ឃ្មុំអើយ! ឃ្មុំ! ព្រៃធំប៉ុនព្រៃ ពិតជាមិនអាចរកដើមឈើមួយដើម ដើម្បីធ្វើសម្បុកមែនឬ? រដ្ឋ ធម្មនុញ្ញមាត្រា៤១ ចែងថា«ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន សេរីភាពខាងការបោះពុម្ពផ្សាយ សេរីភាពខាងការប្រជុំ»។
នៅសម័យអាវខ្មៅរាស្ត្រនាំគ្នាដាំដើមគរមុខផ្ទះ ព្រោះវិធីតែមួយគត់ដែលអាចរស់បានយូរ រស់បាន សុខគឺធ្វើគរ ធ្វើថ្លង់ មិនខ្វល់ពីអ្នកណា មិនខ្វល់ពីអ្វីទាំងអស់ “ក្បាលអ្នកណាសក់អ្នកនឹង»។
៣០ឆ្នាំកន្លងទៅ ពលរដ្ឋបាននាំគ្នាដាំដើមគរក្នុងចិត្ត ទើបតែ២០១៣ទេ ពលរដ្ឋខ្មែរមិនត្រឹមតែ ហ៊ានរិះគន់មេដឹកនាំក្នុងផ្ទះបាយទេ ថែមទាំងនាំគ្នាចុះថ្នល់សម្តែងការមិនពេញចិត្តក្នុងទីសាធារណៈតែម្តង វប្បធម៌ស្ងៀមស្ងាត់ត្រូវបានបំបែកចោលក្នុងសង្គមខ្មែរ ពាក្យថា“និយាយយប់ ខ្ទប់ព្រៃ និយាយថ្ងៃ ជញ្ជាំងមានត្រចៀក” លែងពេញនិយមទៀតហើយក្នុងស្រុកខ្មែរ។
សេរីភាពសារព័ត៌មាន ត្រូវបានរដ្ឋឲ្យនិយមន័យទៅលើចំនួនវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ កាសែតច្រើន មិនមែនលើគុណភាពនៃព័ត៌មាននោះទេ។ កម្ពុជាមានទូរទស្សន៍ជាង១០ប៉ុស្តិ៍ វិទ្យុ១០១ កាសែតជាង១០ ទស្សនាវដ្តីរាប់រយ ក៏ប៉ុន្តែមានតែកាសែតមួយពីរ វិទ្យុមួយពីរប៉ុណ្ណោះ ដែល សសេរពិត និយាយត្រង់ពីរឿងក្នុងសង្គម ហើយតែងតែត្រូវចាត់ទុកថាក្រុមបំផ្លាញសណ្តាប់ ធ្នាប់សាធារណៈ ឬប៉ះពាល់សន្តិសុខជាតិ បើទោះបីជាព័ត៌មាននោះនិយាយរឿងឆ្កែឆ្មាក៏ដោយ។ អ្នកកាសែតឯករាជ្យនៅស្រុកខ្មែរ ដូចជាសត្រូវសំរាប់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល ចំណែក ឯបណ្ឌិតសេកសារិកាខ្លះតាមវិទ្យុតាមទូរទស្សន៍ ស្រែកច្រៀងរាំ អត់ដឹងខ្យល់ ដឹងតែល្ហើយ ហើយដែលរាស្ត្រសឹងមួយនគរ គេចង់តែវាយបំបែកកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ ឬគប់ពងទាស្អុយដាក់ មុខនោះ ក្លាយជាលោកជំទាវឬឯកឧត្តមពិធីករ ពិតជារឿងកំប្លែងគួរឲ្យអស់សំណើចមែន។ បក្ស កាន់អំណាចធ្លាក់សម្លេងឆ្នោតកន្លងទៅ មួយផ្នែកគឺដោយសារសេកសារិកាល្ងីល្ងឺបីបួនណ្នឹង។
២០ឆ្នាំកន្លងទៅមានមេឃ្មុំស្ទាវ ដែលពេញដោយកម្លាំងក្លាវក្លា ក្លាហាន មេឃមិនខ្លាច ដីមិន ខ្លាច មាត់មិនចេះប្រណី បានហោះពីស្រុកបារាំងទៅនគរខ្មែរ រកបានព្រៃមួយដុំ ធ្វើប៉ាងធំមួយ ស្រង់ក្រេបយកលម្អងផ្កាពីដើមឈើមួយទៅដើមឈើ ពីព្រៃមួយទៅព្រៃមួយ រហូតទាល់តែឆ្មាំ ព្រៃចាប់ដាក់ទ្រុងបីដង លើកទី១.ជាប់១១ថ្ងៃ លើកទី២.ជាប់៣ខែ៨ថ្ងៃ លើកទី៣.