ទំនាក់ទំនងអូបាម៉ា-នេតាន់យ៉ាហ៊ូកំពុងស្ថិត
ក្នុងភាពចម្រូងចម្រាសខ្លាំង
ដោយ សេង ឌីណា
លោកនេតាន់យ៉ាហ៊ូ (Netanyahu) នាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែល ត្រូវធ្វើដំណើរទៅជួបជាមួយលោកអូបាម៉ា នៅសេតវិមាន នៅថ្ងៃសុក្រ ២០ ឧសភា ២០១១នេះ។ ប្រមុខដឹកនាំទាំងពីរនេះធ្លាប់ជួបគ្នា ៦លើកមកហើយ ចាប់តាំងពីលោកអូបាម៉ាជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតី ក៏ប៉ុន្តែ មិនដែលមានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នាទេ។ នៅពេលនេះ ទំនាក់ទំនងរវាងលោកអូបាម៉ា និងលោកនេតាន់យ៉ាហ៊ូ កាន់តែមានភាពចម្រូងចម្រាសខ្លាំងឡើងថែមទៀត ក្រោយពីលោកអូបាម៉ាបានទាមទារឲ្យអ៊ីស្រាអែលទទួលយកខ្សែបន្ទាត់ ព្រំដែនមុនឆ្នាំ១៩៦៧ ធ្វើជាគោល ក្នុងការចរចាជាមួយប៉ាឡេស្ទីន។
ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៩ ឧសភា២០១១
©REUTERS/Jason Reed
©REUTERS/Jason Reed
ការដោះស្រាយជម្លោះនៅដើមបូព៌ា គឺជាអាទិភាពដ៏ចម្បងមួយរបស់លោកអូបាម៉ា ក្រោយពេលជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក។ ដើម្បីជំរុញការចរចានេះឲ្យទៅមុខ លោកអូបាម៉ាធ្លាប់បានទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនេតាន់
យ៉ាហ៊ូ ផ្អាកការសាងសង់លំនៅដ្ឋានឲ្យប្រជាជនអ៊ីស្រាអែល នៅក្នុងទឹកដីរបស់ប៉ាឡេស្ទីន។ ក៏ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែលមិនបានយកត្រចៀកស្តាប់ការទាមទាររបស់លោកអូបាម៉ា ទេ។ លោកអូបាម៉ាក៏បានបញ្ឈប់ការទាមទារនេះវិញ ហើយការចរចារវាងអ៊ីស្រាអែល និងប៉ាឡេស្ទីនក៏ត្រូវជាប់គាំង បណ្តាលឲ្យលោកអូបាម៉ាត្រូវបាក់មុខបាក់មាត់។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ១៩ ឧសភា ២០១១នេះ មួយថ្ងៃមុនពេលនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែលទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអាមេរិក លោកអូបាម៉ាបានទាមទារឲ្យអ៊ីស្រាអែលទទួលយកខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន មុនឆ្នាំ១៩៦៧ មកធ្វើជាគោល ក្នុងការចរចាជាមួយប៉ាឡេស្ទីន។ ការទាមទារនេះត្រូវបានប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែលច្រានចោលភ្លាមៗ។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រោយពីបានឈ្នះសង្រ្គាមជាមួយប្រទេសអារ៉ាប់ នៅឆ្នាំ១៩៦៧
(សង្រ្គាម៦ថ្ងៃ) អ៊ីស្រាអែលបានកាន់កាប់ដែនដីមួយចំនួន ហួសពីព្រំដែន ដែលទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ ក្នុងនោះ រួមមាន ដែនដីយេរូសាឡឹមខាងកើត ព្រមទាំងទីតាំងមួយចំនួនទៀត នៅក្នុងដែនដីប៉ាឡេស្ទីន ដែលអ៊ីស្រាអែលបានសាងសង់លំនៅ
ដ្ឋានឲ្យប្រជាជនរបស់ខ្លួនរស់នៅ។ រាល់ដែនដី ដែលអ៊ីស្រាអែលកាន់កាប់ ហួសពីព្រំដែនមុនឆ្នាំ១៩៦៧ ត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិចាត់ទុកថាជាការកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់ អន្តរជាតិ។
ការដែលអ៊ីស្រាអែលចចេសពង្រីកការសាងសង់លំនៅដ្ឋានដោយខុសច្បាប់ ចូលក្នុងទឹកដីប៉ាឡេស្ទីននេះហើយ ដែលបានធ្វើឲ្យដំណើរការចរចាសន្តិភាពជាមួយប៉ាឡេស្ទីនត្រូវជាប់គាំង រហូតដល់ពេលនេះ។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ប្រធាន
អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីនបានប្រកាសថា លោកនឹងព្យាយាមសុំឲ្យអ.ស.ប. អនុម័តទទួលយកប៉ាឡេស្ទីនជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ នៅក្នុងពេលបើកធ្វើមហា
សន្និបាត នៅខែកញ្ញា ២០១១ខាងមុខនេះ។ ការសុំចូលជាសមាជិកអ.ស.ប.នេះ គឺមានន័យថា ប៉ាឡេស្ទីននឹងប្រកាសបង្កើតរដ្ឋឯករាជ ជាឯកតោភាគី ដោយមិនចាំបាច់ចរចាជាមួយអ៊ីស្រាអែល។
ជាគោលការណ៍ អ.ស.ប.មិនមានសមត្ថកិច្ចទទួលស្គាល់រដ្ឋណាមួយជារដ្ឋឯករាជនោះទេ។ ការទទួលស្គាល់រដ្ឋ គឺជាសមត្ថកិច្ចរបស់ប្រទេសជាសមាជិក ក្នុងក្រប ខ័ណ្ឌទ្វេភាគី។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង ប្រសិនបើរដ្ឋណាមួយ ត្រូវបានអ.ស.ប.អនុម័តឲ្យចូលជាសមាជិក រដ្ឋនោះនឹងក្លាយជារដ្ឋឯករាជ តាមភាពជាក់ស្តែង (de facto)។
នៅពេលនេះ សហគមន៍អន្តរជាតិហាក់ដូចជាកំពុងតែធុញទ្រាន់នឹងដំណើរការចរចាសន្តិភាព រវាងអ៊ីស្រាអែល និងប៉ាឡេស្ទីន ដែលបានបើកធ្វើរាប់ដងមិនអស់ ក៏ប៉ុន្តែ មិនដែលទទួលបានលទ្ធផលអ្វី។ ដោយគេមើលឃើញថា បរាជ័យនៃការចរចាកើតឡើងដោយភាពរឹងចចេសរបស់អ៊ីស្រាអែលផងនោះ មានប្រទេសជាច្រើនកំពុងតែពិចារណាចង់ទទួលស្គាល់រដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន។ យោងតាមឯកអគ្គរដ្ឋទូតអេហ្ស៊ីបប្រចាំអ.ស.ប. រហូតមកទល់ពេលនេះ មានប្រទេសចំនួន ១១២ហើយ ដែលបានទទួលស្គាល់រដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន។ ដូច្នេះ ការស្វែងរកសំឡេង ២ភាគ ៣ (១២៨សំឡេង លើ១៩២) ក្នុងមហាសន្និបាតអ.ស.ប. ដើម្បីអនុម័តសមាជិកភាពរបស់ប៉ាឡេស្ទីនទំនងជាអាចទៅរួច។
ក៏ប៉ុន្ត ឧបសគ្គដ៏ធំរបស់ប៉ាឡេស្ទីន គឺក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។ គួរបញ្ជាក់ថា រាល់ការទទួលសមាជិកថ្មី ចាំបាច់ត្រូវតែឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ មុននឹងដាក់ជូនមហាសន្និបាតបោះឆ្នោតអនុម័ត។ នៅក្នុងសុន្ទរកថា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោកអូបាម៉ាបានទាមទារឲ្យអ៊ីស្រាអែលទទួលយកខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនមុន ឆ្នាំ១៩៦៧ ដើម្បីជាគោលក្នុងការចរចាជាមួយប៉ាឡេស្ទីន ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា លោកក៏បានប្រឆាំងផងដែរនឹង ការអនុម័តឲ្យប៉ាឡេស្ទីនចូលជា សមាជិកអ.ស.ប. នៅខែកញ្ញាខាងមុខ ដោយមិនឆ្លងកាត់ការចរចាជាមួយអ៊ីស្រាអែល។ ដូច្នេះ គេរំពឹងថា អាមេរិកប្រាកដជាប្រើសិទ្ធិវ៉េតូ ប្រឆាំងនឹងសមាជិកភាពរបស់ប៉ាឡេស្ទីនជាមិនខាន។
បើទោះជាអាមេរិកអាចរារាំងប៉ាឡេស្ទីនមិនឲ្យចូលជាសមាជិកអ.ស.ប. តាមរយៈការប្រើសិទ្ធិវ៉េតូ ក៏ប៉ុន្តែ អាមេរិក និងអ៊ីស្រាអែលអាចប្រឈមមុខនឹងភាពឯកោផ្នែកការទូត ប្រសិនបើប្រទេសជាសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀត ជាពិសេស បារាំង អង់គ្លេស និងអាល្លឺម៉ង់ បោះឆ្នោតគាំទ្រប៉ាឡេស្ទីន នៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។ នេះហើយជាក្តីបារម្ភរបស់អ៊ីស្រាអែល និងអាមេរិក នៅពេលនេះ៕
BY: rfi
No comments:
Post a Comment
yes