ក្រោយការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ២០១២ រួច គណបក្សនយោបាយ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទទួលបានបទពិសោធន៍ពីសកម្មភាពនៃការបោះឆ្នោតនោះ មានលក្ខណៈខុសឆ្គងជាច្រើន ដែលគួរតែកែលម្អសំរាប់ការបោះឆ្នោតលើកក្រោយទៀត។
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សនយោបាយដែលចូលរួមបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់កន្លងទៅនេះ គ្រោងនឹងជួបជុំគ្នាពិភាក្សារកវិធីជួយកែលម្អភាពខ្វះខាតក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប.)។
ការគ្រោងនេះបានធ្វើឡើងនៅគ្រាដែលក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មី នៅតែមានឈ្មោះស្ទួន មិនមានលំនៅជាក់លាក់ក្នុងមូលដ្ឋាន គ្មានឈ្មោះបោះឆ្នោត តែបែរជាអ្នកទៅពីចម្ងាយគ្មានទីលំនៅច្បាស់ក្នុងមូលដ្ឋានឃុំសង្កាត់ អាចបោះឆ្នោតបាន។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក យឹម សុវណ្ណ ថ្លែងថា មន្ត្រីរាជការបម្រើក្នុងស្ថាប័នមួយបានទៅបោះឆ្នោតនៅកន្លែងដែលក្រុមគេចុះទៅពង្រឹងបក្សនៅខេត្តផ្សេងៗ។ លោកថា ក្រុមនោះអាចមិនលុបឈ្មោះរបស់ពួកគេនៅមូលដ្ឋានរស់នៅពិតប្រាកដ ដែលលោកថា បញ្ហានេះអាចមានឈ្មោះស្ទួន នាំឲ្យមានអំពើលួចបោះឆ្នោតជំនួស។
លោក យឹម សុវណ្ណ៖ «ឈ្មោះស្ទួនហ្នឹងដូចជាករណីឈ្មោះរបស់មន្ត្រីរាជការនៅក្នុងនាយកដ្ឋានផែនការនៃអាជ្ញាធរអគ្គិសនី ៥០នាក់ ទៅចុះឈ្មោះនៅឃុំខ្នារ ស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម។ ៥០នាក់ទៀត ទៅចុះឈ្មោះនៅឃុំស្នាអន្សា ខេត្តពោធិ៍សាត់។ គាត់អត់បានដកឈ្មោះពីបញ្ជីបោះឆ្នោតភ្នំពេញនេះទេ គាត់ទៅចុះឈ្មោះ ហើយបោះនៅទីនោះ»។
ប្រធានគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ លោក ខឹម វាសនា ថ្លែងថា ឈ្មោះស្ទួន គឺជាកំហុសចេញពី គ.ជ.ប. ដែលផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានចេញទម្រង់ ១០១៨ ឬចេញលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណដល់អ្នកផ្សេងឲ្យទៅបោះឆ្នោតជំនួសឈ្មោះអ្នកដែលគេដឹងថា នឹងមិនបានមកបោះឆ្នោត៖ «ហើយយើងក៏បានជួបប្រទះផ្ទាល់ចំពោះឈ្មោះសមាជិករបស់យើងហ្នឹង ដែលត្រូវបានគេបោះឆ្នោតជួស»។
ប្រធានប្រតិបត្តិគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ថ្លែងថា គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច មិនអាចទទួលយកបានទេនូវអ្វីដែល គ.ជ.ប. បន្តឲ្យមានឈ្មោះស្ទួនក្នុងបញ្ជីឈ្មោះឃុំសង្កាត់តែមួយ៖«ព្រោះទៅអនាគតនេះ ដែលអាចគេចល័តទាហាន ឬក៏ក្រុមការងារហ្នឹង គឺចង់ទៅថែមនៅកន្លែងណានោះ គេអាចឲ្យទៅចូលបោះនៅកន្លែងនោះបាន ដែលជាការមួយអាចយកប្រៀបទៅលើអ្នកផ្សេងៗ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រធានគណបក្សចលនាប្រជាធិបតេយ្យ លោក គង្គ់ ប៊ុនធឿន ថ្លែងថា មន្ត្រី គ.ជ.ប. ប្ដូរជំហរពីលំអៀងទៅគណបក្សណាមួយមកនៅជាអព្យាក្រឹត ទើបការបោះឆ្នោតទទួលបានភាពយុត្តិធម៌។
ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (Licadho) អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ពុង ឈីវកេក ថ្លែងថា គណបក្សនយោបាយ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជួបជុំគ្នាដើម្បីបង្ហាញភស្តុតាងទៅ គ.ជ.ប. សុំឲ្យមានការប្តូរកំហុសឆ្គង៖ «ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមើលទៅឃើញថា ការបោះឆ្នោតហ្នឹងត្រឹមត្រូវពិតប្រាកដ ជាពិសេស មិនឲ្យមានការរើសអើងថា គណបក្សនេះមានផលស្រួលជាងអ្នកណាជាសមាជិករបស់គណបក្សមួយនេះ អាចបានទទួលផលប្រយោជន៍ស្រួលជាងអ្នកដែលបោះឆ្នោត អ្នកដែលទៅអី ។ល។»។
នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការនិកហ្វិច បណ្ឌិត ហង្ស ពុទ្ធា ថ្លែងថា អង្គការធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោត និងគណបក្សនយោបាយ កំពុងប្រមូលឯកសារកំហុសឆ្គងទាំងឡាយនៅក្នុងពេលបោះឆ្នោតយកមកពិភាក្សា ដើម្បីជួយប្រាប់ទៅ គ.ជ.ប. ពីមូលហេតុនៃបញ្ជីឈ្មោះដែលនាំឲ្យមានការសង្ស័យច្រើន ដើម្បីកែលម្អ សំរាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខ៖ «យើងចាប់ផ្ដើមណាត់គ្នាជាបណ្តើរៗ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ព្រោះរាល់ការបោះឆ្នោត គឺទិដ្ឋភាពនៅតែដដែលៗ»។
ប្រធានស្តីទីគណបក្សសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ លោក ចាន់ យ៉េត ថ្លែងថា លោកផ្ទាល់ត្រូវគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតឃុំស្លាកែត ខេត្តបាត់ដំបង មិនឲ្យបោះឆ្នោត ទោះបីមានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែក្នុងមណ្ឌលនោះ មានជនចំណូលថ្មីដែលគ្មានការរស់នៅជាប់លាប់ក្នុងឃុំ បែរជាបោះឆ្នោតបាន។
លោកបានចោទថា ដរាបណា គ.ជ.ប. នៅតែផ្ដល់សិទ្ធិឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបញ្ជាក់សញ្ជាតិដល់អ្នកគ្មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះភូមិ ឃុំ ឬមិនគ្រប់អាយុបោះឆ្នោត អាចយកឈ្មោះអ្នកដទៃទៅបោះឆ្នោតជំនួសបាន វានៅតែជាបញ្ហាកំពុងចោទឡើងរាល់ពេលបោះឆ្នោត។
អគ្គលេខាធិការរង និងជាប្រធានគណៈកម្មការសម្របសម្រួលកម្មវិធីស្មើភាពរបស់ គ.ជ.ប. លោក សុកុលៈ ទីប៉ោ បានទទួលស្គាល់បញ្ហាឈ្មោះស្ទួនក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត។ លោកថ្លែងថា ចំពោះក្រុមការងារគណបក្សមួយបានប្រមូលគ្នាទៅបោះឆ្នោតនៅកន្លែងពង្រឹងបក្សខុសពីកន្លែងស្នាក់នៅអចិន្រ្តៃយ៍ គឺគេអាចចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មី បើមានអ្នកធានាសញ្ជាតិ ២នាក់។
លោក សុកុលៈ ទីប៉ោ៖ «មន្ត្រីការងារគណបក្សនោះ ស្រុកកំណើតនៅកំពង់ចាម គាត់ធ្លាប់មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណហ្នឹងធ្វើនៅខេត្តកំពង់ចាម។ គាត់ចុះឈ្មោះនៅកំពង់ចាម តែក្រោយមកគាត់ផ្លាស់ទៅធ្វើការនៅភ្នំពេញ។ នៅក្នុងករណីហ្នឹង ប្រសិនបើគាត់មានឈ្មោះនៅស្រុកកំណើតគាត់ៗអាចបោះឆ្នោតបានដែរតាមច្បាប់»។
លោកបន្ថែមថា ដើម្បីឲ្យបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មីល្អត្រឹមត្រូវនោះ គួរតែពលរដ្ឋជាម្ចាស់ឆ្នោតចូលរួមចុះឈ្មោះ និងពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះរៀងរាល់ខែកញ្ញា ដែល គ.ជ.ប. ប្រកាសឲ្យចុះឈ្មោះរាល់ឆ្នាំនោះ៕
No comments:
Post a Comment
yes