លោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកហ៊ីឡារីគ្លីនតុនអញ្ជើញទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសភូមានៅថ្ងៃពុធទី៣០វិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១១។ នេះជាលើកទីមួយហើយក្នុងយៈកាលជាង៥០ឆ្នាំដែលប្រមុខការទូតអាមេរិកបានដាក់ជើងលើទឹកដីភូមា។ ចាប់តាំងពីរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលបានឡើងមកកាន់អំណាច គេកត់សម្គាល់ឃើញ ប្រជាជនភូមាមានសិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មនិងបញ្ចេញមតិ មានការដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ និងមានសេរីភាពនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។
ជាការជាក់ច្បាស់ណាស់ដែលអ្នកដឹកនាំប្រទេសភូមាបច្ចុប្បន្នចង់បាន “ទំនាក់ទំនងប្រក្រតី” ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងក្តីសង្ឃឹមនឹងទទួលបាននៅទីបំផុតនូវការលើកចេញនៃទណ្ឌកម្មដែលបានដាក់ទៅលើភូមាដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសអឺរ៉ុប។
ទោះបីជាលោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកហ៊ីឡារីគ្លីនតុនបានថ្លែងពន្យល់ថា ការអញ្ជើញមកប្រទេសភូមារបស់លោកស្រីនេះគឺដើម្បី “ស្ទាបស្ទង់ឲ្យដឹងពីឆន្ទៈនៃរបបគ្រប់គ្រងភូមា” ក៏ដោយ ក៏អ្នកដឹកនាំភូមាប្រហែលជានឹងសម្ដែងឲ្យឃើញនូវសុឆន្ទៈរបស់គេ ដោយធ្វើការដោះលែងរាល់អ្នកទោសនយោបាយ បិទបញ្ចប់ការរំលោភលើសិទ្ធិមនុស្ស ជាពិសេសទៅលើជនជាតិពន្ធុភាគតិច ហើយនិងរៀបចំឲ្យមានការបោះឆ្នោតដោយសេរីនិងប្រកបដោយតម្លាភាព ដែលទាំងនេះជាការទាមទារដោយទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។
ចំណែកឯសហរដ្ឋអាមេរិកឯណោះវិញ គេចង់ពង្រឹងវត្តមាននិងឥទ្ធិពលរបស់គេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីធ្វើការទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលរបស់ប្រទេសចិនដែលចេះតែកើនកាន់តែខ្លាំងឡើងៗនៅក្នុងតំបន់។
ទាំងនេះធ្លាក់ចំពេលដែលអ្នកដឹកនាំភូមាកំពុងចង់ងាកចេញពីប្រទេសចិនដើម្បីកុំឲ្យទីក្រុងប៉េកាំងមានឥទ្ធិពលគ្របដណ្តប់ខ្លាំងពេកទៅលើប្រទេសភូមា។ ប្រទេសភូមាដែលតែងជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏យូរលង់មកហើយរបស់ប្រទេសចិន។ ជាក់ស្ដែង នៅពេលថ្មីៗនេះទីក្រុង Naypyidaw បានផ្អាកការសាងសង់វារីអគ្គិសនីដ៏ធំមួយនៅប្រទេសភូមាដែលមានប្រទេសចិនជាអ្នកផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ប្រទេសភូមាកំពុងអនុវត្តនយោបាយបើកចំហទៅរកប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជិតខាងដើម្បីរៀបចំខ្លួនឡើងធ្វើជាប្រធាននៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា ASEAN នៅឆ្នាំ២០១៤ខាងមុខនេះ។
