ភ្នំពេញៈ កន្លែងដែលធ្លាប់តែឮសំឡេងសន្ធឹកគ្រាប់ផ្លោងធ្លាក់ លាន់កក្រើកព្រះធរណី ជាមួយនឹងផ្សែងខ្មៅខ្មួលខ្មាញ់ពេញមេឃ ដ៏គួរឲ្យភ័យរន្ធត់ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៥ រវាងកងទ័ពលន់ នល់ និង កងទ័ពខ្មែរក្រហម នៅពេលនេះ ត្រូវបានជនរងគ្រោះ នៅក្នុងសម័យនោះ ប្រមែប្រមូលយកកាកសំណល់ដែលសេសសល់ ពីសម័យសង្គ្រាម យកមកដាក់តាំងនៅក្នុងផ្ទះឈើចាស់មួយកន្លែង ស្ថិតនៅក្នុងភូមិព្រែកប្រណាក់ សង្កាត់ជើងឯក ខណ្ឌដង្កោ ដើម្បីបង្ហាញអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ល្វីងជូរចត់របស់កម្ពុជា ក្នុងសម័យសង្រ្គាម ជូនដល់ភ្ញៀវដែលចូលមកហាងឈ្មោះប៊ុមកាហ្វេ។
ដោយមានចម្ងាយប្រមាណ ២ គីឡូម៉ែត្រ ពីមជ្ឈមណ្ឌលវាលពិឃាតជើងឯក ប៊ុមកាហ្វេ គឺជាអតីតកន្លែងសមរភូមិប្រយុទ្ធក្តៅគគុក រវាងកងទ័ព លន់ នល់ និងកងទ័ពខ្មែរក្រហម ដណ្តើមចូលកាន់កាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ ១៩៧៥។ បច្ចុប្បន្ន ទីតាំងវាយប្រហារគ្នានេះ ត្រូវបានជនរងគ្រោះ ក្នុងសម័យនោះម្នាក់ បង្កើតជាភោជនីយដ្ឋានមួយដែលលម្អទៅដោយបំណែកគ្រាប់គ្រប់ប្រភេទ ដែលបានដាក់តាំងនៅក្នុងបរិវេណលើផ្ទៃដី ៧០ អា។
លោកស៊ឹង គា ដែលជាម្ចាស់ហាងប៊ុមកាហ្វេ បានឲ្យដឹងថា មូលហេតុដែលលោកបង្កើតប៊ុមកាហេ្វនេះឡើង គឺដើម្បីរំឭកអនុស្សាវរីយ៍ដ៏ជូរចត់ ក្នុងសម័យសង្រ្គាម ប៉ុន្តែលោកមិនមែនរំឭក ដើម្បីជាការសងសឹកនោះទេ គឺគ្រាន់តែជាព័ត៌មានមួយសម្រាប់ចែករំលែក ទៅដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយឲ្យបានដឹងថា កម្ពុជាទទួលរងនូវសង្គ្រាមច្រើនណាស់។
នៅលើតុជាកន្លែង សម្រាប់ទទួលភ្ញៀវ ត្រូវបានតាំងលម្អដោយបំណែកគ្រាប់បែកចាស់ៗ ដែលបានច្នៃជាថូរផ្កា ហើយបានដាក់ផ្កាកុលាបនោះ លោកស៊ឹង គាឲ្យដឹងទាំងទឹកមុខមុតមាំថា៖«នោះគឺជាសារមួយ ដែលខ្ញុំចង់ផ្ញើសារទៅអ្នកដែលផលិតគ្រាប់ទាំងអស់ គឺធ្វើយ៉ាងណា ប្រើអាវុធដើម្បីសន្តិភាពក្នុងតំបន់និងក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន មិនត្រូវប្រើដើម្បីឈ្លានពាន ឬក៏ដើម្បីសម្លាប់ជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់នោះទេ»។
ផ្ទះឈើ មានសភាពធ្លុះធ្លាយដែលមានទាំងអំបែងគ្រាប់នៅបៀមជាប់រហូតដល់ ពេលបច្ចុប្បន្ន មានទំហំ ៨ ម៉ែត្រ គុណនឹង ៥ ម៉ែត្រ ម៉ូដខ្មែរបុរាណ និងនៅអមសងខាងផ្ទះ នៅផ្នែកខាងត្បូងមានអណ្តូងទឹកយោងដៃមួយ និងនៅផ្នែកខាងជើង មានត្រង់សេនោះ លោក ស៊ឹង គា បានឲ្យដឹងទៀតថា ផ្ទះនោះ គឺបំណែកដែលត្រូវបានរងគ្រាប់អំបែង B.52 កាលពីសម័យសង្រ្គាមក្នុងទសវត្សរ៍ទី ៧០ ដែលលោកបានប្រមូលពីតាមផ្ទះពលរដ្ឋ ទីវត្តអារាម នៅខេត្តព្រៃវែង កំពង់ស្ពឺ តាកែវ កំពង់ចាម និងភ្នំពេញ យកមកសាងសង់នៅក្នុងប៊ុមកាហ្វេដើម្បីបង្ហាញដល់ភ្ញៀវទូទៅ ឲ្យដឹងថា ផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់នៅក្នុងសម័យនោះ និងវត្តអារាម ភាគច្រើន បានឆេះ និងត្រូវគ្រាប់ដូច្នេះហើយ បានផ្ទះនីមួយៗ ត្រូវតែមានត្រង់សេ ឬពលរដ្ឋមួយចំនួនហៅថា ត្រង់សុខ គ្រប់ៗផ្ទះ ពីព្រោះត្រង់សុខនេះ វាអាចការពារអាយុជីវិតរបស់គាត់ពីសំណាក់គ្រាប់ផ្លោងបាន។
រហូតមកដល់ពេលនេះពលរដ្ឋកម្ពុជាមួយចំនួន ពុំទាន់បានបាត់នូវការភ័យខ្លាចនោះទេគឺនៅពេលណាដែលឃើញយន្ត ហោះ ហោះកាត់ធ្វើឲ្យគាត់នឹកគិតទៅដល់សម័យសង្គ្រាម។ លោកបន្តទៀតថា៖ «ម្តាយខ្ញុំរហូតមកដល់ពេលនេះ គឺគាត់នៅភ័យខ្លាចនៅឡើយអំពីសង្គ្រាម ឬយើងហៅថាជំងឺបាក់ស្បាត ដូចជា ការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ ១៩៩៨ ដែលមានផ្ទុះបាតុកម្ម គាត់បានទិញប្រហុក អំបិលត្រៀមទុក»។
បំណែកគ្រាប់ និងគ្រឿងសព្វាវុធ ពីសម័យសង្គ្រាមត្រូវបានយកមកដាក់តាំង ធ្វើជាថ្នាលដាំស្លឹកខ្ទឹម ដាំផ្កានោះ លោកស៊ឹង គាបានរៀបរាប់ថា អ្វីដែលលោកបានដាក់តាំង នៅក្នុងបរិវេណប៊ុមកាហ្វេនេះ គឺបង្ហាញអំពីជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ នៅតាមជនបទ គឺបន្ទាប់ពីសង្គ្រាម បានផុតរលត់ទៅ ពួកគាត់បានយកកាកសំណល់គ្រាប់ទាំងនោះ មកច្នៃធ្វើជាឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ដូចជាឆ្នាំង កំសៀវ មុង កាំបិត ពូថៅនិងនង័្គលជាដើម ហើយដោយសារតែការកែច្នៃនោះ បានធ្វើឲ្យមនុស្សពេញវ័យ និងកុមារមួយចំនួន បានធ្លាក់ខ្លួនពិការ និងខ្លះទៀតបានស្លាប់ទៀតផង។ លោកបន្តថា៖ «យើងដាក់តាំងសម្ភារទាំងនោះ គឺដើម្បីព្យាបាលជំងឺផ្លូវចិត្ត ដែលបានគ្រាំគ្រាក្នុងសម័យសង្រ្គាមរ៉ាំរ៉ៃ។ យើងលួងលោមផ្លូវចិត្តរបស់ជនរងគ្រោះទាំងឡាយថា យើងលែងមានសង្គ្រាមតទៅទៀតហើយ ពីព្រោះសម្ភារដែលបានប្រើប្រាស់នោះគឺត្រូវបានតាំងនៅទីនេះហើយ »។
សម្ភារសឹកចាស់ៗ គ្រាប់ដែលបានផ្ទុះហើយនោះ ត្រូវបានលោកស៊ឹង គា ប្រមូលពីតាមខេត្តមួយចំនួន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០០ រហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ក៏រូបលោក នៅតែបន្តការប្រមូលរបស់ទាំងអស់នោះ យកមកទុក នៅក្នុងប៊ុមការហ្វេ ហើយអ្វីដែលលំបាកបំផុតនោះ គឺការប្រមូលសសរផ្ទះ ជញ្ជាំង ធ្នឹម ជណ្តើរ ដែលមានស្លាកស្នាមត្រូវគ្រាប់កាំភ្លើង។
និយាយទាំងសំណើចផ្ទុះមកជាមួយផងនោះ លោកបានបន្តទៀតថា៖«ខ្ញុំត្រូវលួងលោមពលរដ្ឋណាដែលគាត់នៅមាន របស់ចាស់ៗទាំងនោះ ហើយខ្ញុំទិញឈើថ្មីៗដើម្បីធ្វើផ្ទះជំនួសឈើដែលខ្ញុំសូមគេជាការ ដោះដូរ»។
