វេទិកាសាធារណៈថ្នាក់ជាតិ ប្រធានបទស្ដីពី ជួយស្ត្រីដើម្បីសហគមន៍យើង
នាសណ្ឋាគារហ៊ីម៉ាវ៉ារី (Himawari Hotel) រាជធានីភ្នំពេញ
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣
បើទោះបីជាគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរបស់រដ្ឋាភិបាល បានកំណត់ចំនួនបេក្ខភាពស្ត្រីឲ្យឈរឈ្មោះជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រចំនួន ៣០% ក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋសភា នៅឆ្នាំ២០១៥ ក៏ដោយ ប៉ុន្តែជាក់ស្ដែង ស្ត្រីដែលបានឈរឈ្មោះជាបេក្ខភាពអ្នកតំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្សនយោបាយនៅនីតិកាលទី៥ ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ នេះ បានជិត ១៩% ប៉ុណ្ណោះ។
ករណីនេះ អង្គការធ្វើការលើកស្ទួយស្ត្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភថា គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរបស់រដ្ឋាភិបាលនឹងបរាជ័យ។
តើមានមូលហេតុ និងឧបសគ្គអ្វីខ្លះចំពោះការដាក់បេក្ខភាពស្ត្រីសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រមានចំនួនតិចនោះ? តើដោយសារតែសមត្ថភាពស្ត្រី ឬដោយសារតែស្ត្រីពុំមានធនធានថវិកាសម្រាប់ផ្ដល់ឲ្យបក្ស?
មន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដែលធ្វើការជំរុញស្ត្រីឲ្យប្រឡូកក្នុងវិស័យនយោបាយ បានអះអាងថា ស្ត្រីដែលឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៥ នៃគណបក្សនយោបាយដែលមានអាសនៈក្នុងរដ្ឋសភាបានធ្លាក់ចុះ បើប្រៀបធៀបនឹងអាណត្តិមុន។
នាយិកាអង្គការសីលការ (Silaka) និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំនៃគណៈកម្មការលើកស្ទួយស្ត្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ លោកស្រី ធីតា ឃិះ មានប្រសាសន៍ថា បេក្ខភាពស្ត្រីដែលឈរឈ្មោះមានចំនួនតិច បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការធ្វើសម្រេចចិត្តនៅពេលធ្វើច្បាប់ ឬគោលនយោបាយនីមួយៗ ដែលចំនួនស្ត្រីពុំមានតុល្យភាព និងបុរស។ លោកស្រីបន្តថា យ៉ាងហោចណាស់គួរមានស្ត្រី ៣០% ដែលចូលរួមក្នុងការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត ទើបមានគុណភាពទៅដល់ការគិតពិចារណាដែលទាក់ទងទៅនឹងសហគមន៍គ្រួសារ និងប្រទេសជាតិទាំងមូល។
ការថ្លែងនេះនៅក្នុងវេទិកាសាធារណៈថ្នាក់ជាតិ ប្រធានបទស្ដីពី ជួយស្ត្រីដើម្បីសហគមន៍យើង នៅថ្ងៃទី១២ មិថុនា ឆ្នាំ២០១៣ នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
កាលពីក្នុងនីតិកាលទី៤ ឆ្នាំ២០០៨ ចំនួនស្ត្រីជាបេក្ខជនពេញសិទ្ធិមានចំនួន ១៧២នាក់ ក្នុងចំណោមគណបក្សប្រកួតប្រជែងចំនួន១១។ ដោយឡែក ក្នុងនីតិកាលទី៥ ឆ្នាំ២០១៣ មានចំនួនគណបក្សចូលរួមប្រកួតចំនួន ៨គណបក្ស មានបេក្ខជនស្ត្រីឈរឈ្មោះតំណាងរាស្ត្រចំនួន ១៦៨នាក់។
នីតិកាលទី៥ នេះ បេក្ខជនឈរឈ្មោះជាស្ត្រីពេញសិទ្ធិមានចំនួន ១៦៨នាក់ ក្នុងចំណោមបេក្ខជនពេញសិទ្ធិសរុប ៨៨៦នាក់។ បេក្ខជនជាស្ត្រីដែលឈរឈ្មោះនៅលេខរៀងលេខ១ ដល់លេខ៣ មានចំនួន ៦៥នាក់ ស្មើនឹងជាង ៧% រីឯឈរលេខរៀងទី៤ ដល់ទី៦ ចំនួន ៦៣នាក់ ស្មើនឹងជាង ៧% និងឈរចាប់ពីលេខរៀងទី៧ ឡើងទៅ មានចំនួន ៤០នាក់ គិតជាភាគរយជិត ៥% នៃចំនួនបេក្ខជនពេញសិទ្ធិទាំងបុរស និងស្ត្រី។
សមាជិករដ្ឋសភាក្នុងនីតិកាលទី៤ មានចំនួន ១២៣នាក់ ក្នុងនោះមានស្ត្រី ២៤នាក់ ដែលគិតជាភាគរយមានប្រហែល ២២%។ ដោយឡែកក្នុងនីតិកាលទី៥ នេះ ចំនួនស្ត្រីដែលជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រមានតែ ១៦៨នាក់ បើគិតជាភាគរយប្រហែល ១៩% គឺធ្លាក់ចុះប្រមាណ ៣%។
ត្រង់ចំណុចនេះ សំណួរថា តើកម្ពុជា អាចសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សដែលបានកំណត់ថា "បង្កើនឲ្យមានតំណាងស្ត្រី ៣០% ក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋសភាត្រឹមឆ្នាំ២០១៥ ដែរឬទេ?” ចម្លើយពីសង្គមស៊ីវិលថា បរាជ័យ។
