ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ ដែលត្រូវជាក្មួយ និងជាអតីតលេខាផ្ទាល់របស់ព្រះមហាវីរក្សត្រ សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ បានផ្តល់បទសម្ភាសផ្តាច់មុខជាមួយក្រុមការងារចងក្រងសៀវភៅដែលមានចំណងជើងថា «ព្រះបាទ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ជាឥស្សរជនអមតៈ»។ ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ បានចាត់ទុកសម្តេចឪជាតួអង្គសាមញ្ញផង និងអស្ចារ្យផងក្នុងនាមជាក្សត្រមួយអង្គរបស់នគរខ្មែរ ហើយអ្វីដែលព្រះអង្គស្ញប់ស្ញែងបំផុតគឺកេរដំណែលនយោបាយរបស់សម្តេចឪ។
សំណួរ៖ ព្រះអង្គបានចំណាយពេលច្រើនឆ្នាំជាមួយ សម្តេចឪក្នុងនាមជាលេខាផ្ទាល់។ បើតាមព្រះតម្រិះរបស់ ព្រះអង្គ តើអ្វីខ្លះជាស្នាព្រះហស្តធំៗមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់ព្រះមហាវីរក្សត្រក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គ?
ចម្លើយ៖(គិតបន្តិច) សម្រាប់ខ្ញុំជាបញ្ញវន្តមួយរូប កេរដំណែលជាអគាររាប់ពាន់របស់សង្គមរាស្ត្រនិយមជារឿង មួយ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលអស្ចារ្យសម្រាប់ខ្ញុំគឺកេរដំណែលនយោបាយរបស់ព្រះករុណា។ កេរមរតកនយោបាយរបស់ព្រះអង្គមាន ច្រើនណាស់ ដូចជាការទាមទារឯករាជ្យពីបារាំងនៅឆ្នាំ១៩៥៣ដោយមិនបង្ហូរឈាម ខ្មែរក៏មិនបង្ហូរឈាម បារាំងក៏មិនបង្ហូរ ឈាម។ នេះជាសមិទ្ធផលសំខាន់បំផុតពីព្រោះសព្វថ្ងៃនេះ យើងមានសេរីភាព មានឯករាជភាព មានអធិបតេយ្យភាពគឺ បានមកពីស្នាព្រះហស្តរបស់ព្រះរាជបិតា។ សមិទ្ធផលទីពីរ គឺសន្តិភាព។ ព្រះអង្គធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីសុខសន្តិភាពជូន មាតុប្រទេស និងប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គ។
សំណួរ៖ ព្រះអង្គបានចំណាយពេលច្រើនឆ្នាំជាមួយ សម្តេចឪក្នុងនាមជាលេខាផ្ទាល់។ បើតាមព្រះតម្រិះរបស់ ព្រះអង្គ តើអ្វីខ្លះជាស្នាព្រះហស្តធំៗមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់ព្រះមហាវីរក្សត្រក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គ?
ចម្លើយ៖(គិតបន្តិច) សម្រាប់ខ្ញុំជាបញ្ញវន្តមួយរូប កេរដំណែលជាអគាររាប់ពាន់របស់សង្គមរាស្ត្រនិយមជារឿង មួយ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលអស្ចារ្យសម្រាប់ខ្ញុំគឺកេរដំណែលនយោបាយរបស់ព្រះករុណា។ កេរមរតកនយោបាយរបស់ព្រះអង្គមាន ច្រើនណាស់ ដូចជាការទាមទារឯករាជ្យពីបារាំងនៅឆ្នាំ១៩៥៣ដោយមិនបង្ហូរឈាម ខ្មែរក៏មិនបង្ហូរឈាម បារាំងក៏មិនបង្ហូរ ឈាម។ នេះជាសមិទ្ធផលសំខាន់បំផុតពីព្រោះសព្វថ្ងៃនេះ យើងមានសេរីភាព មានឯករាជភាព មានអធិបតេយ្យភាពគឺ បានមកពីស្នាព្រះហស្តរបស់ព្រះរាជបិតា។ សមិទ្ធផលទីពីរ គឺសន្តិភាព។ ព្រះអង្គធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីសុខសន្តិភាពជូន មាតុប្រទេស និងប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គ។
សំណួរ៖ អតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ មិនមែនល្បីល្បាញតែក្នុងប្រទេសទេ តែព្រះអង្គក៏ល្បីល្បាញនៅលើឆាកអន្តរជាតិផងដែរ។ តើអ្នកដឹកនាំប្រទេស ផ្សេងៗទៀតបានវាយតម្លៃព្រះអង្គយ៉ាងដូចម្តេចដែរ ចំពោះនយោបាយរបស់ព្រះអង្គ?