លោកបានឲ្យដឹងទៀតថា យោងទៅតាមការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញថា នៅក្នុងសម័យសង្គ្រាមប្រទេសកម្ពុជា បានទទួលរងនូវការទម្លាក់គ្រាប់បែក ចំនួន ២០០ លានតោន គឺមានកម្លាំងស្មើនឹងបរមាណូចំនួន ១២០ គ្រាប់ ថា តើប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានប្រជាជនប្រមាណជាង ១០ លាននាក់នោះរងនូវការលំបាកប៉ុនណា? ហើយបទពិសោធសង្គ្រាម និងឥទ្ធិពលសង្គ្រាមនេះ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជាទទួលរងនូវការរិះគន់ថាប្រទេសមានហិង្សា ឃោរឃៅ។
លោកស៊ឹង គាបានឲ្យដឹងទៀតថា នៅពេលដែលរូបលោកកំពុងស្ថិតនៅក្នុងប៊ុមកាហ្វេនោះ គឺធ្វើឲ្យរូបលោក នឹកឃើញនូវពាក្យសម្តីម្តាយរបស់លោកបានប្រាប់អំពីអ្វី ដែលបានកើតឡើងក្នុងទសវត្សរ៍ទី៧០ ដែលនឹកឃើញស្ត្រីដែលទើបតែឆ្លងទន្លេហើយ ឱបកូនរត់ចូលត្រង់សេនៅពេលដែលមានយន្តហោះ ហោះកាត់ផ្ទះទម្លាក់គ្រាប់បេ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «សូមពិចារណាលើឫសគល់ នៃអំពើហិង្សា ភាពក្រីក្រ និងកង្វះការអប់រំរបស់យើងគឺពិតជាបានមកពីសង្រ្គាមបន្សល់ទុក ឲ្យទាំងនេះ គឺជាទារុណកម្មមនសិការ»។
ដើម្បីដំណើរការជាប៊ុមកាហ្វេដែលដាក់តាំងសម្ភារសឹកនោះបានលោក ស៊ឹង គា បានគិតទុកអស់រយៈពេល ១២ ឆ្នាំ ហើយទើបតែដាក់ឲ្យដំណើរការនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១២នេះ តែប៉ុណ្ណោះ ហើយប្រាក់ ៣ ភាគរយ នៃប្រាក់ចំណាយសរុបរបស់ភ្ញៀវ នៅប៊ុមការហ្វេ ត្រូវដកទុកជាជំនួយមនុស្សធម៌ ដើម្បីយកទៅផ្តល់ឲ្យមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំព្រា។ លោកបានបន្ថែមទៀតថា៖ «បុគ្គលិករបស់ខ្ញុំទាំងអស់ គឺជាអ្នករងគ្រោះដោយសារសង្គ្រាម ហើយពួកគេបានក្លាយជាកុមាកំព្រា ក៏ដោយសារសង្រ្គាមដែរ ដូច្នេះនៅទីនេះខ្ញុំផ្តល់ឱកាសការងារដល់យុវជនទីទាល់ក្រ ពុំមានជំនាញ និងពុំមានបទពិសោធ»។
លោកខាត់ សុខន អនុប្រធានភូមិព្រែកប្រណាក់ បានអះអាងថានៅក្នុងទីតាំងប៊ុមការហ្វេ គឺជាតំបន់ប្រយុទ្ធគ្នាយ៉ាងខ្លាំងក្លាកាលពីឆ្នាំ ១៩៧៤-១៩៧៥ ហើយបច្ចុប្បន្ននេះ នៅមានដើមត្នោតដែលត្រូវគ្រាប់ធ្លុះធ្លាយ ជាភស្តុតាង ហើយនៅក្នុងតំបន់នេះបន្ទាប់ពីរបបប៉ុលពតដួលរលំ ត្រូវបានអាជ្ញាធរប្រមូលគ្រាប់ជាច្រើនយកទៅដុតបំផ្លាញចោល។ លោកថា៖ «កាលពីសម័យនោះពួកប៉ុលពត វានៅលើចុងត្នោត ដូច្នេះហើយទាហានបាញ់ទើបបណ្តាលឲ្យដើមត្នោតមួយចំនួនត្រូវដាច់ ក និងរងនូវអំបែងគ្រាប់ជាច្រើន»។
លោកខាត់ សុខន បានបន្តថា លោកមានមោទនភាពចំពោះប៊ុមកាហ្វេ ដែលខិតខំធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងប្រមែប្រមូលរាល់សម្ភារសឹកក្នុងសម័យសង្គ្រាម យកមកតាំងនៅទីនេះ។ លោកនិយាយថា៖ «នេះគឺជាការលះបង់មួយដ៏ធំធេងដែលពលរដ្ឋមួយចំនួនធំ មិនអាចធ្វើបាន»៕
No comments:
Post a Comment
yes