ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជាពិសេសនៅមុនរដូវកាលបោះឆ្នោតម្ដងៗ គេតែងសង្កេតឃើញគណបក្សនយោបាយមួយចំនួនបានចុះជួបសួរសុខទុក្ខប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន។
ការជួបសំណេះសំណាលនោះ ពួកគេបានផ្ដល់នូវថវិកាមួយចំនួនទៅឲ្យអ្នកភូមិដែលជាម្ចាស់ឆ្នោត។ ការឲ្យថវិកានេះ បានក្លាយទៅជាវប្បធម៌មួយដែលនាំឲ្យមានលទ្ធផលមិនល្អដល់ការបោះឆ្នោត ព្រោះទង្វើបែបនេះបានបង្កប់នូវគោលដៅទិញដូរសន្លឹកឆ្នោតយ៉ាងច្បាស់លាស់ ដែលគេមិនអាចប្រកែកបាន។
នៅតាមភូមិឃុំស្រុកខេត្តក្រុងនានា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគេសង្កេតឃើញថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនយោបាយមួយចំនួនបានចុះសួរសុខទុក្ខប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសជួបសំណេះសំណាលជាមួយ ក្រុមអ្នកភូមិដែលគេដឹងថា ជាអ្នកគាំទ្រគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ។ សកម្មភាពនេះច្រើនតែកើតមានច្រើននៅមុន និងចំរដូវបោះឆ្នោត។
គណបក្សនយោបាយទាំងនោះនៅពេលចុះធ្វើសកម្មភាពម្ដងៗ ពួកគេតែងតែយកអំណោយ និងថវិកាមួយចំនួនចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ ការផ្ដល់ថវិកា បូកនឹងអំណោយនោះ បានបង្កប់នូវសារនយោបាយ ដើម្បីរកសំឡេងគាំទ្រពីម្ចាស់ឆ្នោត។ បញ្ហានេះកំពុងកើតមានជាបន្តបន្ទាប់នៅតាមខេត្តក្រុងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ជំទប់ទីពីរឃុំបន្សាយត្រែង ស្រុកថ្មគោល ខេត្តបាត់ដំបង និងជាមន្ត្រីគណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក ថៃ សឿម ថ្លែងថា គណបក្សកាន់អំណាចបានធ្វើសកម្មភាពនេះច្រើនជាងគេ ខណៈដែលដំណើរការឃោសនារកសំឡេងគាំទ្រពីអ្នកបោះឆ្នោត និងចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភានេះ។
លោក ថៃ សឿម៖ «គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គេដើរចែកលុយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំបន្សាយត្រែង ចែកទូទាំងភូមិ ឃុំខ្លះគេចែកម្នាក់មួយម៉ឺនរៀល ហើយភូមិខ្លះចែកបាន ៥ពាន់រៀល។ ខាងគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចនោះ គេចែកសារុង ចែកហ្នឹងគេរើសអើងដែរ គេមិនចែកទូទៅទេ អ្នកណាគេមើលទៅជាអ្នកគាំទ្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី គេអត់ចែកទេ»។
ប៉ុន្តែការចោទប្រកាន់របស់គណបក្សប្រឆាំងនេះ ត្រូវបានមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាច្រានចោល។ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាខេត្តបាត់ដំបង និងជាមន្ត្រីរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក អ៊ុក វង្ស ថ្លែងថា អ្វីដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានកម្មវិធីចុះជួបប្រជាពលរដ្ឋជាញឹកញាប់ដោយបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងសមាជិករបស់ខ្លួនក្នុងគោលបំណងដើម្បីក្ដាប់អំពីជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជន។
លោកថា គណបក្សប្រជាជនមានកម្មវិធីដូច្នេះយូរយារណាស់មកហើយ។ ការឲ្យលុយកាក់ទៅប្រជាពលរដ្ឋនោះពុំមានជារឿងខុសច្បាប់ទេ ព្រោះមិនស្ថិតនៅក្នុងថ្ងៃឃោសនា ឬចំថ្ងៃបោះឆ្នោតទេ៖ «ហើយបើគិតទៅតាមផ្លូវច្បាប់ខ្ញុំថា មិនមែនអីខុសទាស់ទេ មិនមានអីហាមឃាត់ទេ គេមិនមែន ឧបត្ថម្ភឥឡូវទេ គឺយូរហើយ ខ្លះគេចុះទៅគេជួបសំណេះសំណាលទៅគេមាននេះ មាននោះ គេហុចជូនសមាជិកគេអ៊ីចឹងទៅ អាហ្នឹងខ្ញុំថា អត់មានអីខុសឆ្គងទេ បញ្ហានេះនៅក្នុងយុទ្ធនាការអាហ្នឹងខុសឆ្គងច្បាប់គេហាម»។
សមាជិកគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តបាត់ដំបង និងមន្ត្រីទទួលបន្ទុកច្បាប់ លោក កៅ ស៊ីណា ថ្លែងថា យោងលើច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ និងសេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ លេខ ៥៧៧ គឺបានតម្រូវឲ្យគណបក្សនយោបាយ ដែលបានចុះបញ្ជីជាផ្លូវការនៅក្រសួងមហាផ្ទៃមានសិទ្ធិធ្វើសកម្មភាពផ្សេងៗនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់។ លោកថា នៅក្រៅដំណាក់កាលឃោសនា បោះឆ្នោតគណបក្សនយោបាយបានអនុវត្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ដោយយោងលើសេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃលេខ ៥៧៧។ គណបក្សនយោបាយមានសិទ្ធិធ្វើសកម្មភាពផ្សេងៗនៅកន្លែង ទីសាធារណៈ ចាំបាច់ត្រូវសុំច្បាប់ទៅអាជ្ញាធរ ឬអ្នកគ្រប់គ្រងនៅកន្លែងនោះ អំពីការលើកស្លាក ការជួបជុំ ត្រូវសុំច្បាប់អនុញ្ញាតពីអ្នកគ្រប់គ្រង។ ចំណុចមួយទៀត នៅទីកន្លែងឯកជននោះ គណបក្សមិនចាំបាច់សុំទេឲ្យតែមានការព្រមព្រៀងពីម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ ហើយជូនដំណឹងទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។
លោក កៅ ស៊ីណា៖ «ទាក់ទងការចែកអំណោយចែកអីនេះ យើងច្បាប់បោះឆ្នោតគេហាមថា ក្នុងបំណងទិញទឹកចិត្តអ្នកបោះឆ្នោត ក៏ប៉ុន្តែករណីនេះ ច្បាប់មិនបានកំណត់ឲ្យច្បាស់ថា តើគាត់ឲ្យក្នុងន័យទិញទឹកចិត្ត ឬក៏ទិញអ្នកបោះឆ្នោតនោះយើងពិបាកកំណត់អញ្ចឹងយើងពិនិត្យបន្តទៅទៀត»។
ការចែកអំណោយ និងការផ្ដល់ថវិកាដល់ប្រជាពលរដ្ឋ នៅមុនដំណាក់កាលឃោសនារកសំឡេងឆ្នោតនេះ ត្រូវបានអង្គការសង្គមស៊ីវិលចាត់ទុកជាវប្បធម៌ទិញដូរទឹកចិត្តម្ចាស់ឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយដែលធ្លាប់កើតមានយូរណាស់មកហើយ។
លោក ស៊ុន តឹក ជាប្រធានសម្របសម្រួលអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ប្រចាំខេត្តបាត់ដំបង។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា នៅមុនដំណាក់កាលឃោសនាបោះឆ្នោតមានគណបក្សនយោបាយមួយចំនួនបាននាំគ្នាដើរចែកលុយនៅតាមភូមិ នៅតាមផ្ទះជាសាធារណៈ។
លោកថា នៅភូមិខ្លះចែកឲ្យមនុស្សម្នាក់ឲ្យប្រាំពាន់រៀល ភូមិខ្លះទៀត ឲ្យមួយម៉ឺនរៀលក្នុងមនុស្សម្នាក់ គុណនឹងចំនួនសមាជិកគ្រួសារថែមទៀត៖ «ខ្ញុំយល់ថា បើដើរចែកជាសាធារណៈវាជាការទិញសន្លឹកឆ្នោត គាត់ចែកឲ្យសមាជិកគណបក្សគាត់មែន ប៉ុន្តែធ្វើជាសាធារណៈ ឲ្យសមាជិកគណបក្សផ្សេង ឬក៏អ្នកអត់មានគណបក្ស អាចចុះចូលទៅជាមួយគាត់ ដោយសារការទិញសន្លឹកឆ្នោត ស្ទើរតែគ្រប់ភូមិហើយ»។
បញ្ហាទាំងនោះមានដូចជាការទិញទឹកចិត្តពីម្ចាស់ឆ្នោត។ ប្រជាពលរដ្ឋនៅពុំទាន់មានឯកសារស្របច្បាប់ដើម្បីបានសិទ្ធិទៅបោះឆ្នោត។ បញ្ហាប្រព័ន្ធចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំនេះ មានមនុស្ស ១លាន៥សែននាក់នឹងបាត់បង់សិទ្ធិបោះឆ្នោត។
ក្នុងចំនួនឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ជាង ៩លាននាក់ ដែលប្រកាសប្រាប់ដោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនោះ ត្រូវបានអង្គការខុមហ្វ្រែល (Comfrel) រកឃើញថា គឺជាចំនួនពុំត្រឹមត្រូវ ដោយសារចំនួននេះមានឈ្មោះខ្លះបាត់ ឈ្មោះខ្លះលុប ឈ្មោះខ្លះជាន់គ្នា និងមានដាក់ឈ្មោះខ្មោចច្រើននាក់ថែមទៀត។
នៅក្នុងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៣ ឆ្នាំ២០១២នេះ កើតមានបញ្ហា និងការព្រួយបារម្ភច្រើនទៅលើលទ្ធផលនៅក្រោយការបោះឆ្នោត។
នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរីនិងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថាខុមហ្វ្រែល (COMFREL) លោក គល់ បញ្ញា បានថ្លែងថា សកម្មភាពចុះចែកថវិកាជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាននានាដោយគណបក្សនយោបាយនេះ ថ្វីត្បិតពុំមានហាមឃាត់ដោយច្បាប់ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែវាជារូបភាពមួយដែលតាមផ្លូវច្បាប់មើលឃើញថា ជាអំពើពុករលួយ ព្រោះការផ្ដល់ថវិកានោះ មានបង្កប់សារនយោបាយ មានគោលដៅទិញទឹកចិត្តពីអ្នកបោះឆ្នោតឲ្យបោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្សនយោបាយរបស់ខ្លួន៕
No comments:
Post a Comment
yes