អ្នកភូមិបឹងកក់ម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកតវ៉ាប្រមាណ ១០០នាក់ ត្រូវសមត្ថកិច្ច
ចាប់ក្រៀកឡើងរថយន្តបញ្ជូនទៅស្នងការដ្ឋានរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃ២១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១១
របាយការណ៍របស់អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោក (World Justice Project=WJP) ចេញនៅចុងឆ្នាំ២០១២ បានចាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងកម្រិតទាបបំផុតក្នុងចំណោមប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ី ស្ដីពីនីតិរដ្ឋ និងបំបាត់អំពើពុករលួយ។
របាយការណ៍របស់អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោក បានវាយតម្លៃអំពីតម្លាភាពនៃការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឆ្ពោះទៅកាន់នីតិរដ្ឋ ក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៩៤ ក្នុងចំណោមប្រទេស ៩៧ លើពិភពលោក។
របាយការណ៍ដែលមានតារាងរាយឈ្មោះប្រទេសនីមួយៗនោះ បង្ហាញពីខ្នាតវាស់នៃការវាយតម្លៃស្ដីពីដំណើរការនីតិរដ្ឋ មាន ៩ ចំណុចដូចខាងក្រោម៖
ទី១ គឺការកំណត់អំណាចរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ទី២ ការបំបាត់អំពើពុករលួយ។ ទី៣ មានរបៀបរៀបរយ និងសន្តិសុខ។ ទី៤ មានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន។ ទី៥ រដ្ឋាភិបាលបើកចំហមិនលាក់លៀម។ ទី៦ ពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់។ ទី៧ មានយុត្តិធម៌ក្នុងវិវាទរដ្ឋប្បវេណី។ ទី៨ មានយុត្តិធម៌ក្នុងវិវាទព្រហ្មទណ្ឌ និងទី ៩ មានប្រព័ន្ធដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ។
ចំពោះការធ្វើតុល្យភាពអំណាចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអំណាចរដ្ឋាភិបាលនៅមានគម្លាតគ្នាយ៉ាងឆ្ងាយ ដែលអង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោកបានចាត់ថ្នាក់លេខ ៩៤ ក្នុងចំណោមប្រទេស ៩៧ លើពិភពលោក៖ «ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ទាបជាងប្រទេសស្ទើរតែទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់លើគ្រប់វិស័យទាំងអស់។ ជារួម តាមការឆ្លុះបញ្ចាំងពីកម្រិតពិន្ទុទាបក្នុងវិស័យគន្លឹះជាច្រើន រាល់បរិយាកាសផ្នែកច្បាប់ និងរាល់ស្ថាប័ន ប្រាកដជានៅតែខ្សោយ ក្នុងនោះមានដូចជា ការកំណត់អំណាចរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅមិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាព គឺស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី៩០»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងចំណាត់ថ្នាក់របស់អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោកនេះ លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល បានវាយតម្លៃតបទៅនឹងរបាយការណ៍របស់អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោកវិញ ដោយលោកប្រៀបដូចជាថ្នាំពេទ្យជំនាន់ ប៉ុល ពត ផលិតមានគុណភាព ដូចជាអាចម៍ទន្សាយ ហើយព្យាបាលបានលើជំងឺ ១០០មុខ តែគ្មានប្រសិទ្ធភាព។
លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ៖ «មិនខុសអីកាលពីសម័យ ប៉ុល ពត គឺថ្នាំអាចម៍ទន្សាយ ត្រូវបាន (ជំងឺ) គ្រប់បែប។ កាលណាគេមិនបានពន្យល់អីបាន គេប្រើត្រឹមពាក្យពុករលួយមួយទេ។ ប៉ុន្តែបើយើងគិតកម្រិតនៃការធ្វើការងាររបស់អ្នកច្បាប់របស់យើងដែលតាំងពីយើងគ្មានអ្នកច្បាប់សោះ មកដល់ឥឡូវ យើងបានបង្កើតច្បាប់ជាជំហានៗ។ កុំភ្លេចថា យើងក្រមព្រហ្មទណ្ឌថ្មីទើបដំណើរការបានពីរឆ្នាំទេ ដូច្នេះនេះជាដំណាក់មួយ យើងត្រូវធ្វើច្រើនគ្នា...»។