លោកស្រី ធីតា ឃិះ បានថ្លែងថា អ្វីដែលគេឧបសគ្គធំដែលនាំឲ្យស្ត្រីឈរឈ្មោះបេក្ខភាពតំណាងរាស្ត្រមានចំនួនតិចនោះ គឺដោយសារតែបញ្ហាថវិកាតែម្ដង។ បញ្ហាចម្បង គឺស្ត្រីពុំមានធនធានថវិកា បើទោះជាស្ត្រីមានប្រជាប្រិយភាព មានឆន្ទៈជួយសង្គម និងមានសមត្ថភាពធ្វើការក៏ដោយ។
ពិតណាស់ នៅដំណាក់កាលនេះ គណបក្សនយោបាយនីមួយៗត្រូវការថវិកាមែនទែន។ មន្ត្រីបក្សនយោបាយបានអះអាងថា ការដាក់បេក្ខភាពស្ត្រីឲ្យឈរឈ្មោះ គឺត្រូវតែមានថវិកាសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ការចំណាយនៅក្នុងបក្សសម្រាប់រដូវឃោសនាមកដល់។
សមាជិកគណៈកម្មាធិការគ្រប់គ្រងអចិន្ត្រៃយ៍ និងជាប្រធានលេខាធិការដ្ឋាននៃគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច លោក ផាន់ សិទ្ធី មានប្រសាសន៍ថា ក្រៅអំពីប្រជាប្រិយភាពរបស់បុគ្គល និងមានសមត្ថភាពនោះ គឺបុគ្គលដែលចង់ឈរឈ្មោះត្រូវមានធនធានជាចាំបាច់។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកមិនបញ្ជាក់ថា បេក្ខភាពឈរលេខរៀងណាត្រូវចំណាយប្រាក់បដិភាគសម្រាប់ធ្វើសកម្មភាពក្នុងបក្សប៉ុន្មាននោះទេ។
មិនខុសគ្នានោះទេ លោកស្រី មូរ សុខហួរ បេក្ខភាពតំណាងរាស្ត្រនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានថ្លែងថា គណបក្សនេះមានគោលនយោបាយជំរុញបេក្ខភាពស្ត្រីឲ្យឈរឈ្មោះតំណាងរាស្ត្រច្រើនជាងអាណត្តិនេះ។ ប៉ុន្តែ ដោយសារកត្តាសង្គម ការរើសអើងស្ត្រី ស្ត្រីនៅមានបន្ទុកដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ និងការគំរាមកំហែងផ្នែកនយោបាយលើស្ត្រី ទន្ទឹមនឹងកង្វះធនធានជាដើម ទាំងអស់នេះ គឺជាឧបសគ្គដែលនាំឲ្យស្ត្រីឈរឈ្មោះមានចំនួនធ្លាក់ចុះ។
ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនបានអត្ថាធិប្បាយពីបញ្ហានេះទេ ដោយរុញដាក់គ្នាទៅវិញមក។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងគេហទំព័ររបស់ គ.ជ.ប បានបង្ហាញថា ចំនួនបេក្ខជនពេញសិទ្ធិជាស្ត្រីក្នុងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានចំនួន ២០នាក់ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំនួន ១២នាក់ និងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ចំនួន ១២នាក់។
បេក្ខភាពស្ត្រីដែលឈរឈ្មោះអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ក៏បានអះអាងដែរថា ពួកគាត់បានចំណាយថវិកាសម្រាប់ការឈរឈ្មោះទៅតាមលេខរៀង។
បេក្ខភាពបម្រុងលេខ៩ មណ្ឌលភ្នំពេញ នៃគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច អ្នកស្រី វ៉ាន់ ឆុំ មានមតិថា មូលហេតុដែលគាត់ឈរឈ្មោះ គោលបំណងសំខាន់មួយ គឺអ្នកស្រីចង់ជួយស្ត្រីក្នុងសហគមន៍ដែលកំពុងប្រឈមនឹងការរើសអើង បើទោះបីជាត្រូវចំណាយកម្លាំងកាយចិត្ត និងថវិកាផងក៏ដោយ។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៥ ឆ្នាំ២០១៣ មានគណបក្សនយោបាយចំនួន៨ ចូលរួមប្រកួតប្រជែង គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្សសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ គណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ គណបក្សសញ្ជាតិកម្ពុជា និងគណបក្សខ្មែរអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច។
សង្គមស៊ីវិល បានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្ស គឺទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយនូវបញ្ហាមួយចំនួន គឺជំរុញឲ្យគ្រប់គណបក្សនយោបាយបង្កើតឲ្យមានប្រព័ន្ធកូតា ៣០% នៃស្ត្រីជាបេក្ខជន និងប្រើប្រាស់នូវប្រព័ន្ធកូតាឆ្លាស់ស្ត្រី និងបុរស។ រដ្ឋាភិបាលគួរបង្កើតមូលនិធិសម្រាប់ស្ត្រីដែលជាបេក្ខជនសម្រាប់ឈរឈ្មោះ រដ្ឋាភិបាល និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវចាត់វិធានការបញ្ឈប់រាល់សកម្មភាពគំរាមកំហែង បំភិតបំភ័យ និងអំពើហិង្សាលើសកម្មជនស្ត្រីនយោបាយ៕
No comments:
Post a Comment
yes