ក្នុងមួយឆ្នាំៗ មាននិស្សិតរាប់ម៉ឺននាក់ មកពីបណ្តាខេត្តនានា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានបញ្ចប់ថ្នាក់វិទ្យាល័យ និងបានបន្តការសិក្សាទៅមហាវិទ្យាល័យ នៅរាជធានី និងក្រុងនានា នៅតាមបណ្តាខេត្ត។ ពួកគេទាំងនោះត្រូវធ្វើចំណាកស្រុក ដើម្បីរៀនសូត្រ ក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំ ដោយពួកគេត្រូវចំណាយថវិកាជាច្រើនក្នុងមួយឆ្នាំៗ ដូចជាទៅលើឈ្នួលផ្ទះ ការហូបចុក ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃផ្សេង និងបង់ថ្លៃសិក្សាជាដើម។
បើទោះជាយ៉ាងនេះ ក្នុងចំណោមក្រុមនិស្សិត ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាទាំងនោះ មានមួយចំនួនមានការងារធ្វើ មួយចំនួនមិនមានការងារធ្វើនោះទេ និងអ្នកខ្លះទៀតធ្វើការខុសជំនាញ។
ករណីនេះនិស្សិតផ្នែកសង្គមវិទ្យា នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ កញ្ញា សែ សេងលន បានត្អូញត្អែរថា គាត់ជាកូនកសិករមកពីស្រុកស្អាងខេត្តកណ្តាល រៀនចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រផ្នែកសង្គមវិទ្យា ដែលជាមុខវិជ្ជាគ្រូថ្មី។ កញ្ញាបន្តថា រហូតមកដល់ពេលនេះ មុខជំនាញដែលកញ្ញារៀននោះ ក្រសួងមិនទាន់បញ្ចូលទៅក្នុងកម្មវិធីអប់រំរបស់ក្រសួងនៅឡើយ ដូច្នេះធ្វើឲ្យពួកគាត់ ដែលរៀនចប់ប្រមាណ ២០នាក់ មិនមានការងារធ្វើត្រូវជំនាញនោះទេ ៖ “មុខជំនាញហ្នឹង ភាគច្រើនទាក់ទងនឹងការធ្វើអង្គការ ប៉ុន្តែភាគច្រើនពួកខ្ញុំចង់ធ្វើគ្រូដែរ ព្រោះអីមុខជំនាញវាថ្មី ចង់ផ្សព្វផ្សាយមុខជំនាញហ្នឹងឲ្យគេដឹងដែរ។ ខ្ញុំចង់សួរទៅក្រសួងយុវជន និងកីឡាថា តើក្រសួងគិតយ៉ាងម៉េច ដែរ ឬក៏គិតមានទំនួលខុសត្រូវអ្វីខ្លះចំពោះ ចំពោះដេប៉ាតេប៉ង ឬក៏មុខវិជ្ជាសង្គមកិច្ច ដែលទើបបើកថ្មីនៅប្រទេសកម្ពុជាយើង ហើយនៅពេលដែលពួកគាត់ប្រលងចប់ហើយ ពុំមានឈ្មោះទៅប្រលងគ្រូហ្នឹងគេ តើក្រសួងគិតយ៉ាងម៉េចដែរចំពោះបញ្ហាហ្នឹង។”
និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ផ្នែកទស្សនៈវិទ្យា លោក គៀន ថាល់ បានលើកឡើងពីផលលំបាកនៃការមិនមានការងារធ្វើយ៉ាងដូច្នេះថា ៖ “ផលប៉ះពាល់ហ្នឹងមិនមែនប៉ះពាល់តែនិស្សិតខ្លួនឯងនៅសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញទេ និស្សិតនៅសកលវិទ្យាល័យមួយចំនួនទៀតក៏គាត់ប៉ះពាល់ដូចគ្នាអញ្ចឹងដែរ ហើយពិសេស ដូចឳពុកម្តាយនៅតាមបណ្តារខេត្ត គាត់បញ្ជូនកូនគាត់ឲ្យមករៀនអញ្ចឹង គាត់សង្ឃឹមថា ពេលដែលកូនគាត់បញ្ចប់ កូនគាត់ហ្នឹងមានការងារធ្វើហើយ ប៉ុន្តែដល់ពេលបានបញ្ចប់ហើយ ពួកគាត់បែរជាអត់មានការងារធ្វើ។”
