ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចនៅខេត្តរតនគិរី សម្ដែងការព្រួយបារម្ភខ្លាចក្រែងគម្រោងចុះបញ្ជីដីធ្លីជនជាតិដើមភាគតិចជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពត្រូវបរាជ័យ ដោយសារមន្ត្រីមូលដ្ឋានមួយចំនួនកំពុងចលនាឲ្យប្រជាពលរដ្ឋឲ្យទទួលយកការចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិឯកជនវិញ។
តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមកាចក់ នៅភូមិកាណាត ឃុំតាលាវ ស្រុកអណ្ដូងមាស ខេត្តរតនគិរី មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា បុគ្គលជាមន្ត្រីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានផ្សព្វផ្សាយបំផុសឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចក្នុងភូមិយល់ច្រឡំ ហើយបោះបង់គម្រោងចុះបញ្ជីដីធ្លីសហគមន៍ជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាព។
ប្រធានសហគមន៍ លោក សល់ ណឺន នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមរស់នៅភូមិកាណាត ជាង ១០០គ្រួសារបានចុះបញ្ជីកំណត់អត្តសញ្ញាណជនជាតិដើម និងចុះបញ្ជីបង្កើតសហគមន៍ជនជាតិដើមរួចរាល់ហើយ ដើម្បីត្រៀមចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពក្នុងគោលបំណងទប់ស្កាត់ការចូលកាន់កាប់ដីធ្លី និងដើម្បីការពារប្រពៃណីវប្បធម៌ជនជាតិដើមបាននៅគង់វង្ស។
លោកបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមកំពុងត្រូវបុគ្គលជាមន្ត្រីមូលដ្ឋានបំផុសបំផុលប្រជាពលរដ្ឋឲ្យចុះបញ្ជីដីជាកម្មសិទ្ធិឯកជនវិញ ក្នុងគោលបំណងកេងយកផលប្រយោជន៍ពីការទិញលក់ដីសហគមន៍៖ «ពួកសហគមន៍ គេទាមទារដីសមូហភាព ជនជាតិដើមភាគតិចហ្នឹង គេធ្លាប់រស់នៅក្នុងព្រៃ គេមិនដូចអ្នកនៅទីក្រុង គាត់ចេះរកស៊ីដោះដូរអ៊ីចេះអ៊ីចុះ។ គេទៅចុះឈ្មោះហ្នឹង ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋផ្ដិតមេដៃ ដល់ចុងក្រោយ គេជូនទៅឲ្យក្រុមនិស្សិតឲ្យនិស្សិតមើលចុះប្លង់ គេឃោសនាថាយកប្លង់រឹងហ្នឹងមានផលប្រយោជន៍ច្រើន លក់ក៏បាន អាហ្នឹងគេចម្រើនគេថា»។
រាជរដ្ឋាភិបាលមានគោលនយោបាយអនុញ្ញាតឲ្យសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាព ក្នុងគោលបំណងជួយការពារសិទ្ធិជនជាតិដើម ឲ្យបានកាន់តែប្រសើរ។ ក៏ប៉ុន្តែ គោលនយោបាយនេះ ក៏បានអនុញ្ញាតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានកំណើតជនជាតិដើមភាគតិច អាចរស់ក្រៅសហគមន៍ និងចុះបញ្ជីជាលក្ខណៈឯកជនដូចពលរដ្ឋខ្មែរដទៃទៀតដែរ។
ប្រធានសមាគមខ្មែរលើ លោកស្រី ដាំ ចន្ធី បានកត់សម្គាល់ថា ច្រើនឆ្នាំកន្លងទៅនេះ មុនពេលរាជរដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញគោលនយោបាយដីធ្លីសម្រាប់ជនជាតិដើមភាគតិច ដីធ្លីព្រៃឈើដែលក្រុមជនជាតិដើមធ្លាប់រស់អាស្រ័យផលតាមលក្ខណៈប្រពៃណី បានបាត់បង់អស់ស្ទើរគ្មានសល់តាមរយៈប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកមានអំណាច មានប្រាក់បោកបញ្ឆោតទិញលក់ ឬរំលោភកាន់កាប់ដីធ្លី និងកាប់រានព្រៃឈើទាំងអស់នោះ។
លោកស្រីបន្តថា ដោយសារក្រុមជនជាតិដើមមានការយល់ដឹងទាប ទើបពួកគាត់ក្លាយជាជនងាយរងគ្រោះចាញ់បោកលក់ដីធ្លីក្នុងតម្លៃថោក ហើយជាបន្តបន្ទាប់អ្នកភូមិគ្មានដីធ្លីធ្វើស្រែចម្ការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត៖ «យើងសោកស្ដាយ អ្វីដែលយើងធ្វើបានជិតសម្រេចទៅហើយ តែគាត់ធ្វើអ៊ីចឹងណា!។ បើចុះបញ្ជីដីសមូហភាព ពួកគាត់នឹងមានដីរៀងរហូត ពួកគាត់នឹងមានសុខដុមរមនាក្នុងភូមិ គ្មានការលក់ដូរទេ ក្នុងនោះគាត់អាចថែរក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីពួកគាត់បាន គាត់មានព្រៃអារក្ស ព្រៃកប់ខ្មោច គាត់មានកន្លែងឲ្យសត្វរបស់គាត់វារស់នៅស្រួល»។
អភិបាលស្រុកអណ្ដូងមាស លោក នង ដារិទ្ធ មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា គោលនយោបាយចុះបញ្ជីដីធ្លីជនជាតិដើមរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល បានកំណត់លើគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត មិនមាននរណាអាចបង្ខំឲ្យជនជាតិដើមចុះបញ្ជីដីធ្លីតាមរូបភាពណាមួយបានទេ។ លោកបដិសេធថា អាជ្ញាធរខេត្តស្រុក មិនមានគោលការណ៍ឲ្យមន្ត្រីមូលដ្ឋានចលនាឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមណាម្នាក់ចុះបញ្ជីជាកម្មសិទ្ធិឯកជននោះឡើយ។
