លោក អូបាម៉ា បានចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាដោយសុវត្ថិភាពបន្ទាប់ពីមកចូលរួមជំនួបកំពូលអាស៊ាន និងដៃគូអន្ដរជាតិសំខាន់ៗ ដែលក្នុងនោះមានការជួបសន្ទនាយ៉ាងតានតឹងជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងដំណើរការនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលកំពុងដើរថយ ក្រោយ ជាពិសេសទាក់ទិនការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង ។ ប៉ុន្ដែគេសង្កេតឃើញប្រ ធានាធិបតីអាមេរិកបានប្រើប្រាស់ភាសាការទូតយ៉ាងពីរោះស្ដាប់បំ ផុតទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន អំ ពីរឿងហេតុ ដែលបានកើតឡើង ដើម្បីបង្ហាញពីឆន្ទៈរបស់អាមេរិក ដែលចង់ឃើញមានការលើកលែង ទោសសម្រាប់អ្នកនយោបាយ ហើយបើកឱ្យមានការប្រកួតប្រជែង បោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្ដិធម៌ គួរឱ្យជឿទុកចិត្ដ ។
យោងតាមមន្ដ្រីអ្នកនាំពាក្យ ប្រចាំសេតវិមានបានឱ្យដឹងថា ក្នុង ជំនួបទ្វេភាគីនោះប្រធានាធិបតី អាមេរិកបានបញ្ជាក់អំពីភាពចាំ បាច់ដែលត្រូវដោះលែងអ្នកទោស នយោបាយ ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹង ការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតត្រូវ តែធ្វើឱ្យមានភាពសេរី និងយុត្ដិធម៌ ស្របតាមស្ដង់ដារអន្ដរជាតិ និង តាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិប តេយ្យ ។ អ្នកនាំពាក្យសេតវិមាន បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន ដ៏សំខាន់មួយកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា បន្ទាប់ពីជំនួបទ្វេភាគី បានបញ្ចប់ដែលក្នុងសេចក្ដីប្រកាស ព័ត៌មាននោះមានការស្រង់សំដី របស់លោក អូបាម៉ា មកបញ្ជាក់ ថា ទោះបីជាប្រទេសនីមួយៗមាន វប្បធម៌ និងរបៀបនៃការគ្រប់គ្រង ខុសគ្នាខ្លះក៏ដោយ ក៏ប្រទេសទាំង នោះត្រូវគិតថា ខ្លួនមានកាតព្វកិច្ច ជាអន្ដរជាតិដើម្បីគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ។
លោក អូបាម៉ា បានបញ្ជាក់ ប្រាប់លោក ហ៊ុន សែន ទៀតថា ប្រសិនបើប្រទេសកម្ពុជាមិនគាំទ្រ គោលការណ៍គោរពសិទ្ធិមនុស្សទេ នោះ ប្រទេសនេះនឹងពិបាកក្នុងការ ធ្វើសមាហរណកម្មខ្លួនឯងទៅក្នុង សហគមន៍អន្ដរជាតិ និងពិបាកធ្វើ ឱ្យមានទំនាក់ទំនងស៊ីជម្រៅជាមួយ សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយសេចក្ដី បញ្ជាក់របស់លោក អូបាម៉ា នៅ ចំពោះមុខលោក ហ៊ុន សែន មាន ពាក្យមិនពីរោះស្ដាប់ជាច្រើនដូច ជារឿងដែលលោក អូបាម៉ា បញ្ជាក់ ជាថ្មីទៀតថា ប្រសិនបើជាប្រទេស កម្ពុជាបោះជំហាននៅលើផ្លូវត្រឹម ត្រូវ ប្រទេសកម្ពុជានឹងទទួលបាន ផលប្រយោជន៍ពីការសម្រេចចិត្ដ នេះ តែយ៉ាងណាក៏ដោយលោក អូបាម៉ា បានព្រមានថា កម្ពុជាមិន