ជាមួយគ្នានោះលោក គឹម រតនា និស្សិត សាកលវិទ្យាល័យអាស៊ីអឺរ៉ុប បានឲ្យដឹងដែរថា ៖ “ដឹងថាខ្លួនឯងឥលូវ ការរៀន គឺអត់ថយ អត់មានពេលបានអានសៀវភៅ បាទ! ទីមួយគឺយើងរវល់ពេក បាទ! អញ្ចឹងទៅកំពុង ចង់បញ្ឈប់ការងារមួយកន្លែង ប៉ុន្តែបើយើងឈប់ទៅ គឺធ្វើឲ្យយើងពិបាកទប់ទល់បញ្ហាជីវភាពរបស់យើងទៀត ព្រោះដឹងស្រាប់ហើយ ព្រោះអីយើងនៅខេត្តទេ តែយើងមករស់នៅភ្នំពេញអញ្ចឹង ទីមួយថ្លៃផ្ទះ ថ្លៃទឹក ថ្លៃភ្លើង គឺគ្រប់បែបយ៉ាងទាំងអស់។ បាទ! គាត់អត់មានលទ្ធភាពជំនួយ។”
ករណីនេះប្រធានការិយាល័យសិក្សា និងជាសាស្រ្តាចារ្យផ្នែកនិតិសាស្រ្ត នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនិតិសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្រ្តសេដ្ឋកិច្ច (សាលាច្បាប់) លោកស្រី ប៊ួយ ធីតា មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមនិស្សិតមាន ៣ក្រុម គឺក្រុមនិស្សិតពូកែ និស្សិតមធ្យម និងនិស្សិតខ្សោយ ហើយក្រុមនិសិ្សត ដែលទទួលបានឱកាសការងារល្អ គឺសិស្សពូកែ។ លោកស្រីបន្តថា នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះទីផ្សារការងារ ត្រូវការនិស្សិត ដែលមានសមត្ថភាព ដោយត្រូវមានចំណេះដឹងផ្នែកជំនាញ ភាសា បច្ចេកវិទ្យាថ្មី សមត្ថភាពទំនាក់ទំនង និងអាកប្បកិរិយា ៖ “ពីព្រោះថា វាទាមទារចំណេះដឹង ចំណេះធ្វើ និងការរស់នៅក្នុងសង្គម ហើយក្នុងនោះ ការដែលយើងអាចក្លាយទៅជា មន្ត្រីនៅក្នុងសហគមន៍ មួយនៅក្នុងអាស៊ីអាគ្នេយ៍នេះ វាត្រូវមានភាសាអន្តរជាតិមួយ គឺភាសាអង់គ្លេស ដែលគេប្រើនាំមុខគេហើយ បច្ចុប្បន្ន ដែលគេប្រើក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍យើងនេះ អញ្ចឹងប្រសិនអ្នកដែលមិនបាន សិស្សាឲ្យបានជ្រៅជ្រះទៅលើភាសាអង់គ្លេស ក៏ដូចជាផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យា អាកំរិតប្រកួតប្រជែងទីផ្សាយអន្តរជាតិហ្នឹង វាអាចជួបបញ្ហាដែរ។”
ជាមួយគ្នានោះ មន្រ្តីទីផ្នែកងារផ្តល់សេវាការងារដល់និស្សិត HRIOC Cambodia Co Ltd ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានឲ្យដឹងដែរថា ក្រុមហ៊ុនរបស់គាត់ដំណើរការរយៈពេលជាង ៥ឆ្នាំមកហើយ ភាគច្រើននិស្សិតបញ្ចប់បរិញ្ញាបត្រ បានទៅដាក់ពាក្យរកការងារធ្វើនៅភ្នាក់ងាររបស់គាត់។ មន្រ្តីរូបនោះបន្តទៀតថា ភាគច្រើននិស្សិត មានសមត្ថភាពសមទៅនឹងទីផ្សារការងារពេលបច្ចុប្បន្ន ហើយថា និស្សិតភាគច្រើន ខ្វះចំណេះដឹងផ្នែកភាសា និងបច្ចេកវិទ្យាផ្សេងៗ ៖ “តាមពិតទៅនៅកន្លែងខ្ញុំអត់សូវមានអ្នកដែរកំពុងរៀនគាត់ដាក់មកទេ ច្រើតែគាត់ចប់ឆ្នាំទី៤ អីក៏ ភាគតិចឆ្នាំទី ៣ គាត់ដាក់មក ប៉ុន្តែភាគច្រើនអ្នកដែលអាប់ភ្លាយមក (Apply) ច្រើនតែពួកអ្នកដែលគាត់មានការងារធ្វើហើយ ហើយគាត់ចង់ផ្លាស់ប្តូរការងារ គាត់ចង់ផ្លាស់ប្តូររកផូស៊ីសសិន (Possession) ថ្មីអីអញ្ចឹងទៅ ហើយអ្នកខ្លះ គាត់ចង់ទើបហ្នឹងចប់ ហ្គេដយូតអាត(Graduate) មកពីស្រុកក្រៅ ឬទើបបញ្ចប់នៅស្រុកខ្មែរយើងក៏គាត់ អាភ្លាយ(Apply) មកដែរ។”