មន្ត្រីកម្មវិធីដីធ្លីថ្នាក់ជាតិនៃការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកអភិវឌ្ឍន៍ យូ.អិន.ឌី.ភី (UNDP) លោក សេក សោភ័ណ្ឌ មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ក្រុមសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅភូមិកាណាត បានប្រារព្ធសមាជអនុម័តលក្ខន្តិកៈបង្កើតសហគមន៍ និងមូលមតិគ្នាចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពនៅមុខមន្ត្រីអាជ្ញាធរខេត្តរតនគិរី រួចហើយ។ លោកបន្តថា ការបែកបាក់គំនិតស្ដីពីការចុះបញ្ជីដីធ្លីរបស់អ្នកភូមិ មិនមែនជាឆន្ទៈយល់ដឹងពិតប្រាកដរបស់អ្នកភូមិនោះទេ គឺជាការដាក់គំនាប ឬចលនារបស់អ្នកមានបំណងមិនល្អ ដើម្បីកេងចំណេញលើក្រុមសហគមន៍ដែលខ្វះការយល់ដឹងតែប៉ុណ្ណោះ៖ «ប្រការដែលគាត់បែកបាក់គ្នានៅក្នុងសហគមន៍ មិនមែនជារឿងល្អទេ ហើយមិនមែនជារឿងដែលគាត់ចង់។ ប្រហែលជារឿងដោយសារសម្ពាធណាមួយ ឬក៏គាត់ភ័យគាត់ខ្លាចអ៊ីចឹងទៅណា! មិនមែនជាការព្រមព្រៀងពិត មិនមែនជាការយល់ឃើញពិត។ រឿងហ្នឹង មានអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដើម្បីផ្តល់កិច្ចការពារដល់ក្រុមគាត់ណា!»។
នៅខេត្តរតនគិរី ជាពិសេសនៅឃុំកាណាត ក្រុមនិស្សិតស្ម័គ្រចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល កំពុងវាស់វែងដីធ្លីនៅតំបន់នោះសម្រាប់ចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិឯកជនជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
សេចក្តីរាយការណ៍របស់ប្រធានសហគមន៍ភូមិកាណាត ឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះអ្នកភូមិមួយផ្នែកមានការភ័យខ្លាចបាត់បង់ដី បានយល់ព្រមចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិឯកជន តាមរយៈក្រុមនិស្សិត ដោយសារតែការចលនារបស់បុគ្គលជាមន្ត្រីមូលដ្ឋាន បានជំរុញឲ្យអ្នកភូមិទទួលយកកម្មសិទ្ធិដីជាលក្ខណៈឯកជន។
យ៉ាងនេះក្តី ប្រធានមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ខេត្តរតនគិរី លោក ទឹម ស៊ីណាត មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា គ្មានបុគ្គលណាអាចមករំលោភដីជនជាតិដើមភាគតិចដែលបានកាន់កាប់ស្របច្បាប់ បើទោះបីដីធ្លីប្រជាពលរដ្ឋមិនទាន់បានចុះបញ្ជីដីធ្លីក៏ដោយ។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្នប្រសិនប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចមានបំណងចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិឯកជន គឺក្រុមនិស្សិតនឹងធ្វើការវាស់វែងជូន ក៏ប៉ុន្តែ ប្រសិនប្រជាពលរដ្ឋចង់ចុះបញ្ជីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាព ត្រូវរង់ចាំនៅពេលក្រោយ៖ «យុវជនចុះអនុវត្តនេះ គឺបទបញ្ជារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល គឺចុះបញ្ជីឯកជន កម្មសិទ្ធិសមូហភាពនេះ យើងនឹងចុះដូចគ្នា ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលក្រោយ។ ដីដែលជាចម្ការចាស់របស់ពួកគាត់ គឺយើងនៅការពារដោយច្បាប់ អត់មានមកកាប់យករបស់គាត់បានទេ»។
របាយការណ៍កម្មវិធីដីធ្លីថ្នាក់ជាតិនៃការិយាល័យ យូ.អិន.ឌី.ភី ឲ្យដឹងថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៥ មក នៅទូទាំងប្រទេស ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិចបានចុះបញ្ជីកំណត់អត្តសញ្ញាណទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ ចំនួន ៧៣ក្រុម និងកំពុងស្នើសុំចុះបញ្ជីកំណត់អត្តសញ្ញាណនេះចំនួន ១៧ក្រុម បន្ថែមទៀត។ ក្នុងនោះ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានទទួលស្គាល់ចុះបញ្ជីសហគមន៍ជនជាតិដើមជានីតិបុគ្គលចំនួន ៥៦សហគមន៍ និង ៣សហគមន៍ បានចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពសាកល្បង រួមទាំង៣សហគមន៍ទៀត កំពុងត្រៀមចុះបញ្ជីដីធ្លីជាកម្មសិទ្ធិសមូហភាពទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់៕
No comments:
Post a Comment
yes