សាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត សុខ ទូច សាកលវិទ្យាធិការសាកលវិទ្យាល័យខេមរៈ
លោក បណ្ឌិត សុខ ទូច ជាអតីតពលទាហាន នៅវរសេនាធំលេខ ៣៣ ប្រចាំការនៅខេត្តកំពង់ចាម នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩-១៩៨១ ហើយពីឆ្នាំ១៩៨៩-២០០០លោកបានបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនិងថ្នាក់ បណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយនិងប្រវត្តិសាស្រ្តនៅអតីតសហភាព សូវៀត។
លោកជាស្ថាបនិកសាកលវិទ្យាល័យចំរើនពហុបច្ចេកវិទ្យា ជាសាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យខេមរៈ ហើយលោក ក៏ជាអ្នកបង្កើតនិងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជាផងដែរ។
ខាងក្រោមនេះ ជាបទសម្ភាសរបស់លោកជាមួយ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ទាក់ទងនឹង ទស្សនៈលោកផ្ទាល់លើវិស័យច្បាប់និងការអនុវត្តន៍ច្បាប់របស់ចៅ ក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា និងមេធាវី នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាពីកន្លងមក និងបច្ចុប្បន្ន ៖
តើលោកយល់ដូចម្តេចដែរ ចំពោះការអនុវត្តច្បាប់របស់តុលាការនៅកម្ពុជាក្នុងដំណាក់កាលបច្ចុប្បន្ននេះ?
បើ យើងនិយាយអំពីច្បាប់នៅប្រទេសកម្ពុជា ឃើញថា រាជរដ្ឋាភិបាលយើងរៀបចំបានល្អនិងមានសុក្រឹតភាពហើយ ជា ពិសេសក្រសួងយុត្តិធម៌ ប៉ុន្តែជាទិដ្ឋភាពទូទៅការអនុវត្តវិញ យើងធ្វើពុំទាន់បានត្រឹមត្រូវនៅឡើយទេ។
លោកបណ្ឌិត តើយល់ថា មេធាវី ចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាប្រទេសកម្ពុជា មានការអនុវត្តច្បាប់បានក្នុងកម្រិតណាដែរ តើនៅមានចន្លោះប្រហោងអ្វីខ្លះ?
ខ្ញុំយល់ឃើញថា កម្ពុជាយើងកំពុងតែដើរនៅលើផ្លូវមួយហៅថា នីតិរដ្ឋហើយ បើនិយាយថា នីតិរដ្ឋនោះវាស្រួលស្តាប់មែន តែការអនុវត្តវិញនោះ វាពិតជាលំបាកណាស់។ បញ្ហានេះដោយសារតែកម្ពុជាបានឆ្លងកាត់របបគ្រប់គ្រងខុសពីប្រទេស ដទៃ និងត្រូវឆ្លងកាត់៤ដំណាក់កាលឯណោះ។ ទី១-គឺរបបសក្តិភូមិឬរបបផ្តាច់ការនិយម ទី២-ជារបបអាណានិគមនិយម ទី៣-របបកុម្មុយនីស្តដែល របប នេះមានពីរ បែបទៅទៀត គឺបែបផ្តាច់ការតាមលទ្ធិម៉ៅសេទុងរបស់ប្រទេសចិននិងបែប ម៉ាក្សលេនីននៃអតីតសហភាពសូវៀត ហើយក្រោយមកយើងបានផ្លាស់ប្តូរមកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យវិញ។ អ៊ីចឹងហើយមនុស្សដែលជាសំណល់កាន់អំណាច ឬអ្នកអនុវត្តច្បាប់នោះបាននៅសល់ពីជំនាន់របបនយោបាយទាំងនោះហើយ ដោយសារតែសំណល់នេះហើយ ទើបមានការអនុវត្តច្បាប់នៅមានកម្រិត ប៉ុន្តែខ្ញុំយល់ថា ជាការល្អដែរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា មានការអនុវត្តច្បាប់មិនទាន់ត្រឹមត្រូវ ប៉ុន្តែលោកថា វាល្អដែរ តើចង់មានន័យថាម៉េច?