សម្រាប់ប្រធានបណ្តាញយុវជន លោក ទឹម ម៉ាឡៃ មានប្រសាសន៍ថា ទីផ្សារការងារសម្រាប់យុវជន គឺចង្អៀត ដោយសារទីផ្សារការងារ មានចំនួនតិច យុវជនរៀនចប់នៅលើជំនាញតែមួយមានចំនួនច្រើន។
ទោះជាយ៉ាងណា នៅរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ VOD មិនអាចសុំការអធិប្បាយពីក្រសួងការងារ និងមន្រ្តីគណកម្មការទទួលស្គាល់គុណភាពអប់រំនៅកម្ពុជា លោក ប៉ែន ស៊ីថុល បាននៅឡើយទេ ដោយលោកអះអាងថា ជាប់រវល់។
បើទោះជាគេសង្កេតឃើញថា ការអប់រំនៅកម្ពុជា មានការរីកចំរើនជាងមុន តែមិនទាន់អាចចាត់ទុកជាស្តង់ដារអន្តរជាតិបាននៅឡើយទេ ដូច្នេះនិស្សិត អាចនឹងមានបញ្ហា នៅពេលកម្ពុជាចូលជាសហគមន៍នៅឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខ។
យ៉ាងណាមិញ ប្រធានក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យ លោក កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា មូលហេតុដែលយុវជនមិនមានការងារធ្វើ ព្រោះពួកគាត់រៀនតែមួយមុខជំនាញ ហើយថា ប្រព័ន្ធអប់រំនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈទូទៅមិនមានបង្ហាត់ជំនាញពិតប្រាកដ។ លោកថា ផលវិបាកនៃភាពគ្មានការងារធ្វើរបស់យុវជន អាចធ្វើអោយមានចំណាកស្រុក សេដ្ឋកិច្ចអន់ថយ យុវជនងាយនឹងប្រព្រឹត្តអំពើប្រឆាំងសង្គមដូចជាចោរកម្ម និងការសេពគ្រឿងញៀន និងបាតុកម្មជាដើម ៖ “ចលនាចំណាកស្រុកហ្នឹង ក៏នៅតែកើនឡើងបន្តទៀត ហើយកាលណាចលនាចំណាក់ស្រុកនេះកើនឡើង វិស័យសេដ្ចកិច្ចក៏អន់ថយដែរ ដោយសារអី ប្រទេសយើងវាក្លាយជាប្រទេសអ្នកទទួលទិញ មិនមែនជាប្រទេសដែលជាអ្នកផលិត ឬក៏អ្នកចែកចាយផលិតផល ឬក៏ផលិតផលិតកម្មទេ អញ្ចឹងហើយបានជាចលនាទាំងអស់នេះ រដ្ឋាភិបាលគួរតែសិក្សាស្រាវជ្រាវ វិភាគ និងឆ្លើយតបលក្ខណទាំងអស់ហ្នឹងតាមលក្ខណវិទ្យាសាស្ត្រ។”
របាយការណ៍របស់ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យកន្លងមក បានឲ្យដឹងថា យុវជនកម្ពុជាអាយុពី១៥ ទៅ៣០ឆ្នាំ ៤០ភាគរយ មិនបានរៀន ឬបានបញ្ចប់ត្រឹមកម្រិតបឋម ៤៤ភាគរយ ត្រឹមអនុវិទ្យាល័យ ឬថ្នាក់វិទ្យាល័យ និង៥ទៅ៦ភាគរយ បានឈានចូលមហាវិទ្យាល័យ។ ក្នុងនោះយុវជន ២២ភាគរយ គ្មានការងារធ្វើ ៤០ភាគរយ ប្រកបមុខរបរដោយខ្លួនឯង ៣០ភាគរយបម្រើការងារសេវាកម្ម សិប្បកម្ម និង២ភាគរយ ទទួលបានមុខងារខ្ពស់ដូចជាប្រធានក្រុមហ៊ុន។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក្តី រហូតមកដល់ពេលនេះ កម្ពុជាមិនទាន់មានការសិក្សាស្វែងយល់ពីទីផ្សារការងារ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ឲ្យសមទៅនឹងកំណើននិស្សិតនៅឡើយទេ៕
No comments:
Post a Comment
yes