ជាប់៨ខែ កាលពីជាប់លើកទីមួយ ឃ្មុំមើលឃើញគុកនៅសែនឆ្ងាយពីសម្បុក ដល់ជាប់លើកទីពីរ ឃើញ គុកនៅជិតសម្បុក ដល់ទៅជាប់លើកទីបី មើលឃើញគុកនៅជាប់មាត់ទ្វាផ្ទះ។ ដោយរកវិធី ណាមិនបាន ដើម្បីដកទ្រនិចឃ្មុំមិនឃើញ ឆ្មាំព្រៃបានដាក់ច្បាប់ឲ្យគ្រប់ម្ចាស់សួនផ្កា ត្រូវសុំការអនុញ្ញាតពីឆ្មាំព្រៃជាមុនសិនមុននឹងឲ្យឃ្មុំក្រេបលម្អង ពេលនេះដែនព្រៃដែលធ្លាប់ប្រម៉ាញ់ បានក្លាយជាព្រៃធ្មប់។ ទោះបីឃ្មុំមានអាយុ៧២ឆ្នាំហើយក៏ដោយ ក៏នៅតែហោះហើរឆ្លងទ្វីប រាប់ម៉ឺនគីឡូម៉ែត កាត់មហាសមុទ្រសែនឆ្ងាយរកលំអងនៅទ្វីបផ្សេង តែក្តីសង្ឃឹមកំពង់រលត់។ ចង្កៀងដែលកំពុងបំភ្លឺ នៅពេលគេពន្លត់ចោល តើបន្ទប់នឹងមួយនេះនឹងទៅជាយ៉ាងណា? សម្បុកនេះធ្លាប់ឲ្យឃ្មុំបរទេសស្រែកឆ្លងទ្វីបមុនគេ សម្បុកនេះឲ្យឃ្មុំក្នុងនគរច្រៀងមុនគេ សម្បុកនេះឲ្យឃ្មុំប្រឆាំងបានជំទាលមុនគេ អាចចាត់ទុកថាជាគំរូមួយសម្រាប់ឃ្មុំដដៃក្នុងនគរ។
អត្ថបទទស្សនៈផ្សេងៗ
ពេលនេះ ដោយអស់សង្ឃឹមនឹងរកលម្អងផ្កាមិនបាន ឃ្មុំដាច់ចិត្តនឹងឲ្យឆ្មាំព្រៃ ច្រិបយកប៉ាង ខ្លួនបន្តិចម្តងៗ ហើយបើនៅតែរបៀបនេះ ថ្ងៃណាមួយឆាប់ៗនេះ ឃ្មុំជរានេះនឹងបោះបង់ចោល សម្បុក ហើយហោះទៅសែនឆ្ងាយ ពេលនោះព្រៃផ្កាមួយភាគធំដែលធ្លាប់តែរីកស្គុះស្គាយ ដោយឃ្មុំមួយសម្បុកនេះ នឹងក្លាយជាព្រៃខ្មោច។ កន្លងទៅ បើទោះជាឃ្មុំប្រឆាំងដើរស្រែក ច្រៀងតាមព្រៃភ្នំច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ តែបើគ្មានឃ្មុំមួយសម្បុកនេះ ក៏សម្រែកនោះគ្មានផ្លូវ នឹងអាចកងរំពងគ្រប់ទិសទីក្នុងនគរបានដែរ។ ដូចនេះ បើពិតជាចង់ធ្វើនយោបាយយូរអង្វែង មែននោះ ដាច់ខាតមិនអាចឲ្យឃ្មុំមួយសម្បុកនេះស្លាប់ទេ ឬក៏គិតថាទុកឲ្យមេឃ្មុំនេះស្លាប់ទៅ ចាំទៅយកសម្បុកមកតែម្តង? ឬក៏យល់ថា ចាំមួយសម្បុកនេះរលាយទៅ ចាំទៅបង្កើតសម្បុក មួយទៀត? ដល់ពេលនេះហើយ នៅមានអ្នកកាប់បំពង់រង់ចាំទឹកភ្លៀងទៀតឬ?
លើលោកនេះគ្មានទេបុគ្គលដែលឥតខ្ចោះ ដែលហៅថាមនុស្សគឺមានន័យថាមិនឥតខ្ចោះ បើសិនជាមនុស្សឥតខ្ចោះ គេមិនហៅថាមនុស្សទេ គេហៅថាទេវតា ហើយក៏មិនមែនកើតមកលើ ផែនដីនេះដែរ គឺប្រាកដជាកើតលើឋានទេវតាជាមិនខាន។ រឿងបុគ្គល ទុកដោយឡែកជា រឿងបុគ្គល រឿងជាតិ រឿងរួមដាក់ដោយឡែកខ្ពស់ពីចិត្ត គេថាអ្នកធំគេមិនប្រកាន់អ្នក តូចតាចទេ បើសូម្បីតែចិត្តធម៌ ចិត្តទូលាយបន្តិច ក៏យើងគ្មានផង តើមានអ្វីខុសគ្នាពី បិសាចទៅ? តើធ្វើម៉េចនឹងអាចសង្គ្រោះនគរនេះបានទៅ? មនុស្សយើងពេលខ្លះ ចេះតែគិត ថាខ្លាចគេក្បត់ខ្លួន តែខ្លួនមិនដែលគិតថាខ្លួនក្បត់គេវិញទេ។ គ្មានអ្វីគួរឲ្យខ្លាចជាង ចិត្តបែកបាក់ទេ បើចិត្តមិនបែកបាក់ ដុំភ្លើងតូចមួយ គង់នឹងអាចបង្កាត់ទៅជាភ្លើងព្រៃ បើចិត្តមិនបែកបាក់ ទាហានម្នាក់ គង់តែអាចបង្កើតទៅជាទ័ពមួយនគរ បើចិត្តមិនបែកបាក់ តំណក់ទឹកតូចមួយ គង់តែអាចពួតឲ្យទៅជាសមុទ្រជាមិនខាន៕
ដោយលោក សូរ សមយុទ្ធ និស្សិតក្មេងវត្តនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង
No comments:
Post a Comment
yes