ត្រង់ ចំណុចនេះ ខ្ញុំចង់និយាយថាកាលពីអំឡុងព្រឹត្តិការណ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ពេលនោះកម្ពុជាបានប្រើប្រាស់កម្លាំងដើម្បីជាដំណោះស្រាយបញ្ហា ហើយបានធ្វើឲ្យខូចខាតប្រយោជន៍ប្រទេសច្រើន ដែលនេះជាការលំបាក តែបើកម្ពុជាប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការវិញនោះ គឺវាខូចខាតប្រយោជន៍តិចជាង រាប់ទាំងធនធានមនុស្សផង។ តែបច្ចុប្បន្នយើងប្រើប្រព័ន្ធតុលាការដូចជាលោក សម រង្ស៊ី ជាដើមនោះវាងាយស្រួលក្នុងការដោះស្រាយតែវាធ្វើឲ្យមតិមហាជន យល់ថា ការអនុវត្តច្បាប់នេះវាហាក់ដូចជាចំពោះតែបុគ្គលម្នាក់ វានាំឲ្យមានការលំបាកដែរ។ ពិតណាស់! មនុស្សរស់នៅក្រោមសំណាញ់ច្បាប់ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកក្រីក្រទន់ខ្សោយគាត់នៅក្រោមច្បាប់ ឯអ្នកមានលុយនិងមានអំណាច ពួកគាត់នៅលើច្បាប់ដដែល។
ម៉្យាង ទៀត ខ្ញុំឃើញថាអ្នកអនុវត្តច្បាប់បច្ចុប្បន្នច្រើនតែគោរពតាមឆន្ទៈ របស់អ្នកនយោបាយ បើអ្នកនយោបាយនិយាយតែមួយម៉ាត់ គឺគេចាប់ផ្តើមយកឯកសារមកពិនិត្យភ្លាម តែបើអត់និយាយទេ អ្នក ក្រគ្នាជាប់គុកមិនទាំងកាត់ក្តីផងទេ រហូតដល់អ្នកខ្លះហួសនីតិវិធីនៃការឃុំឃាំងទៀត នេះហើយជាបញ្ហាក្នុងផ្លូវតុលាការ។ អ្វីដែលលំបាកមួយទៀតនោះគឺបើតាមរដ្ឋធម្មនុញរបស់កម្ពុជា គឺអង្គនីតិប្បញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និងតុលាការគឺនៅផ្សេងពីគ្នា តែដោយសារមន្រ្តីតុលាការជាសមាជិករបស់គណបក្ស ហេតុដូច្នេះហើយ គាត់មិនអាចគេចចេញពីភាពអត់ឯករាជ្យបានទេ ព្រោះគាត់ត្រូវតែការពារគណបក្សរបស់គាត់។
លោកបណ្ឌិត តើឥទ្ធិពលនយោបាយបានគ្របសង្កត់លើការកាត់ក្តីរបស់ចៅក្រម នៅតុលាការដែរទេ ?
នេះ ជារឿងពិត ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងរឿង ឈូក បណ្ឌិត ហេតុអីរឿងធំបែបនេះហើយជាករណីជាក់ស្តែង គាត់បាញ់លើជនរងគ្រោះ តែត្រូវតុលាការកាត់ក្តីថា ជារឿងអចេតនាទៅវិញ។ រឿងនៅបឹងកក់ចាប់អ្នកតវ៉ាដាក់គុកភ្លាមៗ មិនទាន់ដឹងសខ្មៅផង ដែលនេះហើយបង្ហាញពីការអនុវត្តច្បាប់មិនត្រឹមត្រូវរបស់តុលាការ ហើយបើធ្វើតែបែបនេះ វាមិនមែនជាម៉ែត្រវាស់សម្រាប់មនុស្សទូទៅ នៅក្នុងប្រទេសនីតិរដ្ឋ និងការដាក់ទោសទណ្ឌនោះទេ៕
No comments:
Post a Comment
yes