ចម្លើយ៖ និយាយដោយស្មោះ ខ្ញុំមិនដែលបានឮដោយ ផ្ទាល់នឹងត្រចៀកខ្លួនឯងទេ ពីព្រោះខ្ញុំនៅក្មេងពេក។ ប៉ុន្តែតាមរយៈការអានឯកសារនានា ដូចជាសៀវភៅជាដើម មេដឹកនាំជាច្រើនដែលស្គាល់ព្រះអង្គបានកោតសរសើរ អង្គសម្តេចឪថាជាក្សត្រឆ្លាត ស្អាតស្អំ ស្មោះត្រង់ និងស្នេហា ជាតិជាពិសេស មេដឹកនាំបារាំងតែម្តងដែលបានសរសើរ ព្រះអង្គយ៉ាងដូច្នេះ។
សំណួរ៖ មានការលើកឡើងជាច្រើនថា សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ ជាក្សត្រដែលគ្មានព្រះរាជទ្រព្យអ្វីទេ។ តើបច្ចុប្បន្ននេះ ព្រះអង្គមានព្រះរាជទ្រព្យជាក់ស្តែងអ្វីខ្លះដែរ?
ចម្លើយ៖ បើតាមអ្វីដែលខ្ញុំដឹង ព្រះវររាជបិតាសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ មានព្រះរាជទ្រព្យបី។ ព្រះរាជទ្រព្យទី១គឺជាប្រាក់អឺរ៉ូចំនួន ២ ម៉ឺនអឺរ៉ូ នៅក្នុងធនាគារបារាំង។ ព្រះរាជទ្រព្យ ទី២ គឺព្រះរាជដំណាក់នៅក្បែរគេហដ្ឋានសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលសព្វថ្ងៃនេះជាស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត
ប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េ (កូរ៉េខាងជើង)។ ព្រះអង្គធ្លាប់បានមាន ព្រះរាជបន្ទូលនៅក្នុងគេហទំព័ររបស់ព្រះអង្គថា ពេលចប់ អាណត្តិ២០ឆ្នាំជាមួយស្ថានទូតកូរ៉េខាងជើងនៅឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខនេះ ព្រះអង្គនឹងត្រូវប្រគល់ដំណាក់នេះជូនរាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជាវិញ។ ប៉ុន្តែព្រះអង្គមានលក្ខខណ្ឌមួយ គឺព្រះអង្គសូមឲ្យ រដ្ឋាភិបាលរក្សាព្រះដំណាក់នេះជាសារមន្ទីរជាតិ។ ចំណែកព្រះរាជទ្រព្យទី៣គឺព្រះរាជដំណាក់នៅទីក្រុងកែប។ ព្រះរាជដំណាក់ ទីបីនេះគឺស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះបរមរាជវាំង។
សំណួរ៖ ដូច្នេះតើសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ ជាក្សត្រ ដែលក្រជាងគេនៅក្នុងលោកមែនដែរឬទេ?
