ទីក្រុងប៉េកំាងបារម្ភពីការចម្លងយកគំរូបដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះ
នៅពិភពអារ៉ាប់
នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី ២០ កុម្ភៈឆ្នាំ២០១១ កម្លំាងប៉ូលិសចិនបានធ្វើការវាយ
បង្រ្កាបយ៉ាងចាស់ដៃទៅលើក្រុម បាតុករចិនដែលបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅក្នុងទីក្រុងធំៗមួយចំនួន។ ការប្រមូលផ្តុំគ្នាបានធ្វើឡើង ក្រោយពីមានសារអំពាវនាវនៅតាមអិនធ័រណេតពីសំណាក់ក្រុមសកម្មជន ប្រឆំាងរដ្ឋអំណាចចិននៅបរទេស ឲ្យយកគំរូតាមបដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះនៅទុយនីស៊ី ឬមួយក៏នៅអេហ្ស៊ីប។ វិធានការបង្រ្កាបនេះ សបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា បដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះនៅក្នុងពិភពអារ៉ាប់បាននិងកំពុងធ្វើឲ្យ រដ្ឋាភិបាលចិនមានការព្រួយបារម្ភជាពន់ពេក។
ដោយ គួច គន្ធារ៉ា
ទោះបីជាចលនាបះបោរនាថ្ងៃអាទិត្យ ទី ២០ កុម្ភៈឆ្នាំ២០១១ នៅមានទ្រង់ទ្រាយតូចមែន តែរដ្ឋអំណាចចិនមិនបានមើលស្រាលអំពីរឿងនេះទេ។ សូមជម្រាបជូនថា តំាងតែពីដំបូងដៃមកម្ល៉េះ ពោលគឺតំាងតែពីមានចលនាបះបោរនៅក្នុងប្រទេសទុយនីស៊ី បន្ទាប់មកនៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីប ទីក្រុងប៉េកំាងបានព្យាយាមគ្រប់បែបយ៉ាង ទប់កុំឲ្យពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនអាចតាមដានព័ត៌មាននេះបាន ពិសេស រដ្ឋអំណាចបានចាត់វិធានការបិទខ្ទប់កុំឲ្យពាក្យ បដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះ ពាក្យ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ឬមួយក៏ឈ្មោះប្រទេសទុយនីស៊ី អេហ្ស៊ីបបន្តផ្សព្វផ្សាយនៅតាមបណ្តាញអិនធ័រណេតនៅក្នុងស្រុក។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះបីជាមានការបិទខ្ទប់បណ្តាញអិនធ័រណេតនៅក្នុងស្រុកក៏ដោយ ក៏គេសង្កេតឃើញថា សារអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋចិនចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មយកគំរូតាមប្រជាជន ទុយនីស៊ី ឬមួយក៏ប្រជាជនអេហ្ស៊ីប មានកាន់តែច្រើនឡើងៗនៅលើគេហទំព័រនៃក្រុមសកម្មជនប្រឆំាងរដ្ឋអំណាច ចិនដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្រៅប្រទេសចិន។ ដូចយ៉ាងសារផ្សព្វផ្សាយនៅលើគេហទំព័រ Boxun ដែលបានអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋចិនចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងខេត្ត ក្រុងមួយចំនួន រួមមានប៉េកំាង សៀងហៃ កង់តុង និងតាមទីក្រុងធំៗចំនួន១០ ផ្សេងទៀត។ សារនោះបានអំពាវនាវចំពោះពលរដ្ឋចិន អ្នកឥតការងារធ្វើ និងអ្នកដែលរងគ្រោះដោយបាត់បង់ដីធ្លី ឲ្យក្រោកឈរឡើង ទាមទារសិទ្ធិសេរីភាព លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធនយោបាយតាមបែបពហុបក្ស។ តាមរយៈសារអំពាវនាវនេះ គេពិតជាឃើញមានការប្រមូលផ្តុំគ្នាមែន។ ប៉ុន្តែ នៅមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយតូច និងត្រូវបានកម្លំាងប៉ូលិសវាយបង្រ្កាបយ៉ាងចាស់ដៃ។ មួយវិញទៀត មានសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ដែលអ្នកខ្លះ ត្រូវបានឃុំទុកនៅក្នុងគេហដ្ឋាន និងអ្នកខ្លះទៀត បាត់ដំណឹងសូន្យឈឹងតែម្តង។ ហេតុអ្វី បានជាមានពលរដ្ឋចិនតិចតួចចូលរួមបាតុកម្ម ? មានមូលហេតុច្រើន ទីមួយ គឺសារអំពាវនាវតាមបណ្តាញអិនធ័រណេតនៅមានលក្ខណៈតូចចង្អៀត មិនសូវបានផ្សព្វផ្សាយទូលំទូលាយ។ គឺមិនដូចនៅក្នុងប្រទេសទុយនីស៊ី ឬមួយក៏នៅប្រទេសអេហ្ស៊ីប ដែលប្រព័ន្ធអិនធ័រណេតត្រូវបានបើកចំហដោយសេរី គ្មានកំណត់ព្រំដែន។ ម្យ៉ាងទៀត សារអំពាវនាវឲ្យមានការជួបជុំគ្នានៅក្នុងប្រទេសទុយនីស៊ីក្តី ឬមួយនៅក្នុងប្រទេសអេហ្ស៊ីបក្តី សុទ្ធតែបានរៀបចំឡើងដោយគណបក្សប្រឆំាងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។ ចំណែកនៅក្នុងប្រទេសចិនវិញ គ្មានបក្សប្រឆំាងទេ មានតែសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងដែលជាទូទៅ ពួកគេត្រូវបានរដ្ឋអំណាចតាមឃ្លំាមើលសកម្មភាពរបស់ពួកគេដោយមិន ប៉ប្រិចភ្នែក។ អ៊ីចឹងឃើញថា នៅមិនទាន់មានអ្នកចេញមុខដឹកនំាក្បួនបាតុកម្មជាចំហទេ។ ទន្ទឹមគ្នានេះនៅក្នុងពិភពអារ៉ាប់ជាទូទៅ ក្រុមបាតុករហ៊ានស៊ី ហ៊ានសង និងស៊ូប្តូរជីវិតនៅចំពោះមុខគ្រោះថ្នាក់ ដូចយ៉ាង នៅក្នុងប្រទេសទុយនីស៊ី ការបះបោរបានផ្ទុះឡើង ក្រោយពីមានការដុតខ្លួនរបស់និស្សិតម្នាក់ដែលគ្មានការងារធ្វើ។ មូលហេតុទី ២ ពលរដ្ឋចិនហាក់ដូចជាបានរាងចាលនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍បះបោរ ទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅទីលាន Tiananmen ក្នុងឆ្នំា ១៩៨៩។ ព្រឹត្តិការណ៍ដែលកាលណោះត្រូវបានកម្លំាងទ័ព និងប៉ូលិសបាញ់បង្រ្កាបយ៉ាងបង្ហូរឈាម។ ដូច្នេះ និងដើម្បីចៀសវាងកុំឲ្យព្រឹត្តិការណ៍របៀបគ្នានេះកើតមានជាថ្មី ឡើងវិញ រដ្ឋអំណាចចិនត្រូវចាត់វិធានការភ្លាមៗ ដូចដែលសុភាសិតមួយនិយាយថា ការពារ ប្រសើរជាងព្យាបាល។ គេមិនអាចប្រដូចចិន ទៅនឹងទុយនីស៊ី ឬអេហ្ស៊ីបទេ ជារួមទៅ មូលហេតុនៃការងើបបះបោររបស់ប្រជាជនទុយនីស៊ី អេហ្ស៊ីប ចិន
