សហគមន៍វៀតណាម ជួបជុំនៅក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយម្ហូបបួស
នាកោះពេជ្រ រាជធានីភ្នំពេញ កាលពីអំឡុងខែតុលា ឆ្នាំ ២០១០ ។
RFA/Quoc Viet
គណបក្ស សម រង្ស៊ី នឹងធ្វើពាក្យបណ្ដឹងដាក់ទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅក្រោយការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១។
មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងបានចោទថា នៅក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មានជនជាតិវៀតណាម ជាច្រើននាក់បាននាំគ្នាទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ជនជាតិវៀតណាម ទាំងនោះមានសៀវភៅគ្រួសារ និងមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ប៉ុន្តែឯកសារដែលជនជាតិវៀតណាម ប្រើប្រាស់នោះ មានភាពមិនប្រក្រតី និងពុំត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់នោះឡើយ។
លោក នៅ ផល្លា ជាភ្នាក់ងារសង្កេតការណ៍ និងជាអនុប្រធានគណបក្ស សម រង្ស៊ី ប្រចាំក្រុងប៉ោយប៉ែត។ លោកបានចោទថា មានជនជាតិវៀតណាម ខ្លះនិយាយភាសាខ្មែរមិនច្បាស់ផង គឺពួកគេគ្រាន់តែសំអាងលើសៀវភៅគ្រួសារ និងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ។ ចំណែកឯខាងអាជ្ញាធរគេចេះតែធ្វើការសម្រួលឲ្យជនជាតិបរទេសទាំងនោះបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ក្រុមអាជ្ញាធរអះអាងថា ជនជាតិវៀតណាម ទាំងនោះមានសញ្ជាតិខ្មែរស្របច្បាប់។
លោក នៅ ផល្លា មានប្រសាសន៍ទៀតថា ៖ «អ៊ីចឹងច្បាប់សញ្ជាតិ តើយើងយកសម្គាល់អ្វីដែលហៅថា សញ្ជាតិខ្មែរ? ហើយគេមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ គេឃុបឃិតគណបក្សប្រជាជនហ្នឹង ធ្វើឲ្យគ្រប់ៗគ្នា វៀតណាមមកនៅស្រុកខ្មែរ។ គេមិនទាន់បានបំពេញកាតព្វកិច្ចជាពលរដ្ឋខ្មែរស្របច្បាប់ ដែលបានបង់ប្រាក់ជូនដល់ជាតិខ្មែរពី ២៥លាន ទៅ ៣៥លានរៀល អាហ្នឹងបានចូលជាសញ្ជាតិខ្មែរបាន។ អ៊ីចឹងពួកយួនទាំងអស់ហ្នឹងដែលចូលមកនៅស្រុកខ្មែរ ខ្លះខាត់សារ៉ាស្បែកជើង ខ្លះលក់អេតចាយ មុខរបរផ្សេង តើពួកគេបានបំពេញកាតព្វកិច្ចហ្នឹងហើយ ឬនៅ?»។
លោកបន្តថា នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត មានជនជាតិវៀតណាម ចូលទៅរស់នៅជាង ៣០០គ្រួសារ ប៉ុន្តែតាមការពិនិត្យមើលជាក់ស្ដែងមានជនជាតិវៀតណាម ប្រហែល ២០០នាក់ ដែលជាអ្នកបានទៅចុះឈ្មោះនៅក្នុងសង្កាត់ប៉ោយប៉ែត ៖ «ឥឡូវនេះគេបំបែកចេញជាពីរសង្កាត់។ សង្កាត់ផ្សារកណ្ដាល សង្កាត់ប៉ោយប៉ែតចាស់ ហ្នឹងនៅដដែល។ យើងឃើញថា សង្កាត់ទាំងអស់ហ្នឹង ពីមុនតែ ១៣ភូមិទេ ប៉ុន្តែឥឡូវគេបង្កើតរហូតទៅដល់ ២៣ភូមិ។ ការិយាល័យបោះឆ្នោតមាន ១៦០ការិយាល័យ ហើយការដែលខ្ញុំត្រួតពិនិត្យជាក់ស្ដែងរយៈពេល ២០ថ្ងៃជាងនេះ ឃើញថា មានយួនច្រើនណាស់ដែលមកចុះឈ្មោះ ហើយគេនិយាយខ្មែរអត់ច្បាស់»។
មន្ត្រីគណបក្ស សម រង្ស៊ី ដដែល បានអះអាងថា ពួកគេបានចាប់បានឯកសារមួយចំនួនថែមទៀតទាក់ទិនទៅនឹងការដែលជនជាតិវៀតណាម ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។
គណបក្ស សម រង្ស៊ី គ្រោងប្ដឹងបញ្ហានេះតាមទម្រង់ ១២០២ ទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែគម្រោងការប្ដឹងផ្ដល់នេះ ត្រូវបានមន្ត្រីរដ្ឋបាលមូលដ្ឋានរបស់គណបក្សប្រជាជនគំរាមថា បើបក្ស សម រង្ស៊ី ហ៊ានប្ដឹងរឿងនេះ ពួកគេនឹងប្ដឹងមន្ត្រីបក្ស សម រង្ស៊ី ទាំងនោះទៅស្ថាប័នតុលាការ។
