សាធារណៈមតិមួយចំនួនកំពុងមើលឃើញថា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស និងសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនកំពុងមានការខ្វែងមតិគ្នាយ៉ាងខ្លាំង ជុំវិញសមិទ្ធផលនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំកន្លងមក។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបដិសេធសំណើរបស់សមាគម និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងដែលបានសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ឲ្យបានពេញលេញ ដោយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលបានអនុវត្ត និងគោរពតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនេះយ៉ាងពេញលេញ និងល្អប្រសើរហើយក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំកន្លងមក។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលនៅថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ បានប្រតិកម្មចំពោះបញ្ហានេះ ក្រោយពីការប្រកាសលទ្ធផលនៃសន្និសីទអន្តរជាតិសំខាន់មួយរយៈពេល ២ថ្ងៃ របស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំង និងសមាគមខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
រដ្ឋលេខាធិការទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក កែវ រ៉េមី និងជាប្រធានក្រុមអ្នកនាំពាក្យនៃអង្គភាពប្រតិកម្មរហ័សបានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ថា រដ្ឋាភិបាលមិនចាំបាច់សើរើការអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនោះទេ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលបានអនុវត្តបានពេញលេញរួចហើយ និងបានអនុវត្តលើសពីអ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនោះទៅទៀត។
«សេរីភាពនៃសារព័ត៍មាន កម្ពុជាជាប្រទេសមួយដែលឈានមុខនៅក្នុងអាស៊ី ហើយទាក់ទងសេរីភាពក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ក៏នៅជាប្រទេសមួយរត់មុខនៅក្នុងអាស៊ីយើងហ្នឹងដែរ។ ខ្ញុំសូមជម្រាបជូនថា ទាក់ទងនឹងសិទ្ធិសេរីភាពសម្ដែងមតិ គាត់ជេរគាត់ប្រទេចផ្ដាសា មិនមែនតែរិះគន់ធម្មតានោះទេ ។ រិះគន់ជេរប្រមាថដល់ថ្នាក់ដឹកនាំជាលក្ខណៈបុគ្គលហ្នឹង គឺថា ហួសហេតុ។ វាលែងជាសីលធម៌ជាមនុស្ស ដូចសត្វតិរច្ឆានអ៊ីចឹង»។
លោក កែវ រ៉េមី បានបញ្ជាក់ថា សមិទ្ធផលនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងនោះក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំមកដល់ពេលនេះ មានដូចជា ទី១ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការបញ្ចប់សង្គ្រាមទាំងស្រុង និងបានបង្រួបបង្រួមជាតិដោយនយោបាយ ឈ្នះៗ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬអ៊ុនតាក់ (UNTAC) បានបរាជ័យ។ ទី២ មានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ និងពហុបក្សកន្លងមកនៅរៀងរាល់ ៥ឆ្នាំម្ដង។ ទី៣ មានការសម្ដែងមតិដោយសេរី និងទូលំទូលាយនៅកម្ពុជា។ រដ្ឋាភិបាលបានអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនានា ដើម្បីការពារព្រំដែនខាងកើតជាមួយវៀតណាម និងព្រំដែនខាងលិចជាមួយថៃ។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ តំណាងរាស្ត្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ បានមានប្រសាសន៍ថា អ្នកស្រីមិនចង់ឃើញអង្គភាពប្រតិកម្មរហ័សនេះរង់ចាំតែបកស្រាយដើម្បីបិទបាំងភាពអវិជ្ជមាននោះទេ ពីព្រោះការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកន្លងមក គឺបានកើតឡើងជាក់ស្ដែង ហើយគេបានឃើញនឹងភ្នែក៖ «យើងឲ្យជាតិខ្មែរទាំងមូល រួមកម្លាំងគ្នា គំនិតគ្នា នៅក្នុងការស្តាស្ថានការណ៍ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ គឺស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស ស្ថានការណ៍នៃតុលាការមិនឯករាជ្យ ហើយនិងបូរណភាពទឹកដី»។
ចំណែកឯប្រធានក្រុមស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត បានមានប្រសាសន៍ថា ការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលកន្លងមកនៅខ្វះចន្លោះមួយចំនួន ដូចជាសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិកំពុងតែរួមតូចចង្អៀត៖«ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន ឬក៏អ្នកកាសែតមួយចំនួនដែលគាត់បានបំពេញ គេហៅថា វិជ្ជាជីវៈនៃក្រមសីលធម៌ហើយ ក៏នៅតែមានការចោទប្រកាន់អំពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ឬក៏ផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតកន្លងមកនេះផងដែរ»។
សន្និសីទអន្តរជាតិ ២ថ្ងៃរបស់សមាគមខ្មែរ និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងនៅសហរដ្ឋអាមេរិកថ្មីៗនេះ បានប្រកាសលទ្ធផល និងដាក់ញត្តិទៅសភាសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក និងស្ថានទូតកម្ពុជា នៅសហរដ្ឋអាមេរិក សុំឲ្យសើរើ និងដោះស្រាយបញ្ហាអធិបតេយ្យភាពទឹកដីកម្ពុជា ដោះស្រាយបញ្ហាជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាម ខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា។ ធានាឲ្យមានការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ធានាឲ្យមានប្រព័ន្ធតុលាការឯករាជ្យ និងធានាថា គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គជប) ត្រូវតែជាស្ថាប័នមួយឯករាជ្យពិតប្រាកដ៕
ពីវិទ្យុ អាស៊ីសេរី
No comments:
Post a Comment
yes