តំណាងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបានលើកឡើងថា ការត្រួតពិនិត្យលើការងារមន្ត្រីតុលាការ គឺជាការចាំបាច់ ដើម្បីពង្រឹងធ្វើឲ្យស្ថាប័ននោះឲ្យទៅជាកន្លែងមួយ ដែលបង្ក្រាបបទល្មើសកើតមានក្នុងសង្គមពិតប្រាកដ។
លោក ធន សារាយ ជាប្រធានអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សមួយឈ្មោះអាដហុក (Adhoc)។ លោកបានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី១០ ធ្នូ ថាការងារតុលាការនៅប្រទេសកម្ពុជា នៅមានការខ្វះច្បាប់គោលជាច្រើន ដែលត្រូវបំពេញបន្ថែម។ ច្បាប់ទាំងនោះរួមមាន ច្បាប់ស្ដីពីវិសោធនកម្មឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងប្រព្រឹត្តិទៅនៃតុលាការ ច្បាប់ស្ដីពីលក្ខន្តិកៈចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាជាដើម។ល។ ៖ "បញ្ហាសំខាន់ត្រង់ថារឿងជម្លោះខ្លះ យើងសង្កេតឃើញថា ប្រសិនបើអ្នកមានអំណាច មានលុយធ្វើគឺថាច្រើនតែមានការដាក់ពិន័យតិចជាង។ អ្នកដែលក្រីក្រ អ្នកដែលគ្មានអំណាច។ នេះជាបញ្ហាមួយ ហើយបើយើងសួរជាមតិទូទៅវិញ ពេលនោះយើងដឹងច្បាស់ហើយថា តើប្រជាពលរដ្ឋយើងលោកយល់យ៉ាងណាចំពោះប្រព័ន្ធតុលាការយើងបច្ចុប្បន្ននេះ"។
ចំពោះស្ថាប័នត្រួតពិនិត្យការងាររបស់តុលាការ ដែលមានឈ្មោះពេញថា ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមវិញ លោក ធន សារាយ បានឲ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជាគួរកែប្រែឲ្យមានសមាសភាពចម្រុះនៅក្នុងឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមនោះ។ ពីព្រោះសមាសភាពជាចៅក្រមសុទ្ធនៅក្នុងនោះ មិនបានបំពេញតួនាទីពេញលេញក្នុងការដាក់ពិន័យមន្ត្រីតុលាការ ឬចៅក្រម ដែលកាត់ក្ដីមិនយុត្តិធម៌ឡើយ ៖ "គឺយើងចង់បានឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមមួយ ដែលអាចដាក់វិន័យមួយត្រឹមត្រូវ ដែលមិនមានលំអៀង។ អ៊ីចឹងយើងចង់ឲ្យមានការធ្វើវិសោធនកម្មទៅលើច្បាប់ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមនេះ ដោយឲ្យមានសមាសភាពមិនមែនចៅក្រមសុទ្ធ។ ពីព្រោះធម្មតាយើងយល់ថា ប្រសិនបើជាចៅក្រមដូចគ្នា វាមានការទើសទាល់ ខ្លាចរអា ធ្វើឲ្យការដាក់ពិន័យនោះមិនបានត្រឹមត្រូវ"។
លោក ធន សារាយ បានបញ្ជាក់ថា នៅប្រទេសបារាំងដែលជាប្រទេសមួយផ្ដល់គំរូសម្រាប់ការងារតុលាការកម្ពុជានោះ បច្ចុប្បន្នក៏មានការផ្លាស់ប្ដូរដែរ គឺសមាសភាពឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមរបស់គេ មានសមាសភាពសមាជិកមិនមែនជាមន្ត្រីតុលាការឡើយ។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយរូបឈ្មោះ ថា នី រស់នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមបច្ចុប្បន្នមិនបានបំពេញការងារបានលទ្ធផលដូចក្ដីរំពឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទេ។ លោកចង់ឲ្យមានការដូរសមាសភាពឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមបច្ចុប្បន្ននេះចេញ ៖ "ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមរាល់ថ្ងៃមិនបានប្រយោជន៍អីទេ។ ចង់ឲ្យព្រះសង្ឃជាអ្នករើសឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមទៅវិញ យុត្តិធម៌ជាង។ ហើយថិតនៅក្រោមព្រះមហាក្សត្រលោកជាប្រធាន"។
នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រទេសកម្ពុជា មាត្រា១៣៣ បានចែងថា ចៅក្រមមិនអាចត្រូវគេដកពីមុខងារបានទេ។ ប៉ុន្តែឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមសម្រេចដាក់វិន័យលើចៅក្រមដែលប្រព្រឹត្តិខុស។ មាត្រា១៣៤ បានចែងថា ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមនឹងត្រូវបង្កើតដោយច្បាប់រៀបចំអង្គការមួយ ដែលនឹងកំណត់សមាសភាព និងមុខងារ។ ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមស្ថិតនៅក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពនៃព្រះមហាក្សត្រ។ ព្រះមហាក្សត្រព្រះអង្គទ្រង់អាចចាត់តាំងព្រះរាជតំណាងម្នាក់របស់ព្រះអង្គ ឲ្យធ្វើជាអធិបតីនៃឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមនេះ។ ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម លើកសេចក្ដីស្នើថ្វាយព្រះមហាក្សត្រអំពីការតែងតាំងចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាអមសាលាជម្រះក្តីទាំងអស់។ ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ក្នុងមុខការដាក់វិន័យចំពោះចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ត្រូវប្រជុំក្រោមអធិបតីភាពនៃប្រធានតុលាការកំពូល ឬអគ្គព្រះរាជអាជ្ញាអមតុលាការកំពូល អាស្រ័យដោយករណីទាក់ទងនឹងចៅក្រម ឬព្រះរាជអាជ្ញា។