ចៅសង្កាត់ប៉ោយប៉ែត លោក សាន ស៊ានហូ ឆ្លើយបំភ្លឺថា មានជនជាតិវៀតណាម រស់នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ពិតប្រាកដមែន។ ប៉ុន្តែជនជាតិវៀតណាម ទាំងនោះ ពុំមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានទេ។ លោកបន្តថា កន្លងមកនេះគណបក្ស សម រង្ស៊ី បានចោទអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតពីរនាក់ថា ជាជនជាតិវៀតណាម។
លោកបន្តថា មន្ត្រីបក្ស សម រង្ស៊ី ច្រើនតែចោទទៅលើមនុស្សណាមានស្បែកសម្បុរសៗ គឺគាត់ថា គេជាជនជាតិវៀតណាម ទាំងអស់។ លោកចៅសង្កាត់បានបញ្ជាក់ថា ការពិតជនជាតិវៀតណាម ទាំងនោះមានប័ណ្ណបោះឆ្នោតតាំងពីសម័យអ៊ុនតាក់ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៣។ ពួកគេមានសៀវភៅគ្រួសារធ្លាប់បោះឆ្នោតគ្រប់អណត្តិទាំងអស់ ហើយនិយាយភាសាដូចភាសាខ្មែរធម្មតា គឺចូលជាសញ្ជាតិខ្មែរស្របច្បាប់ហើយ។
លោក សាន ស៊ានហូ បញ្ជាក់បន្ថែម ៖ «មានជនជាតិវៀតណាម ជាង ២០០គ្រួសាររស់នៅជាលក្ខណៈអន្តោប្រវេសន៍ពិតមែននៅក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត សព្វថ្ងៃ ប៉ុន្តែពួកគាត់មិនអាចមានសិទ្ធិទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានទេ ដោយសារគាត់អត់មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ អត់មានសៀវភៅគ្រួសារ។ចរិតគាត់ និយាយរួមទៅគាត់ធ្វើអីមិនយល់។ មិនយល់ពីច្បាប់ មិនយល់ពីនីតិវិធីការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត គាត់គិតថា ធ្វើទៅឲ្យមានស្នាដៃនៅក្នុងគណបក្សគាត់។ មានអីគាត់ហ៊ានប្ដឹង គាត់ហ៊ានធ្វើដើម្បីឲ្យគណបក្សរបស់គាត់លើកសសើរពីគាត់ថា គាត់ហ្នឹងគ្រាន់បើ គាត់ហ្នឹងខ្លាំង គាត់ហ៊ានតស៊ូ ហើយធាតុពិតគាត់ធ្វើអីខុសពីនីតិវិធី គ.ជ.ប. ណែនាំ»។
អ្នករត់ម៉ូតូឌុបនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ម្នាក់ បានថ្លែងដោយសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា តាមការកត់សម្គាល់របស់លោកឃើញថា នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត មានលំហូរជនជាតិវៀតណាម ចូលទៅរស់នៅច្រើន។ ប៉ុន្តែការដែលជនជាតិវៀតណាម បានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះ លោកពុំបានដឹងច្បាស់ទេ ៖ «តាមសង្កេត នៅប៉ោយប៉ែតនេះ មានជនជាតិវៀតណាម ប្រហែលជាពី ២០ ទៅ ២៥%។ សាកសួរមួយចំនួន ខ្លះគេមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ខ្លះគេបានធ្វើប័ណ្ណបោះឆ្នោត ខ្លះក៏មិនបានធ្វើ ជនជាតិវៀតណាម ដែលរស់ក្នុងតំបន់ប៉ោយប៉ែតយើងនេះ។ អ្នកខ្លះឃើញកម្ពុជាក្រោមអីអ៊ីចឹងទៅ ក៏យល់ថា ជាវៀតណាម ឬក៏ម្នាក់ហ្នឹងជាវៀតណាម គេមករស់នៅយូរៗទៅ បើនិយាយទៅដូចថា ខ្មែរសុរិន្ទអីអ៊ីចឹងទៅ មានការភ័ន្តច្រឡំក៏ថាបានដែរ»។
ក្រុមអាជ្ញាធរថ្លែងថា លទ្ធផលនៃការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតសម្រាប់ឆ្នាំ២០១១ នេះ ល្អជាងបណ្តាឆ្នាំមុន ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋបានយល់ដឹងច្រើនអំពីការពិនិត្យឈ្មោះ និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរហូតមកដល់ថ្ងៃទី៤ ខែតុលា បានចំនួនជាង ៧ពាន់នាក់នៅក្នុងសង្កាតប៉ោយប៉ែត ហើយនិងត្រូវបន្តធ្វើចំនួន ១១ថ្ងៃទៀត រហូតដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ទើបបញ្ចប់។
នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត មានបង្កើតសង្កាត់ចំនួនពីរ គឺសង្កាត់ប៉ោយប៉ែត និងសង្កាត់ផ្សារកណ្ដាល ដែលមានភូមិចំនួន ២៣ភូមិ ចំណុះឲ្យសង្កាត់ទាំងពីរក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត។
លោក គី គឹមសេង ជាប្រធានលេខាធិការដ្ឋានរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា គិតពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា រហូតដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែកញ្ញា មានប្រជាពលរដ្ឋបានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានចំនួន ៣៥.៧៧៨នាក់ នៅទូទាំងខេត្ត។ ចំនួនប្រជាពលរដ្ឋដែលត្រូវមានទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមានចំនួន ៤១.៣២៨នាក់។ ប៉ុន្តែលោកពុំបានបញ្ជាក់ថា តើមានជនជាតិវៀតណាម ចំនួនប៉ុន្មាននាក់ដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា ជនជាតិវៀតណាម ដែលទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះគឺមានឯកសារស្របច្បាប់ ៖ «តាមនីតិវិធីឲ្យតែគេមានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ បញ្ជីជាតិ គឺយើងអាចចុះឲ្យគេបានហើយ យើងមិនដឹងធ្វើម៉េច បើមិនចុះវាខុសនឹងនីតិវិធីដែរ។ ឮតែពីរថ្ងៃដំបូង និងមានពីរនាក់ឪកូន ក្រោយមកម្នាក់ទៀត ឮតែបីនាក់ហ្នឹង។ ប៉ុន្តែតាមអ្នកពីរនាក់ហ្នឹង នៅស្រុកខ្មែរយើងទេ ប៉ុន្តែគាត់និយាយមិនច្បាស់ ក៏ចោទគ្នាថា វៀតណាមទៅ»។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងប៉ោយប៉ែត លោក មាន សារិទ្ធិ ថ្លែងថា គណបក្ស សម រង្ស៊ី នៅតែប្រកាន់ជំហររឹងមាំដដែល ក្នុងការរៀបចំពាក្យបណ្ដឹងតាមទម្រង់ ១២០២ ដាក់ទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត នៅក្រោយថ្ងៃបិទបញ្ជីចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១។
លោកបន្តថា ៖ «តាម គ.ជ.ប. ហើយយើងមិនដឹងថា ម៉េចដែរ មានតែយើងប្ដឹងនៅពេលបិទបញ្ជីដំបូង។ ដំបូងយើងមើលឈ្មោះឲ្យពិតប្រាកដថា អ្នកយួនមែនឬមិនមែន យើងដាក់ពាក្យបណ្ដឹងតាមហ្នឹងទៅ ដើម្បីឲ្យគេលុបឈ្មោះគាត់ចេញពីបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតវិញ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងដំណាក់កាលនៃការពិនិត្យឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលបានចាប់ផ្ដើមឡើងតាំងពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា រហូតដល់ដើមខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ នេះ គេសង្កេតឃើញថា នៅក្នុងសង្កាត់ប៉ោយប៉ែត មានអ្នកសង្កេតការណ៍របស់គណបក្សនយោបាយចំនួន៣ គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្ស សម រង្ស៊ី និងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។
ដោយឡែកភ្ងាក់ងារសង្កេតការណ៍របស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល គឺមានអង្គការ NECFEC និង NDI។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីគណបក្សនយោបាយបានអះអាងថា ភ្នាក់ងារសង្កេតការណ៍របស់អង្គការទាំងពីរនេះពុំបានចុះទៅអង្កេតឲ្យបានជាប់លាប់នោះឡើយ ខណៈដែលដំណើរការចុះពិនិត្យ និងចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនេះនឹងត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១៕
ពីវិទ្យុ អាស៊ីសេរី
No comments:
Post a Comment
yes