ចម្លើយ៖ តាមការប៉ាន់ស្មាន និងការយល់ដឹងរបស់ខ្ញុំគឺវា ច្បាស់ណាស់ហើយដែលថាព្រះអង្គគឺជាក្សត្រក្រីក្រជាងគេនៅលើលោកនេះ។ គ្មានក្សត្រសោយរាជ្យណានៅលើពិភពលោកក្រដូចព្រះអង្គទេ។ ក្សត្រដទៃទៀតសុទ្ធតែមានទ្រព្យសម្បត្តិ ច្រើនជាងព្រះអង្គឆ្ងាយណាស់។
សំណួរ៖ តើហេតុអ្វីបានជាសម្តេចឪគ្មានព្រះរាជទ្រព្យ ច្រើនដូចគេ?
ចម្លើយ៖ មានមូលហេតុពីរ៖ទី១ គឺដោយសារព្រះអង្គជាពុទ្ធសាសនិកជនជ្រាលជ្រៅមួយព្រះអង្គ។ ព្រះអង្គថ្វាយបង្គំ ព្រះជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ព្រះអង្គសោយព្រះស្ងោយបួសនៅថ្ងៃសីល និងទី២ គឺដោយសារព្រះអង្គមានកំណើតនៅក្នុងវង្សត្រកូលក្សត្រ ដូច្នេះ ព្រះអង្គមានព្រះរាជទ្រព្យខ្លះដែលទទួលបានពីព្រះមាតានិងបិតា។ ព្រះអង្គមិនដែលមានព្រះរាជបន្ទូលថា ទ្រង់មានព្រះរាជបំណងចង់បាននេះឬនោះទេ។
សំណួរ៖ តើអតីតព្រះមហាក្សត្រសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ ចេះភាសាបរទេសចំនួនប៉ុន្មានដែរ?
ចម្លើយ៖ ព្រះអង្គរៀនភាសាក្រិក ភាសាឡាតាំង។ ភាសាពីរនេះជាឫសគល់នៃភាសាបារាំង។ និយាយជារួម ព្រះអង្គចេះនិយាយភាសាបារាំង អង់គ្លេស ចិន
និងភាសារុស្ស៊ីខ្លះដែរ។
សំណួរ៖ ព្រះអង្គចេះភាសាច្រើន ចុះហេតុអ្វីបានជា ព្រះអង្គចូលចិត្តប្រើភាសាបារាំងច្រើនជាងគេ?
ចម្លើយ៖ ព្រះករុណាសព្វព្រះរាជហឫទ័យភាសាបារាំងច្រើនជាងភាសាបរទេសផ្សេងទៀត ពីព្រោះលោកប្រសូត និងរៀនសូត្រក្នុងខណៈពេលដែលប្រទេសខ្មែរស្ថិតនៅក្រោម អាណានិគមនិយមបារាំង។ កាលណោះ ប្រទេសខ្មែរមាន ភាសាផ្លូវការពីរគឺភាសាខ្មែរដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ក្នុង ចំណោមប្រជារ្រាស្តខ្មែរទូទៅ និងភាសាបារាំង។ ភាសាបារាំងត្រូវបានគេប្រើប្រាស់នៅក្នុងកិច្ចការរដ្ឋបាលនាសម័យនោះ។
សំណួរ៖ក្នុងចំណោមក្សត្រខ្មែរទាំងអស់ តើសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ ចេះភាសាបារាំងច្បាស់ជាងគេមែនឬទេ?