ច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តិទៅនៃឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមបានចែងឲ្យដឹងថា សមាជិកឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រមមានចំនួន ៩រូប។ សមាសភាពទាំង ៩រូប នោះ រួមមានព្រះមហាក្សត្រជាប្រធាន និងមនុស្សចំនួន ៨នាក់ទៀតជាសមាជិក។ សមាជិកទាំងនោះរួមមានរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ប្រធានតុលាការកំពូល អគ្គព្រះរាជអាជ្ញាអមតុលាការកំពូល ប្រធានសាលាឧទ្ធរណ៍ អគ្គព្រះរាជអាជ្ញាអមសាលាឧទ្ធរណ៍ និងចៅក្រម ៣រូប ដែលបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងដោយចៅក្រម។
ចំពោះការបំពេញការងាររបស់មន្ត្រីតុលាការមិនបានពេញលេញ និងឯករាជ្យនេះ លោកស្រី ធីតា ឃឹះ នាយិកាអង្គការសីលាកា (SILAKA) និងជាអគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការលើកស្ទួយស្ត្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ បានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី១០ ធ្នូ ដែរថា ការខ្វះថវិកា និងមធ្យោបាយ បានបង្កើតជាឧបសគ្គដល់ការងារស៊ើបអង្កេតរបស់មន្ត្រីតុលាការ ដែលទាមទាររដ្ឋត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ៖ "ការស៊ើបអង្កេត ការធ្វើកោសល្យវិច័យត្រូវការប្រព័ន្ធមួយដំណើរការ។ ត្រូវការមធ្យោបាយគាត់អាចធ្វើបាន។ ដល់ពេលគាត់អត់មានថវិកា ធ្វើជូនទៅខាងតុលាការ ដើម្បីធ្វើការស៊ើបអង្កេត និងកោសលវិច័យ ទៅធ្វើឲ្យតុលាការនោះមិនអាចផ្ដល់យុត្តិធម៌បានដល់អ្នកក្រីក្រទេ។ បើអ៊ីចឹងយើងអ្នកក្រីក្រ ហើយអត់មានធនធាន យើងពុំអាចទទួលយុត្តិធម៌បានទេ ដោយសារយើងខ្វះមធ្យោបាយជូនទៅតុលាការធ្វើការស៊ើបអង្កេត"។
ចំពោះបញ្ហាអាកប្បកិរិយា និងការខ្វះថវិកាបំពេញការងាររបស់មន្ត្រីស្ថាប័នតុលាការនេះ ប្រជាពលរដ្ឋមួយរូបឈ្មោះ វាន់ រស់នៅខេត្តព្រះសីហនុ បានរិះគន់មន្ត្រីតុលាការថា បំពេញការងារមិនបានស៊ើបអង្កេតសំណុំរឿងឲ្យបានត្រឹមត្រូវឡើយ គឺធ្វើទៅតាមតែរបាយការណ៍ប៉ូលិសរាយការណ៍ ៖ "ច្បាប់នៅស្រុកខ្មែរយើង វាថិតនៅក្នុងអន្តរកាលនៃច្បាប់។ វាមិនមានលក្ខណៈសុក្រឹតសព្វបែបយ៉ាងទេ។ តុលាការខ្វះផ្នែកជំនាញវិជ្ជាជីវៈ។ ផ្នែកជំនាញស៊ើបអង្កេត។ មានសំណុំរឿងដល់តុលាការហើយ មិនអាចចុះមកស៊ើបអង្កេតបានទៀត។ ហើយបើរឿងក្ដីនោះមានអ្នកតូចតាចអ្នកផ្ដើមក្ដី ផ្អឹបសំណុំរឿងគ្នាចោល មិនដោះស្រាយឲ្យគ្នាទេ"។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងមន្រ្តីក្រសួងយុត្តិធម៌ដើម្បីធ្វើអត្ថាធិប្បាយចំពោះការស្នើឲ្យមានការដោះដូរពង្រឹងសមាសភាពសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមនោះឡើយ។
នៅក្នុងបេសកកម្មស្វែងរកការពិតមកកម្ពុជាលើកទី៤ កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១១ កន្លងទៅ លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី ធ្លាប់បានលើកឡើងជំរុញរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យគិតអំពីការផ្លាស់ប្តូរសមាសភាពសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមនេះ ដើម្បីពង្រឹងប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជាផងដែរ។
លោក ស៊ូប៊ែឌី បានស្នើសុំឲ្យជ្រើសយកសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាអង្គចៅក្រមពីមន្ត្រីតុលាការចូលនិវត្តន៍ ឬមេធាវីឯករាជ្យ ដែលមានបទពិសោធន៍ខ្ពស់ និងមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អ ជៀសវាងរើសយកមន្ត្រីតុលាការដែលកំពុងបំពេញការងារក្នុងមុខតំណែង ដែលអាចធ្វើឲ្យមានទំនាស់ក្នុងផលប្រយោជន៍ចំពោះមុខ៕
អាស៊ីសេរី
No comments:
Post a Comment
yes