គួរដើរថយក្រោយនៃការគោរព សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ នោះទេ ។ មានបញ្ហាជាច្រើនដែល ប្រតិភូជាន់ខ្ពស់អាមេរិកហាក់ដូច ជាមិនសូវសប្បាយចិត្ដដូចជាក្នុង ឱកាសដែលលោក អូបាម៉ា មក ចូលរួមកិច្ចប្រជុំមិនត្រូវបានគេរៀប ចំឱ្យលោកជួបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ខ្មែរ និស្សិត និងអ្នកសារព័ត៌មាន នោះទេ ខុសពីដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោក អូបាម៉ា ទៅកាន់ប្រ ទេសសៀម និងប្រទេសភូមាដែល គេរៀបចំឱ្យមានសន្និសីទកាសែត និងមានការសួរដេញដោលលើបញ្ហា ផ្សេងៗ ហើយត្រង់ចំណុចនេះមន្ដ្រី រដ្ឋាភិបាលបានបំភ្លឺថា ដំណើរមក កាន់ប្រទេសកម្ពុជារបស់លោក អូ បាម៉ា គឺមកចូលរួមកិច្ចប្រជុំ មិន មែនមកធ្វើទស្សនកិច្ចដូចនៅភូមា និងស្រុកសៀមនោះទេ ។
មានការកត់សម្គាល់ជារួមពី បណ្ដាក្រុមអ្នកការទូតថា ក្នុងដំ ណើរមកដល់របស់លោក អូបាម៉ា លើទឹកដីប្រទេសកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃ ទី១៩ ខែវិច្ឆិកានោះ រាជធានីភ្នំ ពេញជាបេះដូងនៃព្រះរាជាណា ចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានធ្វើឱ្យក្លាយជា ទីក្រុងដ៏ស្ងាត់ជ្រងំ ដែលប្រជាពល រដ្ឋមិនអាចធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់តាម តំបន់មួយចំនួនបានទេ ហើយក៏គ្មាន ប្រជាពលរដ្ឋណាម្នាក់អាចឈរ មើលក្បួនរថយន្ដរបស់លោក អូ បាម៉ា បានដែរ ។ ត្រង់ចំណុចនេះ ក្រុមអ្នកវិភាគបានពន្យល់ថា ក្រុម អ្នកកាន់អំណាចភ័យខ្លាចប្រជាពល រដ្ឋលើកបដា ឬនាំគ្នាប្រមូលផ្ដុំទាម ទារឱ្យលោក អូបាម៉ា ជួយដោះ ស្រាយទុក្ខលំបាករបស់ពួកគេ ហើយ រដ្ឋាភិបាលធ្វើដូច្នេះមិនត្រឹមតែភ័យ ខ្លាចប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ ពោលគឺ ការបិទផ្លូវនោះទំនងជាមានពាក់ ព័ន្ធបញ្ហាសន្ដិសុខផងដែរ ។ បើ តាមការបញ្ជាក់របស់មន្ដ្រីសេតវិ មានបានឱ្យដឹងថា ជាការចាំបាច់ ណាស់ដែលលោក អូបាម៉ា ត្រូវ បន្ដលើកឡើងអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ចំៗដោយផ្ទាល់ទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន ព្រោះអាមេរិកចង់ជំរុញ និង លើកកម្ពស់ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សដែលជា មធ្យោបាយល្អប្រសើរជួយឱ្យប្រជា ពលរដ្ឋខ្មែរទទួលបានការកែទម្រង់ និងរួចផុតពីទុក្ខសោក ។
ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានដែល កម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំជំនួប កំពូលអន្ដរជាតិសំខាន់ៗ ដោយមិន បានធ្វើខ្លួនឱ្យល្អប្រសើរអំពីការគោរព សិទ្ធិមនុស្ស និងដំណើរការនៃលទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យ ធ្វើឱ្យមហាអំណាច មួយចំនួនស្ដីបន្ទោសចំៗពីបញ្ហារំ លោភសិទ្ធិមនុស្ស បើទោះបីជា លោក ហ៊ុន សែន ព្យាយាមពន្យល់ ទៅកាន់លោក អូបាម៉ា បែបណា ក៏ដោយ ព្រោះរឿងពិតដែលកើត មានក្នុងសង្គមខ្មែរ លោក អូបាម៉ា បានដឹងឮអស់ហើយ ។ បើតាម ការបញ្ជាក់របស់មន្ដ្រីសេតវិមាន បានឱ្យដឹងថា ប្រធានាធិបតីអាមេ រិកនឹងមិនមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ ប្រសិន បើកម្ពុជាមិនមែនជាម្ចាស់ផ្ទះនៃ ជំនួបកំពូលសំខាន់ៗចំនួន២ដែល ពាក់ព័ន្ធជាមួយអាមេរិក ហើយ ការថ្លែងអំពីក្ដីព្រួយបារម្ភទាក់ទិន ការបោះឆ្នោត ក៏ដូចជាការដោះ លែងអ្នកទោសនយោបាយរបស់ លោក អូបាម៉ា នៅចំពោះមុខ លោក ហ៊ុន សែន អាចចាត់ទុក ជាជោគជ័យធំធេងសម្រាប់ប្រជា រាស្ដ្រខ្មែរដែលកំពុងស្រេកឃ្លាន លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ។
ចំពោះដំណើរការបោះឆ្នោត នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលខាង មុខនេះ លោក បេនរ៉ូត ជាទីប្រឹក្សា ពិសេសរបស់លោក អូបាម៉ា បាន បង្ហើបឱ្យដឹងផងដែរថា ក្នុងជំនួប ទ្វេភាគីបានលើកឡើងយ៉ាងច្បាស់ រួចហើយថា ត្រូវតែរៀបចំកែទម្រង់ ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតឱ្យមានភាពសេរី និងយុត្ដិធម៌ស្របតាមអនុសាសន៍ របស់មន្ដ្រីអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលក្នុងនោះត្រូវមានការរៀបចំ ឱ្យ គ.ជ.ប ជាស្ថាប័នរៀបចំការ បោះឆ្នោតឱ្យមានភាពឯករាជ្យ និង អព្យាក្រឹតពិតប្រាកដហើយត្រូវបើក ឱ្យមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងវិលមក ចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះ ឆ្នោតដោយផ្ទាល់ ។ ក្នុងលក្ខណៈ ជាពិសេសលោក បេនរ៉ូត បានសរ សេរថា ការដោះលែងសកម្មជន នយោបាយដែលស្នើដោយលោក អូបាម៉ា គឺជាដំណើរមួយជំរុញឱ្យ មានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និង យុត្ដិធម៌នាពេលខាងមុខនេះ ទើប អាចធានាបានថា ដំណើរការបោះ ឆ្នោតមានការទទួលស្គាល់ដោយ ពេញលេញពីអន្ដរជាតិ ។
ជារឿងពិតដែលមិនអាចប្រកែក បានសម្រាប់ជំនួបរយៈពេល២០ នាទី រវាងលោក ហ៊ុន សែន និង ប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលមាន ការជជែកវែកញែកគ្នាយ៉ាងតឹង តែងចង់ខ្លាំងជាងការជជែករក ដំណោះស្រាយពីបញ្ហាជម្លោះដែន ដីក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងទៅទៀត ហើយបើយើងពិនិត្យឱ្យបានគ្រប់ ជ្រុងជ្រោយបានឱ្យដឹងថា វាគ្មាន ផលប្រយោជន៍អ្វីសូម្បីតែបន្ដិច សម្រាប់ការជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន សែន រៀបចំការបោះឆ្នោតឱ្យមាន ភាពសេរី និងយុត្ដិធម៌ ប៉ុន្ដែវាជា ប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជារាស្ដ្រខ្មែរ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ អាចចាត់ទុកជារឿងខាតបង់ដ៏ធំ ធេងនៅពេលដែលលោក ហ៊ុន សែន មិនទទួលយកសំណើរបស់ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ហើយព្យា យាមបំភ្លឺទាំងទទឹងទិសចំពោះ រឿងហេតុដែលបានកើតឡើង ។ មានការបញ្ជាក់ផងដែរថា ប្រសិន បើប្រទេសកម្ពុជាមិនធ្វើឱ្យមាន ភាពល្អប្រសើរឡើង ចំពោះការ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជា ធិបតេយ្យទេនោះ ច្បាស់ណាស់ ដែលថាប្រទេសកម្ពុជានឹងត្រូវទុក ឱ្យឯកោសូម្បីតែទំនាក់ទំនងស៊ី ជម្រៅជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ គ្មានផង ព្រោះសំដីរបស់លោក អូបាម៉ា ដែលបានបញ្ជាក់ប្រាប់ លោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងច្បាស់រួច ហើយនោះ អាចចាត់ទុកជាសំដី មាសមានតម្លៃបំផុតសម្រាប់ប្រវត្ដិ សាស្ដ្រប្រទេសកម្ពុជា ។
បើតាមជំហររបស់អាមេរិក ដែលប្រជារាស្ដ្រខ្មែរនៅគ្រប់ទិស ទីបាននាំគ្នាអបអរសាទរយ៉ាង អស់ពីចិត្ដពីថ្លើម ។ គេអាចមើល ឃើញថា លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី គឺជាកូនសោតែមួយគត់ដែលអាច ធ្វើឱ្យមានភាពស្របច្បាប់សម្រាប់ ដំណើរការបោះឆ្នោតនាថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខនេះ ហើយមេសោអាចស្ថិតនៅលើដៃ របស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងនាម ជាមេដឹកនាំដែលក្រអឺតក្រទមមិន យកចិត្ដទុកដាក់ស្ដាប់ ឬពិចារណា ចំពោះអនុសាសន៍ដ៏មានតម្លៃរបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ ។ ក្នុងភា សាយ៉ាងសាមញ្ញតាមរបៀបការ ទូតរបស់លោក អូបាម៉ា ដែល បញ្ជាក់ថា ការដោះលែង ឬទម្លាក់ ចោលនូវបទចោទប្រកាន់លើអ្នក នយោបាយ គឺជាមាគ៌ាឆ្ពោះទៅ កាន់ការបោះឆ្នោតមួយដែលមាន ការប្រកួតប្រជែងដោយសេរី និង យុត្ដិធម៌ គឺជារឿងចាំបាច់បំផុត ដែលក្រុមអ្នកកាន់អំណាចនៅស្រុក ខ្មែរមិនគួរមើលរំលងឡើយ ។
ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមានះរៀបចំការបោះឆ្នោត តាមរបៀបក្លែងបន្លំគ្មានការចូល រួមប្រកួតប្រជែងពីមេដឹកនាំគណ បក្សប្រឆាំងនោះលទ្ធផលនៃការ បោះឆ្នោតគ្មាននរណាទទួលស្គាល់ ជាអន្ដរជាតិទេ ពោលគឺលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវបាត់បង់ភាពស្រប ច្បាប់ដោយសារតែការបោះឆ្នោត ធ្វើឡើងតាមរបៀបក្លែងបន្លំមិន ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិប តេយ្យ ត្រូវគេទុកឱ្យនៅឯកោជា រដ្ឋមួយដែលគ្មានការរាប់រកពីអន្ដរ ជាតិ អាចបញ្ជាក់បានថា លទ្ធផល នៃជំនួបទ្វេភាគីរវាងប្រធានាធិបតី អាមេរិកជាមួយលោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកានេះនឹង ទទួលបានលទ្ធផលជាក់ស្ដែងនា រដូវក្ដៅឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខ៕
No comments:
Post a Comment
yes