ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ចង់ឃើញប្រទេសកម្ពុជាមានការកែទម្រង់លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងដំណើរការបោះឆ្នោត ។ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានលើកឡើងបែបនេះក្នុងជំនួបទ្វេភាគីជាមួយនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាលពីព្រលប់ថ្ងៃចន្ទ ទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ប៉ុន្ដែត្រូវបាននាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ច្រានចោលចំពោះការលើកឡើងនោះ ។នាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ដែលដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេលជិត ៣ ទសវត្សរ៍ហើយរងការរិះគន់ជុំទិសពីអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងធ្វើឱ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាចុះខ្សោយបានខិតខំការពារមុខមាត់រដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួននៅចំពោះមុខលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដោយអះអាងថា ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈប្រសើរជាងប្រទេសជិតខាង ។ ក៏ប៉ុន្ដែក្រុមមន្ដ្រីគណបក្សប្រឆាំង និងក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យបានចាត់ទុកទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ថាជាលេសបិទបាំងការពិតហើយអាចនឹងនាំឱ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសប្រឆាំងនឹងសហគមន៍អន្ដរជាតិយ៉ាងគ្រោះថ្នាក់ ។
លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងជាអនុប្រធានចលនាប្រជាធិបតេយ្យសង្គ្រោះជាតិបានអះអាងថា ទោះបីការជួបរវាងលោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា ជាមួយនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ជាលក្ខណៈការទូតយ៉ាងណាក៏ដោយតែមេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវតែធ្វើតាមការចង់បានរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ លោក កឹម សុខា បានលើកឡើងថា បើសិនជាលោក ហ៊ុន សែន ចង់ឱ្យមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកគាត់ត្រូវតែឆ្លើយតបដោយដំណោះស្រាយមិនមែនឆ្លើយតបដូចសព្វថ្ងៃ ឆ្លើយយករួចខ្លួនតាមរបៀបដោះសានោះទេ ។ ចម្លើយរបស់នាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន គឺជាចម្លើយដោះសាព្រោះបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការបោះឆ្នោតមិនត្រឹមត្រូវនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជារឿងដែលសហគមន៍អន្ដរជាតិ និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានដឹងរួចទៅហើយ ។ លោក កឹម សុខា បានរំលឹកនាយករដ្ឋ មន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ពីភាសាការទូតរបស់ប្រទេសមហាអំណាច គឺលោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា មុនពេលសហរដ្ឋអាមេរិកអាចចាត់វិធានការក្នុងជំហានបន្ទាប់ចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ។
ចំណែកលោក យឹម សុវណ្ណ ជាតំណាងរាស្ដ្រ និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសមរង្ស៊ី បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវតែគិតពិចារណាអំពីកង្វល់របស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកដែលប្រាថ្នា ចង់បានការវិវត្ដន៍លើការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ លោក យឹម សុវណ្ណ បានកត់សម្គាល់ថា “ឥឡូវ នេះយើងជួបឧបសគ្គជាច្រើនដោយសារមេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលហាក់ដូចជា មើលស្រាលចំពោះអនុសាសន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ សហគមន៍ អន្ដរជាតិ និងសហរដ្ឋអាមេរិក ។ ដូច្នេះបើយើងធ្វើអ្វីមួយដែលមានចរន្ដ ផ្ទុយពីចរន្ដរបស់សហគមន៍អន្ដរជាតិ ផ្ទុយពីចរន្ដរបស់ប្រទេសមហាអំ ណាច និងអង្គការសហប្រជាជាតិនោះ គឺប្រទេសកម្ពុជានឹងជួបឧបសគ្គ ទាំងផ្នែកនយោបាយ ព្រមទាំងសេដ្ឋកិច្ចនាពេលខាងមុខ” ។ ក្រុមអ្នក សង្កេតការណ៍ឯករាជ្យ បានយល់ស្របតាមការលើកឡើងរបស់លោក យឹម សុវណ្ណ ផងដែរ ព្រោះរហូតមកដល់ពេលនេះរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មិនអាចបិទបាំងការពិតបានទេ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការដឹកនាំ មិនត្រឹមត្រូវរបស់ខ្លួន ។ ដោយហេតុថា របាយការណ៍របស់លោក សុរិ យា ស៊ូប៊ែរឌី អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុក សិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា និងរបាយការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្ដរ ជាតិត្រូវបានគេដឹងឮជាសាធារណៈរួចទៅហើយ ។
មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋ មន្ដ្រី ហ៊ុន សែន កំពុងស្ថិតក្រោមសម្ពាធពីអង្គការសហប្រជាជាតិ ពី សហគមន៍អឺរ៉ុប ពីសហរដ្ឋអាមេរិក ពីអូស្ដ្រាលី និងពីប្រទេសមួយចំនួន ក្នុងសមាគមអាស៊ាន ដើម្បីឱ្យកែទម្រង់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងពង្រឹង លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ។ សម្ពាធរបស់សហគមន៍អន្ដរជាតិ និងសហរដ្ឋ អាមេរិកបានទាមទារឱ្យមានការដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ ដូចជា លោក ម៉ម សូណង់ដូ នាយកវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ និងអនុញ្ញាតឱ្យលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ ២០១៣ខាងមុខដោយគ្មានការរំខាន ។ លើសនេះទៅទៀតសហគមន៍ អន្ដរជាតិ និងសហរដ្ឋអាមេរិកទាមទារឱ្យមានការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះ ឆ្នោត ផ្លាស់ប្ដូរសមាសភាពថ្នាក់ដឹកនាំគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការ បោះឆ្នោត បញ្ឈប់ការបណ្ដេញប្រជាពលរដ្ឋចេញពីលំនៅដ្ឋាន ហើយ ត្រូវផ្ដល់ដំណោះស្រាយឱ្យបានសមស្របតាមច្បាប់ ។ រឿងទាំងអស់នេះ ត្រូវបានប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា លើកជាក្ដីបារម្ភ របស់លោកក្នុងពេលជួបពិភាក្សាទ្វេភាគីជាមួយនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន កាលពីព្រលប់ថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហាខាងលើនេះដែរ លោក ភីល រ៉ូបឺតសុន នាយករង ប្រចាំតំបន់អាស៊ី នៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្ដរជាតិបានលើកឡើង ថា លោក ម៉ម សូណង់ដូ គួរត្រូវទទួលការលើកលែងទោស និងដោះ លែងឱ្យមានសេរីភាពវិញ ចំណែកលោក សម រង្ស៊ី គួរត្រូវលើកលែង ទោស ហើយអនុញ្ញាតឱ្យវិលមកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដើម្បីចូលរួមក្នុង ការបោះឆ្នោត ព្រោះករណីទាំងពីរនេះគឺជារឿងនយោបាយសុទ្ធសាធ។ លោក ភីល រ៉ូបឺតសុន បានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុង ជួររដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនដែលតែងតែព្យាយាមលាក់បាំងពាក់ព័ន្ធអំពើរំលោភ សិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយនៅកម្ពុជា ។ លោកបានថ្លែងថា នាយក រដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន និងមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចបញ្ជាឱ្យ តុលាការវិនិច្ឆ័យទោសតាមវិធីដែលពួកគេចង់បាន ហើយតុលាការកម្ពុជា ប្រហែលជាស្ថិតក្នុងលំដាប់ដូចគ្នា នឹងតុលាការប្រទេសយួនដែលនៅ ក្រោមបញ្ជារបស់បក្សកុម្មុយនិស្ដ ។ លោក ភីល រ៉ូបឺតសុន បានសង្កត់ ធ្ងន់ថា ការលើកឡើងរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ទាក់ ទងបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា គឺជារឿងសំខាន់ណាស់ ហើយ កម្ពុជានឹងមានការប៉ះទង្គិចយ៉ាងខ្លាំងជាមួយសហគមន៍អន្ដរជាតិ ។
ក្រុមអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបាន ផ្ដល់ជាអនុសាសន៍ថា នៅក្នុងដំណាក់កាលនេះរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន គួរតែទទួលយកអនុសាសន៍របស់សហគមន៍អន្ដរជាតិ អង្គការសហ ប្រជាជាតិ សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីមួយចំនួនដែល ប្រាថ្នាចង់ឃើញមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា ។ បើមិនដូច្នេះទេ រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន អាច ប្រឈមនឹងភាពឯកោ ប្រសិនបើការបោះឆ្នោតជាតិអាណត្ដិទី៥ឆ្នាំ ២០១៣ខាងមុខមិនប្រព្រឹត្ដទៅដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្ដិធម៌ ពិត ប្រាកដទេនោះ ។ មានន័យថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវឆ្លើយតបនឹងកង្វល់ របស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយធ្វើការកែទម្រង់ជាបន្ទាន់ ទៅលើបញ្ហាគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការ រៀបចំបោះឆ្នោតឱ្យប្រសើរជាងមុន និងបញ្ឈប់ការបណ្ដេញប្រជាពល រដ្ឋចេញពីដីធ្លីដោយពុំមានសំណងសមរម្យ ។ ក្រុមអ្នកវិភាគស្ថានការណ៍ បានលើកឡើងថា នៅទីបញ្ចប់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នឹងប្រឈម សម្ពាធពីសហគមន៍អន្ដរជាតិកាន់តែខ្លាំង ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមានះទទឹងទទែងដូចបច្ចុប្បន្ន ហើយមិនព្រមទទួលយកនូវអ្វីដែល ជាការរិះគន់ពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ៕
No comments:
Post a Comment
yes