ចម្លើយ៖ ភាសាបារាំងរបស់ព្រះអង្គពូកែខ្លាំងណាស់។ ពូកែទាំងរបៀបសរសេរ និងទាំងរបៀបប្រើប្រាស់អត្ថន័យ អត្ថាបដិរូប(ន័យធៀប)។ ទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហាភាសានេះ ខ្ញុំសូមរំឭករឿងមួយដើម្បីឲ្យប្រជារ្រាស្តខ្មែរយើងស្គាល់សម្តេចឪ ឲ្យកាន់តែច្បាស់បន្ថែមទៀត។ ព្រះករុណាឧស្សាហ៍មាន ព្រះរាជបន្ទូលថា ព្រះអង្គមិនដែលសព្វព្រះរាជហឫទ័យចង់សោយរាជ្យទេ។ ព្រះអង្គសព្វព្រះរាជហឫទ័យចង់ក្លាយទៅជាគ្រូបង្រៀនផ្នែកអក្សរសាស្ត្រ។ មុនពេលដែលព្រះអង្គយាង សោយទិវង្គត ព្រះអង្គធ្លាប់មានបន្ទូលម្តងទៀតថា ជាតិក្រោយព្រះអង្គសព្វព្រះរាជហឫទ័យក្លាយទៅជាគ្រូអក្សរសាស្ត្រ ដដែល។
សំណួរ៖សម្តេចឪ សម្តេចតា សព្វព្រះរាជហឫទ័យច្រើន វិស័យមានដូចជា អក្សរសាស្ត្រ សិល្បៈ កីឡា ភាពយន្ត។ល។ តើវិស័យមួយណាដែលព្រះអង្គសព្វព្រះរាជហឫទ័យខ្លាំង ជាងគេ?
ចម្លើយ៖ ខ្ញុំគិតថា វាអាស្រ័យទៅតាមពេលវេលាទេ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើខ្ញុំត្រូវជ្រើសរើសមួយ ខ្ញុំគិតថា ព្រះករុណា សម្តេចតាសព្វព្រះរាជហឫទ័យលើការសរសេរខ្លាំងជាងគេ។ សរសេរគ្រប់រឿងរ៉ាវទាំងអស់។ បន្ទាប់មកវិស័យភ្លេង និង បន្ទាប់មកទៀត គឺវិស័យភាពយន្ត។
សំណួរ៖ចុះក្នុងវិស័យកីឡាវិញ តើសម្តេចតាចូលចិត្តកីឡាអ្វីខ្លះដែរ?
ចម្លើយ៖ សម្តេចតាសព្វព្រះរាជហឫទ័យខ្លាំងលើកីឡា ជិះសេះ បន្ទាប់មកកីឡាបាល់ទាត់។ ព្រះអង្គស្គាល់ក្រុមកីឡា បារាំង អង់គ្លេសនិងអាល្លឺម៉ង់ច្បាស់តែម្តង។ ក្រៅពីកីឡា ជិះសេះ និងកីឡាបាល់ទាត់ ព្រះអង្គសព្វព្រះរាជហឫទ័យលើ កីឡាវាយសី។
សំណួរ៖ចំពោះម្ហូបអាហារវិញ តើសម្តេចតាសព្វ ព្រះរាជហឫទ័យម្ហូបអ្វីដែរ?
ចម្លើយ៖(និយាយជាភាសាបារាំងបន្តិចមុននឹងឆ្លើយ)។ បើនិយាយតាមពាក្យបារាំងមានន័យថា លោកសព្វព្រះរាជ ហឫទ័យខ្លាំងតែម្ហូបណាដែលឆ្ងាញ់ មិនថាម្ហូបខ្មែរឬម្ហូប បារាំងទេ។ នៅទីក្រុងប៉េកាំង ព្រះករុណាសោយម្ហូបបីមុខ។ ម្ហូបខ្មែរ ចិន និងម្ហូបបារាំង។ ម្ហូបខ្មែរធ្វើដោយចុងភៅខ្មែរ។ ម្ហូបបារាំង និងម្ហូបចិនរៀបចំចម្អិនដោយចុងភៅជនជាតិចិន។ លើសពីនេះទៅទៀត នៅមានរឿងពិសេសមួយដែលមិនសូវ ត្រូវបានគេផ្សព្វផ្សាយគឺព្រះករុណាចេះធ្វើម្ហូបអាហារផ្ទាល់ ព្រះអង្គតែម្តង។ ពេលខ្លះក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ ព្រះអង្គថែមទាំង បង្រៀនចុងភៅជនជាតិចិនពីរបៀបធ្វើម្ហូបបារាំងថែមទៀតផង។
សំណួរ ៖ តើសម្តេចតាចេះធ្វើម្ហូបខ្មែរឬទេ?
