ខ្លោងទ្វារចូលវត្តខ្មែរមួយ នៅក្នុងខែត្រពល្លាវ ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម
ក្នុងប្រទេសវៀតណាម
រដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម បានកសាងវត្តខ្មែរមួយនៅរដ្ឋធានីហាណូយ។ វត្តនេះមានទីតាំងនៅតំបន់ភូមិទេសចរណ៍វប្បធម៌ ស្ថិតក្នុងចំណោមវប្បធម៌សហគមន៍ជនជាតិទាំង៥៤ នៅប្រទេសវៀតណាម។
ការកសាងវត្តខ្មែរនេះ អាចចាត់ទុកថា ជាការយកចិត្តទុកដាក់របស់រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តមួយនេះ ចំពោះការលើកកម្ពស់វប្បធម៌ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម។ តែអ្នកខ្លះយល់ថា នេះគ្រាន់តែជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់វៀតណាម ក្នុងការបំភ័ន្តភ្នែកសហគមន៍អន្តរជាតិ អំពីការគាបសង្កត់របស់អាជ្ញាធរវៀតណាម លើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមប៉ុណ្ណោះ។
វត្តខ្មែរមួយនៅហាណូយ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម សម្ពោធឆ្លងកាលពីថ្ងៃទី២៣ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់មន្ត្រីសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួនផងដែរ។
នេះជាវត្តខ្មែរដំបូងបង្អស់ ដែលត្រូវបានកសាងឡើងនៅប៉ែកខាងជើងប្រទេសវៀតណាម។ វត្តនេះកសាងឡើងតាំងពីដើមឆ្នាំ២០១០ នៅលើផ្ទៃដីប្រមាណជា ១ហិកតារ និងត្រូវបានសាងសង់ដោយយកគំរូតាមវត្តខ្មែរមួយ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តឃ្លាំង ដែនដីកម្ពុជាក្រោម។
បើតាមបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានវៀតណាម មួយ ដែលផ្សាយជាភាសាបរទេស ណេសិនណល ថាម (National Times) បានអោយដឹងថា ក្នុងបរិវេណវត្តមានខ្លោងទ្វារព្រះវិហារ ស្រះឈូក ចេតិយ បង្គោលទង់ជាតិ និងកន្លែងរក្សាទុកទូកងជាដើម។ បណ្ដាញព័ត៌មានដដែលអោយដឹងបន្ថែមថា ការកសាងវត្តខ្មែរមួយនេះ គឺដើម្បីបង្ហាញអំពីមោទនភាពនៃវប្បធម៌ខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីបង្កើតជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅប៉ែកខាងជើងប្រទេសវៀតណាម ជាកន្លែងផ្សារភ្ជាប់សហគមន៍ខ្មែរក្រោម និងសហគមន៍ជនជាតិទាំង៥៣ ផ្សេងទៀតនៅវៀតណាម និងជាការលើកតម្កើងស្មារតីសាមគ្គីសហគមន៍ជនជាតិ និងសម្រាប់បម្រើជាកន្លែងទស្សនារបស់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ។
ខុសពីការលើកឡើងរបស់បណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានវៀតណាម ខាងលើ មតិខ្លះយល់ថា ការកសាងវត្តខ្មែរនេះមិនមែនមានន័យថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម កំពុងយកចិត្តទុកដាក់ថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌របស់ខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម កំពុងតែព្យាយាមបំភ័ន្តផ្នែកភ្ញៀវទេសចរ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ អំពីទង្វើមិនល្អរបស់ខ្លួនដែលបានប្រព្រឹត្តលើព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
ប្រធានសហគមន៍ខ្មែរក្រោម លោក ថាច់ សេដ្ឋា បានមានប្រសាសន៍ថា នេះគឺជានយោបាយថ្មីរបស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងដើម្បីបិទបាំងការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេលើព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងដើម្បីធ្វើអោយមានការយល់ច្រលំរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ចំពោះទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម។ លោកថា ស្របពេលដែលវៀតណាម កំពុងកសាងវត្តនៅប៉ែកខាងជើងប្រទេសដែលគ្មានខ្មែររស់នៅនោះ អាជ្ញាធរវៀតណាម បែរជាកំពុងគាបសង្កត់សិទ្ធិសេរីភាព និងធ្វើបាបព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋនៅឯដែនដីកម្ពុជាក្រោមវិញ។
