លោក ស៊ូរិយ៉ាប្រាសាទ ស៊ូបេឌី អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់
អង្គការសហប្រជាជាតិ
ភាពតានតឹងនយោបាយនៅក្រោយការបោះឆ្នោតរហូតឈានដល់ផ្ទុះអំពើហិង្សាកាលពីដើមខែមករានេះដល់ពេលដែលត្រូវបញ្ចប់ហើយ។ មានហេតុផលមួយចំនួនដែលបញ្ជាក់ថាស្ថានភាពអាចនឹងឈានទៅដល់ទីបញ្ចប់បាន។ ហេតុផលសំខាន់ជាងគេគឺផលវិបាកនៃបញ្ហាដែលបានកើតឡើងបានធ្លាក់ទៅលើគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរជាពិសេសទៅលើរដ្ឋាភិបាលតែម្តងប្រៀបបានទៅនឹងការបាចអង្ក្រាមបញ្ច្រាសខ្យល់។ ដូច្នេះ វត្តមានរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសខាងសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជាគឺជាឱកាសដ៏ល្អដែលមិនគួរមើលរំលង។ តើអ្នកនយោបាយខ្មែរនឹងចាប់យកឱកាសល្អនេះដើម្បីបញ្ចប់ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាដែរឬទេ?
«ក្រោយពេលភ្លៀងធ្លាក់ មេឃស្រឡះ» នេះជាសុភាសិតដែលខ្មែរយើងបានស្គាល់ច្បាស់ទាំងន័យត្រង់ និងន័យធៀប។ តាមរយៈសុភាសិតនេះ គេអាចរំពឹងថា បញ្ហានយោបាយក្រោយការបោះឆ្នោតដែលអូសបន្លាយជាច្រើនខែមករហូតដល់ផ្ទុះអំពើហិង្សាកាលពីពេលថ្មីៗនេះទំនងជាដល់ពេលបញ្ចប់ហើយ។
ក្តីរំពឹងថាអាចនឹងដល់ពេលបញ្ចប់បញ្ហានៅពេលនេះមិនមែនជាការផ្តេកផ្តួលទៅលើព្រេងសំណាងតាមបែបអបិយជំនឿនោះទេ ប៉ុន្តែ វាក៏មានហេតុផលសត្យានុម័តមួយចំនួនដែលជំរុញឲ្យអ្នកនយោបាយត្រូវតែបញ្ចប់បញ្ហាដែរ។ ហេតុផលសំខាន់ជាងគេគឺផលវិបាកធំធេងនៅចំពោះមុខប្រសិនបើជម្លោះនៅតែអូសបន្លាយ។ ផលវិបាកដែលគេបានមើលឃើញតាំងពីដើមទីមកនោះបានស្តែងឡើងកាន់តែច្បាស់ក្រឡែត។
បើគ្មានដំណោះស្រាយទេ រដ្ឋាភិបាលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងដំណើរការទៅមុខដោយលំបាកបំផុតក្រោមសម្ពាធយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានជាពិសេសពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ចំណែកឯបក្សប្រឆាំងវិញក៏ត្រូវខាតបង់ពេលវេលាក្នុងការប្រមែប្រមូលមនុស្សធ្វើបាតុកម្មហើយត្រូវប្រឈមមុខនឹងការបង្ក្រាបផងដែរខណៈដែលសមត្ថកិច្ចមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការជួបជុំធ្វើបាតុកម្មទៀតនោះ។
មានកាលៈទេសៈអំណោយផលមួយចំនួនដែលអ្នកនយោបាយគួរតែចាប់យក។ ជាក់ស្តែង ក្រុមបញ្ញវន្ត អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក នាំគ្នាសស្រាក់សស្រាំយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការផ្តល់គំនិតយោបល់ឲ្យអ្នកនយោបាយដោះស្រាយបញ្ហា។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ វត្តមានរបស់លោក សុរិយា ប្រាសាទ ស៊ូបេឌី អ្នករាយការណ៍ពិសេសខាងសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាគឺជាពេលវេលាដ៏សំខាន់មួយទៀត។ សំខាន់នៅត្រង់ថា លោកស៊ូបេឌីដែលបានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយគ្រប់ភាគីទាំងអស់អាចដើរតួជាអ្នកសម្របសម្រួលរឿងនេះបានប្រសិនបើភាគីនយោបាយខ្មែរពិតជាចង់ដោះស្រាយបញ្ហាមែននោះ។
សូមកុំភ្លេចថា ការប្រើប្រាស់តួនាទីរបស់លោក ស៊ូបេឌី ដើម្បីស្រាយបញ្ហានៅពេលនេះនឹងផ្តល់ផលចំណេញពីរក្នុងពេលដំណាលគ្នា៖ ទី១៖ បញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងជាតិត្រូវបានដោះស្រាយដោយរក្សាបានមុខមាត់រវាងភាគីទាំងសងខាងនិងទី២៖ ការសាទពីសហគមន៍អន្តរជាតិនឹងត្រូវកើតឡើង។ តើនេះមិនមែនជាព្រួញមួយបាញ់បានសត្វពីរទេឬ?