ចម្លើយ៖ (សើចញឹម) និយាយឲ្យត្រង់ទៅ ខ្ញុំមិនដែលឃើញព្រះអង្គធ្វើម្ហូបខ្មែរទេ។
សំណួរ ៖ តើព្រះករុណាសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ សព្វព្រះរាជហឫទ័យធ្វើការនៅពេលណាដែរ ពេលព្រឹក ពេលយប់ ឬពេលថ្ងៃ?
ចម្លើយ៖ កាលពីជំនាន់សង្គមរាស្ត្រនិយម ព្រះករុណា ចូលចិត្តទ្រង់ការ(ធ្វើការ) ពេលព្រឹកព្រលឹម និងពេលយប់ ជ្រៅ។ ពេលខ្លះទៀត ព្រះករុណាទ្រង់ទតភាពយន្តផង និង ធ្វើការផង។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០មក ព្រះករុណា ទ្រង់ការតិចជាងមុនដោយសារព្រះអង្គមានព្រះជន្មច្រើនហើយ។
សំណួរ ៖ តើព្រះករុណាសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ជា ក្សត្រដែលមានបុគ្គលិកលក្ខណៈយ៉ាងដូចម្តេចដែរ ស្លូត កាច តឹងរ៉ឹង?
ចម្លើយ៖ ខ្ញុំគិតថា ព្រះករុណាជាអង្គក្សត្រទន់ភ្លន់ ប៉ុន្តែមិនមែនមានន័យថាស្លូតទេ។ ក្នុងការងារ ព្រះអង្គតឹងរ៉ឹង និងហ្មត់ចត់ខ្លាំងណាស់។ រឿងមួយទៀតដែលព្រះករុណា តឹងរ៉ឹងបំផុតគឺការគោរពពេលវេលា។ ព្រះអង្គតែងតែមកចាំគេ ១ម៉ោងមុន ប្រសិនបើមានភ្ញៀវចង់ចូលមកគាល់ព្រះអង្គ។ ព្រះករុណាគោរពឃ្លាជាភាសាបារាំងមួយដែលនិយាយថា ភាពទៀងពេលវេលាឬការគោរពពេលវេលាគឺជាការគួរសមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ(La ponctualité est la politesse du Roi)។ ព្រះករុណាតែងតែយកឃ្លានេះមកធ្វើជាច្បាប់របស់ព្រះអង្គ។
សំណួរ ៖ តើព្រះអង្គផ្ទាល់មានមោទនភាពដែរឬទេ ដែលបានធ្វើការជាមួយសម្តេចឪអស់រយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំ មកនេះ?
ចម្លើយ៖ ដូចលោកបានដឹងហើយថា ព្រះករុណាជាអង្គ ក្សត្រមួយអង្គដែលមានភាពល្បីល្បាញមិនត្រឹមតែក្នុងប្រទេសទេ តែជាលក្ខណៈអន្តរជាតិថែមទៀតផង។ ដូច្នេះ ក្នុងនាមខ្ញុំដែលបានបម្រើក្សត្រល្បីល្បាញមួយអង្គ ស្ថិតនៅកៀក និង យូរយ៉ាងដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថាគឺជាកិត្តិយសដ៏ធំរបស់ខ្ញុំមិនអាចបំភ្លេច បាន។ ខ្ញុំគិតថា គ្មានអ្វីអាចប្រៀបធៀបនឹងកិត្តិយសនេះបានឡើយ៕
No comments:
Post a Comment
yes