ក្រៅពីនេះ អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោកបានលើកពីប្រព័ន្ធច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ថា មិនទាន់ធានាបាននូវយុត្តិធម៌សង្គម ហើយមន្ត្រីស្ទើរគ្រប់ស្ថាប័នពុករលួយ ជាពិសេសស្ថាប័នប៉ូលិសនៅតែរំលោភបំពានជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់។ ក៏ប៉ុន្តែអង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោកបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះផ្នែកឧក្រិដ្ឋ ថា ប្រទេសកម្ពុជា មានភាពប្រសើរជាងប្រទេសដទៃ៖ «ចាត់ថ្នាក់លេខ ការពង្រឹងច្បាប់ដើម្បីផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់សង្គមស៊ីវិល និងការបំបាត់អំពើពុករលួយស្ថិតនៅចំណាត់ថ្នាក់ទី ៨៥។ សិទ្ធិកាន់កាប់ទ្រព្យសម្បត្តិនៅខ្សោយមែនទែន ហើយការរំលោភបំពានរបស់ប៉ូលិសនៅក្នុងសង្គម នៅតែមានបញ្ហាយ៉ាងសំខាន់ដដែល។ ម្យ៉ាងទៀត កម្ពុជាមានអត្រាឧក្រិដ្ឋកម្មទាបជាងក្រុមប្រទេសជាច្រើនដែលមានប្រាក់ចំណូលតិច»។
លោក ផៃ ស៊ីផាន រដ្ឋលេខាធិការទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានរំលឹកថា ប្រទេសកម្ពុជា ទើបមានសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយឆ្នាំ១៩៩៨ ហើយរដ្ឋាភិបាលកំពុងកែទម្រង់ប្រព័ន្ធដឹកនាំប្រទេសនៅគ្រប់ក្រសួង និងស្ថាប័នរដ្ឋ ឆ្ពោះកាន់នីតិរដ្ឋបណ្ដើរហើយ៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្ដើមធ្វើការងាររបស់ខ្លួន កែទម្រង់រដ្ឋបាល កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធច្បាប់ ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ យើងបានធ្វើកំណែទម្រង់។ បន្ទាប់មកទៀត មិនតែប៉ុណ្ណឹងទេ ធ្វើឲ្យកំណែទម្រង់រដ្ឋបាលឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព យើងបានបង្កើតច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ យើងបានបង្គាប់ឲ្យមន្ត្រីរាជការប្រកាសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួនដែលមិនដែលមានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា...»។
កាលពីឆ្នាំ២០១១ ប្រទេសកម្ពុជា បានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៦៦ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ៦៦ ក្នុងការស្ទង់ស្ទាបមតិប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ។
របាយការណ៍របស់អង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោក ដែលមានចំនួន ២៤៦ទំព័រ បានបញ្ជាក់អំពីនិយមន័យ «នីតិរដ្ឋ»។ និយមន័យ «នីតិរដ្ឋ» នេះ គឺអង្គការយុត្តិធម៌ពិភពលោកផ្អែកលើគោលការណ៍ជាសកល ៤ចំណុច គឺ ១. រដ្ឋាភិបាល និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល រួមទាំងភ្នាក់ងាររបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ ត្រូវតែស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ និងត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់។ ២. ច្បាប់ទាំងអស់ត្រូវតែច្បាស់ ហើយត្រូវប្រកាសផ្សព្វផ្សាយជូនដំណឹងដល់សាធារណជន មានលក្ខណៈស្ថិរភាព ត្រឹមត្រូវ និងការពារសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន រួមទាំងការពារសន្តិសុខបុគ្គល និងទ្រព្យសម្បត្តិ។ ៣. ក្នុងកិច្ចដំណើរការតាក់តែងច្បាប់ អនុម័តច្បាប់ ផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ ត្រូវធ្វើឡើងដោយបើកចំហ ត្រឹមត្រូវ និងមានប្រសិទ្ធភាព។ ទី៤ យុត្តិធម៌ត្រូវបានចែងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ និងមានក្រមសីលធម៌ល្អ ដោយមានការជជែកវែកញែកគ្នាយ៉ាងត្រឹមត្រូវពីតំណាងស្ថាប័នឯករាជ្យ អព្យាក្រឹត្យ ដែលមានចំនួនសមាជិកគ្រប់គ្រាន់ មានប្រភពធនធានគ្រប់គ្រាន់ ហើយអាចឆ្លុះបញ្ចាំងទៅនឹងស្ថានភាពពិតនៃសង្គម ឬសហគមន៍របស់ពួកគេ៕
No comments:
Post a Comment
yes