ពិតណាស់ថា បញ្ហាមុខមាត់នៅតែជារឿងសំខាន់សម្រាប់អ្នកនយោបាយខ្មែរ ប៉ុន្តែ មានរូបមន្តច្រើនយ៉ាងដែលអនុញ្ញាតឲ្យភាគីនីមួយៗចាកចេញពីវិបត្តិនិងឈានទៅអង្គុយធ្វើការជាមួយគ្នាដោយពេញមុខមាត់បាន។
ចំណុចគន្លឹះក្នុងចំណោមនោះគឺការជជែកគ្នាអំពីកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតនិងថាតើការរៀបចំបោះឆ្នោតអាណត្តិក្រោយនឹងធ្វើនៅពេលណា? នេះជារូបមន្តដែលគេមើលឃើញថាអាចចេញរួចតាមរយៈការធ្វើសម្បទានឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ ពិតហើយថាគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរនៅតែមិនទាន់ដាច់ស្រេចអំពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែ លទ្ធផលបង្ហាញថា ពលរដ្ឋខ្មែរបានផ្តល់ការគាំទ្រគណបក្សពីរប៉ុណ្ណោះឲ្យដឹកនាំប្រទេស។ ដូច្នេះ គណបក្សទាំងពីរគួរតែឆ្លើយតបនឹងឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋតាមរយៈការចុះសម្រុងគ្នាដើម្បីធ្វើការបម្រើពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតវិញ។ ដូច្នេះ នេះជាពេលវេលាដែលអ្នកនយោបាយខ្មែរត្រូវរៀនសូត្រពីរបៀបធ្វើការជាមួយគ្នាដោយចុះសម្រុង។
ទោះបីជាការជជែកគ្នាអំពីកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោតគឺជាដំណើរការវែងឆា្ងយតទៅទៀត ប៉ុន្តែ អ្វីដែលសំខាន់នៅទីនេះគឺគណបក្សទាំងពីរត្រូវស្រុះស្រួលធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីបញ្ចប់ភាពប្រទូសរាយដែលកំពុងកើតមានបច្ចុប្បន្ននេះជាចាំបាច់ពីព្រោះការចំណាយពេលឬកម្លាំងកាយនិងបញ្ញាសា្មរតីជជែកគ្នានៅលើតុចរចាប្រាកដជាចំណេញច្រើនជាងការប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយកម្លាំងនៅតាមដងផ្លូវ។
ដោយយោងលើហេតុផលសត្យានុម័តទាំនេះ វាជាពេលវេលាសមស្របហើយដែលអ្នកនយោបាយគួរចាប់យកឱកាសនេះដើម្បីបញ្ចប់ការប្រឈមមុខដាក់គ្នា។ បទពិសោធន៍នៃវិបត្តិនយោបាយចាប់តាំងពីក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ រហូតដល់សព្វថ្ងៃបានបង្ហាញច្បាស់ណាស់ថា ជម្លោះនយោបាយគឺជាការខាតបង់ធំធេង តែទីបំផុត អ្នកនយោបាយចៀសអង្គុយធ្វើការជាមួយគ្នាមិនរួចឡើយ។ ជាពិសេស បើជម្លោះសព្វថ្ងៃនៅតែបន្ត កម្ពុជានឹងត្រូវបែកបាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាងពេលណាៗទាំងអស់៕
No comments:
Post a Comment
yes