លោក ថាច់ សេដ្ឋា៖ «យើងនឹងគាំទ្រ បើធ្វើអោយមានវប្បធម៌ខ្មែរនៅហ្នឹង។ របៀបមួយចង់បង្ហាញតួនាទីរបស់ខ្មែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគេធ្វើហ្នឹង យើងឃើញថា របៀបមួយប្លែក ទន្ទឹមនឹងការធ្វើហ្នឹង គឺគេធ្វើបង្ហាញវប្បធម៌ ប៉ុន្តែគេមិនបានគោរពអ្វីដែលជាប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្មែរអ៊ីចឹង ដូចជាវត្តអារាមអ៊ីចឹង ដូចជាអកអំបុកកន្លងហើយអ៊ីចឹង ដូចជាពិធីបង្ហោះគោម ក៏គេរឹតត្បិតមិនអោយធ្វើដែរ ព្រះសង្ឃគ្រាន់តែតវ៉ារៀនសូត្រធម៌អារ្យវិន័យ ក៏គេបំបិទដែរ។ អ៊ីចឹង ការតាំងធ្វើនៅវប្បធម៌នេះ គឺគ្រាន់តែជានិមិត្តរូបមួយ ប៉ុន្តែគេមិនបានគោរពទេ គ្រាន់តែធ្វើបង្ហាញសហគមន៍អន្តរជាតិតែប៉ុណ្ណឹង ថាគេមានវប្បធម៌ គេគោរពសិទ្ធិគ្រប់ជនជាតិនៅវៀតណាម តែយើងមើលជនជាតិផ្សេងៗមើល ដូចម៉ុងដូចអីមើល ធ្វើបាបគេយ៉ាងម៉េច ហើយវាបានការអី វាគ្រាន់តែសាងសង់ដើម្បីបង្ហាញគេ ហើយធ្វើបាបគេដដែលហ្នឹង»។
ការរៀបចំពិធីសម្ពោធឆ្លងវត្តខ្មែរមួយនេះ កាលពីថ្ងៃទី២៣ វិច្ឆិកា ធ្វើឡើងជួនចំពេលដែលបេសកជនពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិវប្បធម៌ អ្នកស្រី ហ្វារីដា សាហីដ (Farida Shaheed) ទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសវៀតណាម រយៈពេល ១២ថ្ងៃ ពីថ្ងៃទី១៨ ដល់ថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកា។ បណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានខ្លះបានអោយដឹងថា អ្នកស្រី សាហីដ ក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម អញ្ជើញអោយទៅទស្សនាភូមិវប្បធម៌នោះដែរ។
ប្រធានសហគមន៍ខ្មែរក្រោម លោក ថាច់ សេដ្ឋា បានពោលបន្តថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម មិនដែលបានអនុញ្ញាតអោយតំណាងសហគមន៍អន្តរជាតិ ឬតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិ ចុះជួបប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ឬចុះស៊ើបអង្កេតអំពីការរំលោភសិទ្ធិរបស់ខ្មែរក្រោមឡើយ។ លោកថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ពិតជាចង់បង្ហាញថា ខ្លួនយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងលើកកម្ពស់វប្បធម៌ខ្មែរមែននោះ វៀតណាម គួរតែអនុញ្ញាតអោយបេសកជនពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ចុះទៅជួបពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងទៅទស្សនាតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវត្តអារាមនានានៅឯដែនដីកម្ពុជាក្រោម។ លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម គួរយកចិត្តទុកដាក់ថែរក្សាវប្បធម៌ខ្មែរនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោមឯណោះវិញ ជាជាងទៅកសាងវត្តខ្មែរនៅកន្លែងដែលគ្មានខ្មែររស់នៅ។
លោក ថាច់ សេដ្ឋា៖ «ដើម្បីលើកតម្កើងខ្មែរក្រោមពិតប្រាកដហ្នឹង តាមប្រពៃណី គឺបើកសិទ្ធិសេរីភាពអោយខ្មែរលោកគោរព រដ្ឋាភិបាលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ដូចជានៅក្រុងព្រៃនគរ វត្តខ្មែរជាង ១០ កម្ទេចចោលអស់។ ឥឡូវសល់មួយវត្តពីរវត្ត គួរតែរដ្ឋាភិបាលហ្នឹង សើរើឡើងវិញ ហើយធ្វើវត្តអារាមនៅទីក្រុងព្រៃនគរហ្នឹង ដើម្បីអោយឃើញជានិមិត្តរូប ព្រោះទីក្រុងព្រៃនគរជាទីក្រុងមួយសម្បូរខ្មែរដែរ ហើយមួយទៀត វត្តដែលត្រូវខ្ទេចខ្ទាំសម័យសង្គ្រាមនោះ ដែលបំផ្លិចបំផ្លាញនោះ គឺត្រូវធ្វើឡើងវិញទៅវត្តអារាមទាំងអស់ហ្នឹង គឺព្រះសង្ឃ ពុទ្ធបរិស័ទហ្នឹង គឺត្រូវអោយមានការសិក្សារៀនសូត្រគម្ពីរដីកាព្រះពុទ្ធសាសនា ទ្រឹស្ដីព្រះពុទ្ធសាសនាអោយបានច្បាស់លាស់ ហើយជាពិសេស ការរៀនសូត្រអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ វប្បធម៌ខ្មែរ អាហ្នឹងបានវាស្ដែងចេញពីវប្បធម៌ខ្មែរពិតប្រាកដ នៅហាណូយ គ្មានខ្មែរមួយគ្រាប់ផង ដឹងស្អីនោះ»។
មុនដំណើរទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសវៀតណាម របស់បេសកជនពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិវប្បធម៌ អ្នកស្រី ហ្វារីដា សាហីដ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរក្រោមនៅសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ ក៏បានផ្ញើលិខិតស្នើ អ្នកស្រី សាហីដ សុំទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម អោយអ្នកស្រីបានចុះទៅជួបព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅខេត្តឃ្លាំង និងខេត្តព្រះត្រពាំង ដែលត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាម ធ្វើបាប។ តែក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចចំនួន ១២ថ្ងៃ របស់អ្នកស្រីនៅវៀតណាម អ្នកស្រី សាហីដ មិនបានទៅកាន់ខេត្តទាំងពីរឡើយ គឺបានទៅក្រុងព្រៃនគរ ហាណូយ និងខេត្តមួយចំនួនទៀតនៅតំបន់ភាគកណ្ដាល និងភាគខាងជើងប្រទេសវៀតណាម ដែលគ្មានខ្មែររស់នៅ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការការពារសិទ្ធិជនជាតិភាគតិច និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ហាខ្មែរកម្ពុជាក្រោមរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហម លោក អាង ច័ន្ទឫទ្ធិ កត់សម្គាល់ថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម កសាងវត្តខ្មែរនៅព្រៃនគរនោះ ជាការល្អមួយសម្រាប់ខ្មែរ។ តែលោកយល់ថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម កំពុងធ្វើ គឺមិនមែនដើម្បីបង្ហាញថា វៀតណាម កសាងដើម្បីបង្ហាញការគោរពសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនោះទេ។ លោកថា ការកសាងវត្តនេះ គឺដើម្បីបង្ហាញអោយអន្តរជាតិឃើញថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម កំពុងតែគោរពនូវសិទ្ធិសេរីភាពខាងសាសនា ឬក៏ប្រពៃណីជនជាតិភាគតិចនៅវៀតណាម។ លោកបន្តថា ភាពពិតជាក់ស្ដែង អង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅតែបន្តទទួលបានរបាយការណ៍ស្ដីពីការរំលោភផ្សេងៗលើជនជាតិភាគតិចជាបន្តបន្ទាប់។
លោក អាង ច័ន្ទឫទ្ធិ៖ «ខ្ញុំគិតថា ការធ្វើហ្នឹងវាមិនទាន់បានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីជំហរការដោះស្រាយការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៅប្រទេសវៀតណាម នៅឡើយទេ។ ហើយមួយទៀត វៀតណាម ក៏មានប្រយោជន៍ពីប្រពៃណីនៃជនជាតិទាំង ៥៤ ដែរ ពីការចូលមើលអីផ្សេងៗ។ អាហ្នឹងក៏វៀតណាម មានបំណងធ្វើកន្លែងហ្នឹង ប៉ុន្តែអ្វីដែលវៀតណាម ចង់បង្ហាញអោយអន្តរជាតិ ឬក៏អោយទេសចរមើលឃើញជាក់ស្ដែងហ្នឹង វៀតណាម ត្រូវតែប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការគោរពនូវសិទ្ធិសេរីភាពខាងសាសនាខាងអក្សរសាស្ត្រ ជាពិសេស គឺរក្សាវត្តអារាម ឬក៏ប្រពៃណីផ្សេងៗដែលជនជាតិភាគតិចទាំង ៥៤ ហ្នឹងមាននៅកន្លែងដើមរបស់ពួកគាត់ ហើយត្រូវបង្ហាញថា ទីកន្លែងដែលពួកគាត់មានហ្នឹង គឺនៅទីតាំងនៅសហគមន៍ដែលគាត់រស់នៅ មិនមែននៅហាណូយ អ៊ីចឹងទេ»។
នៅថ្ងៃចុងបញ្ចប់នៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ អ្នកស្រី ហ្វារីដា សាហីដ នៅវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកា អ្នកស្រី សាហីដ ក៏បានអំពាវនាវអោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម យកចិត្តទុកដាក់អំពីផលប្រយោជន៍របស់ជនជាតិភាគតិច នៅពេលដែលវប្បធម៌របស់ពួកគេត្រូវបានយកទៅប្រើប្រាស់ ដើម្បីបានចំណូលពីភ្ញៀវទេសចរ។ អ្នកស្រីថ្លែងថា បើទោះជាវិស័យទេសចរណ៍ គឺជាប្រភពចំណូលបន្ថែមរបស់ជនជាតិភាគតិចក៏ដោយ ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានទទួលផលប្រយោជន៍ច្រើនពីចំណូលទាំងនោះទេ។ ដោយសារកត្តានេះហើយ អ្នកស្រីបានទទូចអោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ចាត់វិធានការ ដើម្បីធានាថា នៅពេលដែលវប្បធម៌របស់ជនជាតិភាគតិចណាមួយត្រូវបានគេយកទៅប្រើប្រាស់ ដើម្បីបម្រើក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ពួកគេក៏គួរទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីវប្បធម៌របស់ពួកគេ៕
No comments:
Post a Comment
yes