រីឯទីក្រុងប៉េកាំងឯណោះយល់ដឹងណាស់ពីបញ្ហានេះ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាអនាគតឥស្សរជនទីមួយនៃប្រទេសចិនលោក Xi Jinping បានធ្វើសំណើមួយកាលពីថ្ងៃចន្ទកន្លងទៅនេះ ឲ្យកងកម្លាំងយោធានៃប្រទេសចិននិងភូមា “ពង្រឹងធ្វើការដោះដូរនិងធ្វើសហប្រតិបត្តិការឲ្យបានស៊ីជម្រៅ” ដោយទទួលលោកអគ្គមេបញ្ជាការនៃកងកម្លាំងយោធាភូមា Min Aung Hlaing ។
សម្រាប់ទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសភូមាគឺជាប្រភពនៃការផ្តល់វត្ថុធាតុដើមនិងសម្បត្តិធម្មជាតិដ៏ច្រើនឲ្យប្រទេសចិន។ បន្ថែមពីលើនេះ ប្រទេសភូមាអាចជួយបើកទ្វារឲ្យប្រទេសចិនឈានទៅរកកំពង់ផែដែលឋិតនៅមហាសាគរឥណ្ឌា ដ៏មានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យនាវាចរណ៍របស់ប្រទេសចិនផងទៀត។
ដូច្នេះ បើសហរដ្ឋអាមេរិកអាចឈានទៅរកសហការជាមួយប្រទេសភូមាមែន នោះវានឹងអាចជួយកាត់បន្ថយកុំឲ្យប្រទេសភូមាមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងពេកទៅលើប្រទេសចិន៕
ចំណែកឯសហរដ្ឋអាមេរិកឯណោះវិញ គេចង់ពង្រឹងវត្តមាននិងឥទ្ធិពលរបស់គេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីធ្វើការទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលរបស់ប្រទេសចិនដែលចេះតែកើនកាន់តែខ្លាំងឡើងៗនៅក្នុងតំបន់។
ទាំងនេះធ្លាក់ចំពេលដែលអ្នកដឹកនាំភូមាកំពុងចង់ងាកចេញពីប្រទេសចិនដើម្បីកុំឲ្យទីក្រុងប៉េកាំងមានឥទ្ធិពលគ្របដណ្តប់ខ្លាំងពេកទៅលើប្រទេសភូមា។ ប្រទេសភូមាដែលតែងជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏យូរលង់មកហើយរបស់ប្រទេសចិន។ ជាក់ស្ដែង នៅពេលថ្មីៗនេះទីក្រុង Naypyidaw បានផ្អាកការសាងសង់វារីអគ្គិសនីដ៏ធំមួយនៅប្រទេសភូមាដែលមានប្រទេសចិនជាអ្នកផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ប្រទេសភូមាកំពុងអនុវត្តនយោបាយបើកចំហទៅរកប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជិតខាងដើម្បីរៀបចំខ្លួនឡើងធ្វើជាប្រធាននៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា ASEAN នៅឆ្នាំ២០១៤ខាងមុខនេះ។
រីឯទីក្រុងប៉េកាំងឯណោះយល់ដឹងណាស់ពីបញ្ហានេះ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាអនាគតឥស្សរជនទីមួយនៃប្រទេសចិនលោក Xi Jinping បានធ្វើសំណើមួយកាលពីថ្ងៃចន្ទកន្លងទៅនេះ ឲ្យកងកម្លាំងយោធានៃប្រទេសចិននិងភូមា “ពង្រឹងធ្វើការដោះដូរនិងធ្វើសហប្រតិបត្តិការឲ្យបានស៊ីជម្រៅ” ដោយទទួលលោកអគ្គមេបញ្ជាការនៃកងកម្លាំងយោធាភូមា Min Aung Hlaing ។
សម្រាប់ទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសភូមាគឺជាប្រភពនៃការផ្តល់វត្ថុធាតុដើមនិងសម្បត្តិធម្មជាតិដ៏ច្រើនឲ្យប្រទេសចិន។ បន្ថែមពីលើនេះ ប្រទេសភូមាអាចជួយបើកទ្វារឲ្យប្រទេសចិនឈានទៅរកកំពង់ផែដែលឋិតនៅមហាសាគរឥណ្ឌា ដ៏មានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យនាវាចរណ៍របស់ប្រទេសចិនផងទៀត។
ដូច្នេះ បើសហរដ្ឋអាមេរិកអាចឈានទៅរកសហការជាមួយប្រទេសភូមាមែន នោះវានឹងអាចជួយកាត់បន្ថយកុំឲ្យប្រទេសភូមាមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងពេកទៅលើប្រទេសចិន៕
RFI
No comments:
Post a Comment
yes