ឬមួយក៏ប្រជាជនលីប៊ីនាពេលនេះ គឺដូចគ្នា នោះគឺទាមទារសិទ្ធិសេរីភាព លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ប្រឆំាងនឹងភាពអត់ការងារធ្វើ ប្រឆំាងអំពើពុករលួយគ្រួសារ បក្សពួកនិយម ឬមួយក៏ប្រឆំាងនឹងគម្លាតរវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រ។ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកវិភាគបានមើលឃើញថា ប្រទេសចិនហាក់ដូចជានៅឆ្ងាយ ពីឥទ្ធិពលនៃបដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះនៅក្នុងពិភពអារ៉ាប់ មានន័យថា ប្រទេសដែលត្រូវទទួលមេរៀនជូរចត់ដូចប្រទេសទុយនីស៊ី ឬមួយក៏ប្រទេសអេហ្ស៊ីបនោះ គឺមិនមែនចិនទេ។ ការលើកឡើងដូចនេះ ដោយគេផ្អែកលើស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៅក្នុងប្រទេសចិន។ មានហើយ ការស្រេកឃ្លាននូវសិទ្ធិសេរីភាព លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ។ ប៉ុន្តែ ពលរដ្ឋចិនមិនអាចធ្វើបដិវត្តន៍ដោយយកគំរូតាមបដិវត្តន៍ផ្កាម្លិះនៅ ពិភពអារ៉ាប់ទេ។ ម្យ៉ាងទៀត ទោះបីជាពលរដ្ឋចិនភាគច្រើនមានស្ថានភាពលំបាកលំបិនយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ជាទូទៅ ពួកគេហាក់ដូចជាមិនបានខ្វាយខ្វល់ និងសម្តែងនូវក្តីអស់សង្ឃឹមរបស់ខ្លួន ដូចពលរដ្ឋទុយនីស៊ី ឬអេហ្ស៊ីបទេ។ ជាក់ស្តែងនៅក្នុងចំណោមស្រទាប់យុវវ័យចិន ទោះបីជាពួកគេមានសញ្ញាប័ត្រ និងគ្មានការងារធ្វើក៏ដោយ ក៏ជម្រៅនៃកំហឹងរបស់ពួកគេ មិនដូចគ្នានឹងស្រទាប់យុវវ័យអារ៉ាប់ទេ។ និយាយពីរបបនយោបាយវិញ ចិនពិតជាដឹកនំាដោយគណបក្សតែមួយ គឺគណបក្សកុម្មុយនិស្ត ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងរយៈពេល ៣ទសវត្សចុងក្រោយនេះ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចចិនមានលក្ខណៈប្រសើរជានិច្ច។ តាមរយៈកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ រដ្ឋាភិបាលបានជួយប្រជាជនចិនរាប់រយលាននាក់ឲ្យងើបផុតពីភាពក្រីក្រ ហើយនៅពេលដែលអ្នកក្របានទទួលកំរិតជីវភាពមធ្យមហើយ ពួកគេសប្បាយចិត្ត និងចង់បានស្ថិរភាព។ ចំណុចខុសគ្នាមួយទៀត រវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសទុយនីស៊ី
ឬមួយអេហ្ស៊ីប នោះគឺនៅក្នុងជួរថ្នាក់ដឹកនំា។ នៅក្នុងពិភពអារ៉ាប់ និយាយជារួម និងនៅទុយនីស៊ី ឬមួយក៏នៅអេហ្ស៊ីប និយាយដោយឡែក អំណាចស្ថិតនៅក្នុងដៃប្រធានាធិបតី និងដែលអ្នកខ្លះបានកាន់អំណាចតែឯងមិនតិចជាង ៣០ឆ្នំាទេ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសចិន អំណាចពិតប្រាកដមិនមែនស្ថិតក្នុងកណ្តាប់លោកប្រធានាធិបតី ហ៊ូ ជិនតាវទេ តែស្ថិតក្នុងកណ្តាប់ដៃគណបក្ស ហើយការិយាល័យនយោបាយ ជាអ្នកកាច់ចង្កូតប្រទេស។ ម្យ៉ាងទៀតនៅប្រទេសចិន ប្រធានាធិបតីត្រូវបានដោះដូររៀងរាល់ ១០ឆ្នំាម្តង៕ ពីវិទ្យុ បារាំង អន្តរជាតិ RFI
No comments:
Post a Comment
yes