រូបត្លុកស្ដីពីអ្នកបើកម៉ូតូមិនគោរពភ្លើងសញ្ញាចរាចរណ៍
សេរីភាពបញ្ចេញមតិនៅប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ វាយតម្លៃថា មិនទាន់មានភាពល្អប្រសើរនៅឡើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរភាគច្រើននៅតែខ្លាចមិនហ៊ានចេញមុខបញ្ចេញមតិ ឬរិះគន់ជាសាធារណៈ។
ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ ពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត (Internet) ឬបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) នាំគ្នាបញ្ចេញមតិរិះគន់សង្គម និងព្យាយាមទម្លាយរូបភាពល្មើសច្បាប់នានា ដើម្បីទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរអនុវត្តច្បាប់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ក្រៅពីប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុក ដើម្បីទំនាក់ទំនងគ្នា បណ្ដាជនខ្មែរដែលចេះប្រើអ៊ីនធឺណិត ចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដើម្បីរិះគន់សង្គម។ គេចាប់អារម្មណ៍ពិភាក្សាគ្នាច្រើន ដូចជាបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ សីលធម៌សង្គម អំពើពុករលួយ ទំនាស់ដីធ្លី និងបទល្មើសផ្សេងៗ និងបញ្ហានយោបាយ ជាដើម។
រយៈពេល ១ខែចុងក្រោយនេះ អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក ចាប់ផ្ដើមរិះគន់បញ្ហាដាច់ចរន្តអគ្គិសនីញឹកញាប់នៅភ្នំពេញ។ អ្នកប្រើប្រាស់មិនបញ្ចេញអត្តសញ្ញាណពិតប្រាកដទេ ប៉ុន្តែគេប្រើរូបភាពតុក្កតាជំនួសវិញ ដើម្បីទទួលការចាប់អារម្មណ៍ និងចែកចាយបន្ត។ គេថែមទាំងនិយាយចំអកឡកឡាយឲ្យអាជ្ញាធរអគ្គិសនីកម្ពុជា ទៀតផង៖ «វេទនាណាស់លោកអើយ អឺ.ដេ.សេ (EDC) ហាឡើងយ៉ាប់យ៉ឺនទៅៗ ហាសហាយូរៗទៅគឺផ្តាច់ភ្លើងជាអាជីពទៅហើយ មិនមែនផ្គត់ផ្គង់ភ្លើងទេ គឺផ្តាច់ភ្លើងជាអាជីព។ ប្រទេសកម្ពុជា យើងដាច់ភ្លើងដល់កហើយ អាលូវដេកស្លៀកតែលីអូទេ សើមទៀតដោយសារបែកញើស ឱសន្យាអើយសន្យាខ្យល់ មិនដឹងថាយ៉ាងម៉េចដែរខ្ញុំអស់សង្ឃឹមដែរ»។
វីដេអូតុក្កតានេះ មានអ្នកចែករំលែកជាង ២០០នាក់ និងអ្នកចូលចិត្តជិត ១ពាន់នាក់។ ក្នុងចំណោមអ្នកចែករំលែកទំព័រដើមនោះ ក៏មានមនុស្សជាច្រើនចែកចាយគ្នាបន្តទៀតដែរ។
ម្ចាស់គណនេយ្យមួយទៀត ដែលដាក់ឈ្មោះខ្លួនឯងថា អ្នកប្រឆាំងពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងស្រវឹង ក៏បានកាត់តវីដេអូ និងសំឡេងផ្សព្វផ្សាយស្រាបៀរបស់ក្រុមហ៊ុនស្រាបៀមួយ ដែលផ្សាយតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ យកមកកាឡៃដោយប្រើរូបភាពចំអកចំពោះការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងស្រវឹង។ វីដេអូនេះ មានអ្នកចូលចិត្ត និងអ្នកចែកចាយបន្តជាង ២ពាន់នាក់។
កាលពីឆ្នាំមុន អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក នេះ បានបង្ហោះរូបភាពចោរប្លន់ដែលបាញ់សម្លាប់ស្ត្រីអ្នកដូរលុយនៅផ្សារពោធិចិនតុង។ ជាហេតុធ្វើសមត្ថកិច្ចនគរបាល មានពន្លឺរហូតដល់ចាប់ខ្លួនឃាតកនោះមកដាក់គុកទៀតផង។ នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក បានទម្លាយរូបភាពបទល្មើសព្រៃឈើមួយ ដែលក្រុមឈ្មួញដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតដាក់តាមកុងតឺន័រ ចុះតាមកំពង់ផែកំពង់សោម នាំចេញទៅបរទេស។ ក្នុងវីដេអូនោះ បង្ហាញរូបភាពឈើប្រណីតជាច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ រូបភាពក្រុមឈ្មួញ និងសំឡេងថៅកែឈើគ្រញូង សើចកក្អឹកបង្ហាញពីការជោគជ័យក្នុងមុខជំនួញនេះ។
វីដេអូជួញឈើតាមច្រកកំពង់សោម នោះ មានអ្នកចែករំលែកជាង ៦ពាន់នាក់ និងអ្នកចូលចិត្តជាង ១ពាន់នាក់។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី អ្នករិះគន់សង្គមភាគច្រើន មិនបង្ហាញអត្តសញ្ញាណពិតប្រាកទេ។ ពួកគេទំនងជាបារម្ភពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។
ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេសអង្កេតអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា សញ្ញានៃការរិះគន់សង្គមតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក មានចំនួនកាន់តែច្រើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ លោកបន្តថា ពលរដ្ឋអាចប្រើហ្វេសប៊ុក ដើម្បីលើកឡើងពីបញ្ហាអសកម្មនានា ងាយស្រួលជាងការប្រឈមតាមរយៈផ្តល់បទសម្ភាសន៍ឲ្យអ្នកកាសែត ឬតវ៉ាដោយផ្ទាល់ ដែលត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាអសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួន។ លោកបញ្ជាក់ថា ការតវ៉ាផ្ទាល់តែងរងការគាបសង្កត់គ្រប់បែបយ៉ាងពីសំណាក់សមត្ថកិច្ច ដូចជារងនូវអំពើហិង្សា និងចាប់ដាក់គុកជាដើម។
លោក អំ សំអាត៖ «តាមរយៈការជួបជុំ យើងឃើញថានៅមានកម្រិត ពិសេសយើងឃើញមានច្បាប់បាតុកម្ម ត្បិតជាកម្រិតទៅហើយសម្រាប់សេរីភាពបញ្ចេញមតិ ទាំងសារព័ត៌មាន ទាំងអីហ្នឹង នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ចឹងហើយបានយើងឃើញមានថាឥឡូវមានឱកាសល្អមួយដែលប្រើបណ្ដាញសង្គមអ៊ីនធឺណិតហ្នឹង»។
លោកបញ្ជាក់ថា សង្គមស៊ីវិលមានការព្រួយបារម្ភថា អាជ្ញាធរអាចនឹងចាត់វិធានការចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត ដែលហ៊ានរិះគន់សង្គម ពិសេសរិះគន់បក្សកាន់អំណាច។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូ វីរៈ រំឭកថា កាលពី ៣ឆ្នាំមុន អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក មិនហ៊ានរិះគន់សង្គមខ្លាំងៗដូចពេលនេះទេ។ លោកបន្តថា ការកើនឡើងនៃចំនួនអ្នករិះគន់នេះ បណ្ដាលមកពីពលរដ្ឋចាប់ផ្ដើមយល់ពីតួនាទីរបស់ខ្លួនជាបណ្ដើរៗ និងមើលឃើញបញ្ហាអសកម្មផ្សេងៗ តែមិនហ៊ាននិយាយដោយផ្ទាល់។ លោកបន្តថា ការប្រើហ្វេសប៊ុក នេះ នឹងមានឥទ្ធិពលទៅលើស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជា ថែមទៀត។
លោក អ៊ូ វីរៈ៖ «ប្រព័ន្ធសង្គមហ្នឹងស្រុកខ្មែរល្បីជាងគេមានតែហ្វេសប៊ុក ទេ តាមរយៈហ្នឹង គាត់យល់ថា អត់មានគ្រោះថ្នាក់ទេ តែឥឡូវនេះ មិនទាន់មានការរឹតត្បិតណាមួយទេ។ ខ្ញុំគិតថា ការបញ្ចេញមតិនៅក្នុងសង្គមនេះ នឹងមានឥទ្ធិពលដល់ការបោះឆ្នោតខាងមុខ ដោយសារអ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក ហ្នឹង មានជាង ១លាននាក់ ភាគច្រើនមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត»។
ទោះយ៉ាងណាក្តី នគរបាលនៅភ្នំពេញ ធ្លាប់ចេញដីកាកោះហៅគ្រូបង្រៀនម្នាក់ទៅសួរនាំពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ បន្ទាប់ពីលោកគ្រូឈ្មោះ ហែល ភិរុណ បានសរសេរលើហ្វេសប៊ុក រៀបរាប់ពីសកម្មភាពដែលនគរបាលចរាចរណ៍ឃាត់ម៉ូតូរបស់គាត់ទុក ដោយសារម៉ូតូគ្មានស្លាកលេខ។ សង្គមស៊ីវិល ក៏ធ្លាប់ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រិះគន់ការកោះហៅរបស់សមត្ថកិច្ចនេះដែរ។
ក្រៅពីរិះគន់សង្គម អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក មកពីគណបក្សកាន់អំណាចក៏ចូលរួមជ្រោមជ្រែងទង្វើល្អៗរបស់មេខ្លួនដែរ។ ប៉ុន្តែ ការសរសេរសរសើរមិនមានប្រជាប្រិយភាពដូចវីដេអូគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ អំពើអសន្តិសុខសង្គម វីដេអូរិះគន់សង្គមឡើយ។ នៅប្រទេសចិន និងវៀតណាម ការប្រើហ្វេសប៊ុក ត្រូវបានរឹតបន្តឹង ហើយម្ចាស់ទំព័រមួយចំនួន ក៏ជាប់ទោសដោយសារអត្ថបទ ឬវីដេអូរបស់ពួកគេដែរ។ ការប្រើអ៊ីនធឺណិត នៅតំបន់អារ៉ាប់ ក៏ត្រូវបានគេរាយការណ៍ថា ជាចំណែកនៃបដិវត្តន៍ដែរ។
តើសង្គមកម្ពុជា នឹងមានការប្រែប្រួលបែបណា បើការរិះគន់តាមប្រព័ន្ធហ្វេសប៊ុក កាន់តែកើនឡើងនោះ?
ទោះយ៉ាងណា អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុក មួយចំនួនទៀត ក៏ប្រើបណ្ដាញនេះក្នុងផ្លូវមិនល្អដែរ ដូចជាប្រើជេរបញ្ចោរគ្នា ប្រើដើម្បីបង្ហោះរូបភាពអាសអាភាស បង្ហោះរូបភាពឃោរឃៅ ប្រើដើម្បីជួញដូរផ្លូវភេទ បង្ហោះរូបភាពសាហាវៗ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍អ្នកទស្សនា និងប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិឯកជនជាដើម៕
No comments:
Post a Comment
yes